Przedsiębiorcy mają do wyboru różne formy opodatkowania. Wybór ten ma istotny wpływ na obciążenia względem fiskusa. Czasami zdarza się, że chcą oni zmienić formę opodatkowania w trakcie roku. Przepisy co do zasady zakazują takiego zachowania. Jednak w niektórych przypadkach w 2024 roku jest to możliwe. Kiedy zmiana formy opodatkowania w ciągu roku może zaistnieć?
Formy opodatkowania działalności w 2024 roku
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są z tego tytułu podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych. Podatnicy tacy mogą korzystać, co do zasady, z trzech form opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej, tj. z opodatkowania:
- według skali podatkowej: podatek wynosi 12% i 32% od nadwyżki powyżej 120.000 zł.
- podatkiem liniowym: podatek wynosi 19%,
- w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych: wysokość podatku zależy od wybranej stawki ryczałtu 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17%,
Podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą lub kontynuujący ją, mogą dokonać wyboru/ zmiany formy opodatkowania do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięty został pierwszy przychód podatkowy w danym roku. Podatnicy chcący zrezygnować z karty podatkowej powinni dokonać zmiany w terminie do 20 stycznia roku podatkowego.
Kiedy możliwa jest zmiana formy opodatkowania w ciągu roku w 2024 roku?
Formę opodatkowania, na podstawie której podatnik będzie się rozliczał z urzędem skarbowym, wybiera się do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy przychód lub do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.
W przypadku gdy przedsiębiorca chce zmienić formę opodatkowania, powinien do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód w danym roku, złożyć stosowne oświadczenie w formie pisemnej do naczelnika właściwego urzędu skarbowego lub dokonać aktualizacji wniosku CEIDG-1. W sytuacji niezłożenia zgłoszenia w terminie, należy kontynuować zasady opodatkowania z poprzedniego roku.
Przykład 1.
Pani Krystyna w 2025 r. planuję zmianę formy opodatkowania z zasad ogólnych na podatek liniowy. Dnia 2 lutego 2025 r. osiągnie ona pierwszy przychód z działalności w trakcie roku podatkowego. W jakim terminie powinna dokonać zmiany formy opodatkowania?
Zmiany formy opodatkowania dokonać należy do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym uzyskano pierwszy przychód podatkowy w danym roku. W związku z tym, że pierwszy przychód został uzyskany 2 lutego 2025 r., Pani Krystyna powinna dokonać zmiany formy opodatkowania do 20 marca.
Likwidacja firmy i założenie nowej a zmiana formy opodatkowania w ciągu roku
W przypadku gdy w ciągu roku podatnik w sposób trwały zlikwidował pozarolniczą działalność gospodarczą i o tym fakcie zawiadomił naczelnika urzędu skarbowego, dokonał wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej, sporządził spis pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) itp., a następnie w tym samym roku podatkowym ponownie rozpoczął po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzenie działalności gospodarczej, nie ma przeszkód do wyboru przez ten podmiot innej formy opodatkowania niż w poprzednio prowadzonej działalności gospodarczej. Tym samym należy uznać, że w sytuacji gdy przedsiębiorca zawiadomił wcześniej organ podatkowy o likwidacji prowadzonej działalności gospodarczej, to gdy rozpocznie on ponownie działalność, nie ma podstaw, aby odmówić mu wyboru formy opodatkowania nowo utworzonej działalności.
Co istotne, nie ma znaczenia, że rozpoczęcie "nowej" działalności ma miejsce w tym samym roku co likwidacja poprzedniej. Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna z 31 maja 2016 r., nr IBPB-1-1/4511-169/WRz, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, w której możemy przeczytać:
(…) w sytuacji kiedy w ciągu roku podatnik w sposób trwały zlikwidował pozarolniczą działalność gospodarczą i o tym fakcie zawiadomił naczelnika urzędu skarbowego, dokonał wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej, a następnie w tym samym roku podatkowym ponownie rozpoczął (po uzyskaniu wpisu do ewidencji) prowadzenie działalności gospodarczej, nie ma przeszkód do wyboru przez ten podmiot formy opodatkowania. Należy podkreślić, że tak sformułowane stanowisko jest zgodnie z linią interpretacyjną Ministra Finansów, udzielającego indywidualne interpretacje podatkowe. Co do zasady, skoro podatnik zawiadomił wcześniej organ podatkowy o likwidacji prowadzonej działalności gospodarczej (ze wszelkimi konsekwencjami wynikającymi z przepisów prawnych), to gdy rozpocznie on ponownie działalność, nie ma podstaw aby odmówić statusu podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego. W związku z rozpoczęciem działalności gospodarczej należy dokonać wyboru formy opodatkowania, zgodnie z cytowanymi przepisami. W przypadku zaś niezłożenia oświadczenia o wyborze formy opodatkowania, dochody z działalności gospodarczej opodatkowane są na zasadach określonych w art. 27 ustawy o PIT (…).
Przykład 2.
Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą, z której przychody są opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Z uwagi na duże koszty inwestycyjne bardziej korzystne byłoby dla niego opodatkowanie w formie podatku liniowego. Zmiana formy opodatkowania w ciągu roku nie jest możliwa, dlatego też przedsiębiorca zlikwidował działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem i założył nową, w której wybrał jako formę opodatkowania podatek liniowy.
Zmiana formy opodatkowania w systemie wFirma.pl
Podatnicy, którzy korzystają z systemu do prowadzenia samodzielnej księgowości online wFirma.pl wybierają obowiązującą ich formę opodatkowania/dokonują jej zmiany w zakładce USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY. Wówczas w pozycji Rodzaj ewidencji należy wybrać KPIR lub ryczałt, w przypadku wybory KPIR dodatkowo należy wybierać zasady ogólne lub podatek liniowy.
