0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Darowizna nieruchomości po likwidacji działalności – jak skutek w PIT?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Po likwidacji działalności podatnikom mogą pozostać składniki majątku uprzednio wykorzystywane do prowadzenia firmy. Nadal stanowią one własność podatnika, w związku z czym ma on prawo do swobodnego rozporządzania prawem własności. Jedną z czynności rozporządzających jest umowa darowizny. W kontekście tak zarysowanego problemu należy zastanowić się, czy darowizna nieruchomości po likwidacji działalności rodzi skutki w PIT.

Darowizna nieruchomości po likwidacji działalności gospodarczej a podatek PIT

W zakresie podatku PIT wskazać należy, że sama czynność likwidacji działalności nie jest zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu. Likwidacja działalności jest neutralna podatkowo w ramach podatku dochodowego.

Jednakże zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. a ustawy PIT za przychody z działalności gospodarczej uważa się przychody z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, prowadzonych samodzielnie.

Jak natomiast podaje art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. a ustawy PIT, za przychody z działalności gospodarczej nie uważa się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej lub prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja: prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej, spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.

W myśl art. 24 ust. 3b ustawy PIT dochodem z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. a, jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wydatkami na nabycie zbywanych składników niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w żadnej formie. 

W kontekście przedstawionych regulacji należy zaznaczyć, że opodatkowaniu podlega jedynie odpłatne zbycie nieruchomości pozostałych po likwidacji działalności gospodarczej.

Tymczasem jak czytamy w art. 888 kc, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. To zaś oznacza, że umowa darowizny jest czynnością nieodpłatną, co z kolei prowadzi do wniosku, że sama czynność darowizny składników majątku pozostałych po likwidacji nie generuje konieczności zapłaty podatku.

Dodatkowo warto także zaznaczyć, że dokonana darowizna nieruchomości po likwidacji działalności nie powoduje konieczności korygowania uprzednio dokonanych odpisów amortyzacyjnych (przy założeniu, że nieruchomość stanowiła środek trwały).

Trzeba bowiem podkreślić, że w momencie dokonywania odpisów amortyzacyjnych środek trwały był wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej, co jest warunkiem dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Późniejsza likwidacja, a następnie darowizna nieruchomości nie przekreśla prawa podatnika do dalszego traktowania uprzednio odliczonych odpisów jako kosztów podatkowych w prowadzonej działalności.

Darowizna nieruchomości po likwidacji działalności gospodarczej nie podlega opodatkowaniu podatkiem PIT. 

Darowizna nieruchomości po likwidacji a podatek od spadków i darowizn

Umowa darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem PIT. W tym zakresie obowiązek podatkowy pojawia się po stronie osoby obdarowanej i to w ramach podatku od spadków i darowizn.

W przypadku, gdy mamy do czynienia z darowizną nieruchomości wszelkich formalności związanych z rozliczeniem podatku dokonuje notariusz sporządzający akt notarialny, który w tym przypadku pełni rolę płatnika.

W tym miejscu warto także przypomnieć, że w przypadku darowizny nieruchomości dokonywanej pomiędzy członkami najbliższej rodziny (małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę) darowizna jest w całości zwolniona od podatku.

Darowizna nieruchomości po likwidacji działalności gospodarczej nie generuje obowiązku podatkowego po stronie darczyńcy.

Darowizna nieruchomości po likwidacji działalności gospodarczej a dalsza amortyzacja

Możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której osoba obdarowana będzie chciała otrzymaną nieruchomość wykorzystywać w swojej działalności gospodarczej. W związku z tym warto przyjrzeć się bliżej przepisom regulującym kwestię amortyzacji środka trwałego otrzymanego w darowiźnie.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy PIT wynika, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Jednakże, jak podaje art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku, jeżeli:

  • nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw, lub

  • dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub

  • nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, lub

  • nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.

Zasadniczo zatem, jeżeli darowizna nieruchomości była czynnością zwolnioną od podatku od spadków i darowizn, to obdarowany nie może dokonywać od jej wartości początkowej odpisów amortyzacyjnych.

Ta reguła ogólna ma jednak pewien wyjątek określony w art. 23 ust. 9 ustawy PIT. Przepis ten stanowi, że regulacji wynikającej z ust. 1 pkt 45a lit. a nie stosuje się do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze darowizny, jeżeli darczyńca dokonywał odpisów amortyzacyjnych od tych składników. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kontynuacji amortyzacji.

Jeżeli zatem podatnik wykorzystywał przed likwidacją środek trwały w swojej działalności, a następnie nastąpiła darowizna nieruchomości po likwidacji działalności innej osobie, która również prowadzi działalność gospodarczą, to może ona kontynuować amortyzację.

Przykład 1.

Podatnik w prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystuje nieruchomość o wartości początkowej 100 000 zł. Dotychczas zamortyzował 20 000 zł. Postanowił zlikwidować działalność gospodarczą i przekazać nieruchomość w drodze darowizny synowi, który ma zamiar wykorzystywać nieruchomość we własnej działalności gospodarczej. Darowizna nieruchomości po likwidacji działalności będzie zwolniona od podatku, jednakże syn może nadal dokonywać odpisów amortyzacyjnych, przy czym, stosując zasadę kontynuacji, podstawą amortyzacji będzie kwota 80 000 zł.

Obdarowany może kontynuować dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości otrzymanej w drodze darowizny, jeżeli przed likwidacją działalności darczyńca wykorzystywał nieruchomość na własne potrzeby firmowe.

Jak widać z przedstawionych regulacji, sama darowizna nieruchomości po likwidacji działalności gospodarczej jest zdarzeniem neutralnym w zakresie podatku PIT. Pewne skutki podatkowe wywołuje natomiast w sferze odpisów amortyzacyjnych.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów