W przypadku zatrudnienia emeryta kwestia opłacania składek ZUS i podatku jest zależna od formy tego zatrudnienia. Jakie są różnice między umową o pracę a umową cywilnoprawną oraz która opcja jest bardziej korzystna dla pracodawcy? Czy zatrudnienie emeryta jest opłacalne? Więcej na ten temat dowiesz się po przeczytaniu artykułu.
Zatrudnienie emeryta w oparciu o umowę o pracę
Zatrudnienie emeryta na umowę o pracę osoby z ustalonym prawem do emerytury nie powoduje obowiązku innych ubezpieczeń w ZUS-ie niż te, które obowiązują każdego innego pracownika. Wynagrodzenie ze stosunku pracy z emerytem jest objęte obowiązkowym ubezpieczeniem ZUS, co wynika z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z tym pracodawca, który podpisał umowę z taką osobą, jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne.
| Ważne! Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Socjalnych uzależnione są od wieku pracownika. Nie opłaca się ich w przypadku kobiet, które ukończyły 55 lat, oraz w przypadku mężczyzn, którzy ukończyli 60 lat. |
Obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego pracownika, w tym z ustalonym prawem do emerytury, trwa od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.W przypadku umowy o pracę, emeryta trzeba zgłosić do ZUS-u na druku ZUS ZUA z kodem ubezpieczenia 01 10 x x, w terminie 7 dni od momentu zatrudnienia (czyli powstania obowiązku ubezpieczeniowego).
Umowa zlecenie emeryta
Jeżeli umowa zlecenia jest jedyną formą zatrudnienia dla takiej osoby, wówczas umowa zlecenia jest tytułem do:
-
obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, ubezpieczenia wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego - od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy,
-
dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego - od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony; jeżeli zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zostanie złożone w ciągu 7 dni od dnia powstania obowiązku tych ubezpieczeń, to objęcie ubezpieczeniem chorobowym nastąpi od dnia wskazanego we wniosku.
Zatrudnienie emeryta na umowę zlecenie, generuje obowiązek zgłoszenia go do ZUS-u na druku ZUS ZUA z kodem ubezpieczenia 04 11 x x, w terminie 7 dni od momentu zatrudnienia, jeżeli osoba podlega ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnym, lub na druku ZUS ZZA, jeżeli osoba podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Każda podpisywana przez emeryta umowa zlecenia nakłada obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Dopiero w momencie gdy wymiar tych składek osiągnie minimalne wynagrodzenie, emeryt będzie zwolniony z tego obowiązku.
W przypadku gdy zleceniobiorca ma inny tytuł do ubezpieczeń społecznych i z tego tytułu uzyskuje minimalne wynagrodzenie, od którego odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne, to z umowy zlecenia obowiązkowa jest tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Emeryt, który ma podpisaną jedną umowę zlecenie, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Inaczej wygląda sytuacja emeryta, który podpisał więcej niż jedną umowę zlecenie.
Zasada ta nie dotyczy emeryta, który zawiera umowę zlecenia z własnym pracodawcą. Wtedy wynagrodzenie osiągnięte w ramach umowy zlecenia jest traktowane jako przychód uzyskany ze stosunku pracy, co powoduje naliczenie składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne od tego przychodu.
Zatrudnienie emeryta na umowę o dzieło
Wykonywanie samodzielnej umowy o dzieło, w tym również przez osobę posiadającą ustalone prawo do emerytury, nie powoduje powstania w stosunku do niej obowiązku żadnych ubezpieczeń w ZUS-ie. Umowa o dzieło jest wyłączona z obowiązku ubezpieczeń ZUS. W przypadku tej formy zatrudnienia emeryta pracodawca obowiązkowo odprowadza za pracownika podatek dochodowy, również w przypadku emeryta.
Inaczej jest, jeżeli umowa o dzieło została zawarta ze swoim pracodawcą, wówczas przychód z tej umowy stanowi podstawę do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne.
Pracodawca zatrudniający osobę uprawnioną do emerytury, która nie osiągnęła powszechnego wieku emerytalnego, zobowiązany jest zawiadomić organ rentowy o:
-
zatrudnieniu emeryta oraz o wysokości osiąganego z tytułu zatrudnienia wynagrodzenia,
-
wysokości wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego emeryta w poprzednim roku kalendarzowym. Wskazany obowiązek powinien zrealizować po zakończeniu roku kalendarzowego.
O łącznej kwocie przychodu osiągniętego przez emeryta w ubiegłym roku kalendarzowym pracodawca zawiadamia organ rentowy do końca lutego każdego roku.
Przyjmując założenie, że emeryt osiągnął wiek emerytalny, pracodawca nie ma obowiązku powiadamiania ZUS-u o zatrudnieniu tej osoby i o wysokości przychodu osiągniętego z umowy zlecenia, a po upływie roku kalendarzowego o wysokości tego przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.
