Banki jako instytucje publiczne cechują się posiadaniem ogromnego zaufania ze strony klientów, organów państwowych i całego społeczeństwa, dlatego też posiadają liczne uprawnienia. Jednym z uprawnień nadanym bankom jest możliwość wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego na postawie swoich ksiąg bankowych czy też innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności przez bank.
Co to jest bankowy tytuł egzekucyjny?
Bankowy tytuł egzekucyjny ma moc prawną równą zwykłemu tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przez sąd, a mianowicie gwarantuje możliwość prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Celem wprowadzenia takiej instytucji było nadanie bankom przywileju polegającego na możliwości egzekwowania należności z pominięciem drogi sądowej oraz bez konieczności uzyskiwania tytułu egzekucyjnego w postaci prawomocnego wyroku sądu. Skoro bankowy tytuł egzekucyjny ma moc równą prawomocnemu orzeczeniu sądu można stwierdzić iż zastępuje również powództwo.
Podstawy wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego
Bankowy tytuł egzekucyjny może zostać wystawiony tylko i wyłącznie na podstawie ksiąg prowadzonych przez bank lub innych dokumentów bankowych które są związane z dokonywaniem czynności bankowych. Szczegółowe uregulowania w tej kwestii zawiera ustawa Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 roku.
Poprzez czynności bankowe należy rozumieć:
- prowadzenie innych rachunków bankowych;
- udzielanie kredytów;
- udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw;
- emitowanie bankowych papierów wartościowych;
- przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych;
- wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki:
- udzielanie pożyczek pieniężnych;
- operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty;
- świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego;
- terminowe operacje finansowe;
- nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych;
- przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych;
- prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych;
- udzielanie i potwierdzanie poręczeń;
- wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych;
- pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.
Wymogi formalne bankowego tytułu egzekucyjnego:
Oznaczenie banku, który wystawił tytuł
Oznaczenie banku na rzecz którego ma być prowadzona egzekucja
Oznaczenie dłużnika
Oznaczenie wysokości zobowiązania dłużnika, w tym odsetek oraz terminu płatności
Wskazanie daty wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego
Oznaczenie czynności bankowej, z której wynikają dochodzone roszczenia,
Wzmiankę o wymagalności dochodzonego roszczenia.
Opatrzenie pieczęcią banku wystawiającego tytuł
Podpisy osób uprawnionych do działania w imieniu banku.
W przypadku braku jakiegokolwiek z wymienionych powyżej elementów bankowego tytułu egzekucyjnego, sąd w postępowaniu klauzulowym powinien oddalić wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.
Co w przypadku gdy bankowy tytuł egzekucyjny jest niesłuszny?
Dłużnik ma prawo jeszcze przed wystawieniem prze bank takiego tytułu egzekucyjnego wytoczyć przeciwko bankowi powództwo o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego. Ważne jest, że nawet jeżeli bankowy tytuł egzekucyjny został opatrzony klauzulą sądu, dłużnik ma prawo złożyć zażalenie na postanowienie sądu co do nadania klauzuli wykonalności. Kolejnym uprawnieniem przysługującym dłużnikowi jest możliwość wytoczenia przed sądem powództwa przeciwegzekucyjnego żądając pozbawienia wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego w przypadku gdy dłużnik nie zgadza się co do wysokości zadłużenia wyliczonego przez bank lub całkowicie kwestionuje istnienie długu. Warto wspomnieć, że dłużnikowi wobec którego wszczęto egzekucję na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego naruszającego jego prawo, przysługuje roszczenie do banku o odszkodowanie.
Ważne! Trybunał Konstytucyjny nakazał zmienić ustawę co w praktyce spowodowało, że od pół roku banki raczej już nie wystawiają BTE mimo że mają do tego prawo (do końca roku). |