Bankowy tytuł egzekucyjny jest dokumentem potwierdzającym rzeczywiste istnienie wierzytelności względem banku. Dokument taki stanowi oświadczenie woli osoby dokonującej jakiejś czynności prawnej z bankiem i tym samym jest zabezpieczeniem dla banku przed nierzetelnymi płatnikami. Cała istota i zarazem funkcja bankowego tytułu egzekucyjnego przejawia się w tym, że po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności dokument taki wzrasta do rangi tytułu wykonawczego i w związku z tym może stanowić podstawę do wszczęcia egzekucji sądowej przez komornika sądowego.
Bankowy tytuł egzekucyjny - czy to już koniec?
Od dawna wokół bankowego Tytułu Egzekucyjnego toczyły się spory co do zasadności i legalności jego funkcjonowania. Wielu specjalistów jak i również prawników zarzucało bankom nielegalny proceder jaki dokonują wystawiając taki dokument. Głównym zarzutem stawianym bankom było szczególne ich uprzywilejowanie względem innych wierzycieli.
Taki zarzut wydaje się być zasadny, gdyż wystarczy, że bank dokona wglądu do zawartej z klientem umowy kredytowej, stwierdzi, że umowa nie jest wykonywana w prawidłowy sposób a następie poprzez wysyłanie zawiadomień dokona ostrzenia klienta, a już właściwie ma prawo do wypowiedzenia kredytu lub wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego zawierającego wskazaną kwotę do zapłaty i może poprosić sąd o nadanie klauzuli wykonalności.
Kluczowym jest, iż w takiej sytuacji sąd w ogóle nie bada prawidłowości wystawionego dokumentu przez bank i nie prowadzi w tym przedmiocie żadnego postępowania wyjaśniającego. Sąd jedynie dokonuje sprawdzenia BTE pod kątem jego zgodności od strony technicznej. Jeśli sąd uzna, że wszystko jest w porządku, bank może zwrócić się do komornika o dokonanie czynności egzekucyjnych (najczęściej jest to zajęcie wynagrodzenia klienta).
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie BTE
Przełomowym momentem w funkcjonowaniu bankowego tytułu egzekucyjnego okazało się kwietniowe orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał stwierdził, iż bankowy tytuł egzekucyjny w zbyt dużym stopniu sprzyja bankom kosztem obywateli i musi zostać gruntownie zmieniony. Co prawda w orzeczeniu Trybunału nie znajdziemy wprost mowy o tym, iż instytucja ta powinna całkowicie zniknąć, jednakże uznano, że należy zmienić kluczowe przepisy prawa bankowego regulujące funkcjonowanie BTE.
Wykreśleniu uległ fundamentalny przepis prawa bankowego stanowiący, iż „Na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z wykonywaniem czynności bankowych banki mogą wystawiać bankowe tytuły egzekucyjne”. Jak łatwo zauważyć wykreślenie tego przepisu de facto stanowi koniec wystawiania BTE przez banki. Trybunał zdecydował, że nowe regulacje weszły w życie w 2016 r.