Ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw oraz Ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, a także Ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (jako odpowiednio tarcza 1.0, 2.0 oraz 3.0) wprowadzają podstawę ustawową dofinansowań z zakresu tarczy antykryzysowej, jak i kolejne zmiany w postaci złagodzenia warunków i dostępności do środków dla większej grupy przedsiębiorców. Jak w praktyce wygląda wypełnienie warunków oraz wnioskowanie o dofinansowanie do części kosztów wynagrodzeń i składek ZUS z powiatowego urzędu pracy? Na to i wiele innych pytań odpowiedziano w niniejszym artykule.
Dofinansowanie do części kosztów wynagrodzeń i składek ZUS z powiatowego urzędu pracy
Powiatowe urzędy pracy z całej Polski przeprowadzają kolejne już nabory w sprawie przyjmowania wniosków o dofinansowanie do części kosztów wynagrodzeń i składek ZUS. Potencjalna umowa o dofinansowanie zawierana będzie ze starostą, mimo że przebiegu naborów i wypłaty dokonuje powiatowy urząd pracy (PUP).
Środki pomocowe, które mogą być przyznane przedsiębiorcom, będą dopłatą do wydatków związanych z wynagrodzeniami i składkami ZUS od tych płac.
Odbiorcami tego typu dofinansowania są przedsiębiorcy o statusie mikro-, małego lub średniego przedsiębiorcy albo organizacji pozarządowej.
Podstawowe uwarunkowania przed złożeniem wniosku
Przedsiębiorca, który będzie wnioskował o dofinansowanie do kosztów wynagrodzeń i składek ZUS od starosty, musi spełnić fundamentalne warunki, ażeby w ogóle mógł starać się o środki pomocowe:
- status przedsiębiorcy będącego odbiorcą środków to mikro-, małe, średnie przedsiębiorstwo;
- jeżeli beneficjentem jest spółka z o.o., wówczas łączna strata z działalności na 31 grudnia 2019 r. nie może być większa niż połowa zarejestrowanego kapitału zakładowego;
- jeśli odbiorcą dofinansowania jest spółka, w której część wspólników ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za jej długi, to łączna strata z działalności na 31 grudnia 2019 r. nie może przewyższać połowy kapitału zaprezentowanego w sprawozdaniach finansowych;
- przedsiębiorstwo nie może spełniać na 31 grudnia 2019 r. kryterium do objęcia go obowiązkiem zainicjowania postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego;
- przedsiębiorstwo w przypadku otrzymania środków pomocowych z innych programów nie spłaciło części lub całości tych środków na 31 grudnia 2019 r.;
- wartość środków pomocowych otrzymanych przez przedsiębiorcę z innych programów (pomoc de minimis) nie przekroczyła łącznie kwoty 800 000 EUR;
- przedsiębiorca nie może posiadać zaległości w zobowiązaniach publicznoprawnych i w składkach ZUS na 30 września 2019 r. (wyjątkowo może posiadać zaległości, jeżeli podpisał z urzędem skarbowym lub z ZUS-em umowę na odroczenie lub rozłożenia na raty zaległości podatkowych lub składkowych);
- przedsiębiorca na dzień złożenia wniosku nie otrzymał środków pomocowych, które finansują ten sam cel, co dofinansowanie do części kosztów wynagrodzeń i składek ZUS od starosty;
- przedsiębiorca zatrudnia przynajmniej jednego pracownika;
- w związku z niekorzystnym oddziaływaniem pandemii COVID-19 na sytuację ekonomiczno-finansową przedsiębiorstwa nastąpił spadek obrotów w danej firmie.
Środki pomocowe mogą być przeznaczone także na zleceniobiorców
W art. 15zzb ust. 2 Ustawy z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (zwanej dalej ustawą o COVID-19) prawodawca wskazuje, że uzyskane środki dofinansowania do wynagrodzeń przedsiębiorcy mogą przeznaczyć na koszty wynagrodzeń i składki ZUS dotyczące osób wykonujących:
- pracę na podstawie umowy o pracę;
- pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą;
- zlecenie na podstawie umowy zlecenie;
- usługi na podstawie innej umowy o świadczenie usług, którą regulują Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny;
- pozostałe umowy inne niż umowa o pracę, na podstawie których osoby świadczą pracę na rzecz firmy będącej rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną jednak pod warunkiem, że dana umowa podlega ubezpieczeniom emerytalno-rentowym (nie dotyczy pomocy domowej).
Okres trwania otrzymywania dofinansowania
Ustawodawca na mocy art. 15zzb ust. 5 ustawy o COVID-19 umożliwił wnioskowanie o dofinansowanie do części kosztów wynagrodzeń i składek ZUS od starosty na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Jednocześnie w ust. 6 zaznaczył, że Rada Ministrów może, w celu przeciwdziałania COVID-19, w drodze rozporządzenia przedłużyć okres 3 miesięcy, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz skutki nimi wywołane.
Jeżeli przedsiębiorca otrzyma pozytywną opinię w sprawie przyznania dofinansowania, wówczas będzie je otrzymywał w transzach co miesiąc przez okres 3 miesięcy.
O jaką wysokość środków może starać się przedsiębiorca?
Dofinansowanie do części kosztów wynagrodzeń i składek ZUS od starosty uzależnia wielkość otrzymanego dofinansowania od wysokości procentowego spadku obrotów w firmie przedsiębiorcy. Zatem wraz z coraz większym spadkiem procentowym obrotów rośnie wysokość środków dofinansowania.
Wyższy spadek obrotów = wyższe dofinansowanie
Idąc w kolejne wątki wyjaśniania uwarunkowań otrzymania dofinansowań, należałoby wyjaśnić pojęcie spadku obrotów. W myśl art. 15zzb ust. 3 ustawy o COVID-19 spadek obrotów to ilościowe lub wartościowe zmniejszenie łącznych obrotów okresu nieprzerwanych dwóch miesięcy, czyli 60 dni roku 2020 (licząc od 1 stycznia 2020 r. do poprzedniego dnia przed dniem złożenia wniosku) do dokładnie tych samych dwóch miesięcy roku 2019.
Należy zaznaczyć, że okres dwóch miesięcy – 60 dni – można liczyć zaczynając od połowy miesiąca, a więc nie jest wymagane, aby zawsze rozpoczynać od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego.
Okres 60 dni zarówno w roku 2020, jak i w roku porównawczym 2019 musi być nieprzerwany.
Zatem pomiar wysokości spadku obrotów można przeprowadzić np. na poniższe sposoby:
- spadek łącznych obrotów w lutym, marcu 2020 r. w stosunku do lutego, marca 2020 r.;
- spadek łącznych obrotów w okresie od 18 marca 2020 r. do 16 maja 2020 r. w stosunku do okresu 18 marca 2019 r. do 16 maja 2019 r.
Co istotne w aspekcie spadku obrotów, jeżeli okres porównawczy zazębia się z okresem należnych do wypłaty wynagrodzeń, wówczas przedsiębiorca winien złożyć wniosek w miesiącu następnym. Przykładowo, jeżeli okres porównawczy obrotów kończy się 31 maja 2020 r., to przedsiębiorca nie może wnioskować o dofinansowanie do wynagrodzeń za maj 2020 r. Pierwszym okresem dofinansowania będzie w tej sytuacji czerwiec 2020 r.
Jak już wcześniej wspomniano, wysokość środków pomocowych uzależniona jest ściśle od wysokości spadku obrotów. Tak, więc zgodnie z art. 15zzb ust. 4 ustawy o COVID-19 w sytuacji, gdy spadek łącznych obrotów dwóch nieprzerwanych miesięcy 2020 r. do tych samych dwóch nieprzerwanych miesięcy 2019 będzie wynosić:
- przynajmniej 30%, wtedy wysokość środków pomocowych wyniesie maksymalnie 50% sumy wynagrodzenia poszczególnych pracowników, (ale tylko objętych dofinansowaniem) wraz ze składkami ZUS, ale do kwoty maksymalnie 1300zł (połowy minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r.);
- przynajmniej 50%, wtedy wysokość środków pomocowych wyniesie maksymalnie 70% sumy wynagrodzenia poszczególnych pracowników, (ale tylko objętych dofinansowaniem) wraz ze składkami ZUS, ale do kwoty maksymalnie 1820zł (połowy minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r.);
- przynajmniej 80%, wtedy wysokość środków pomocowych wyniesie maksymalnie 90% sumy wynagrodzenia poszczególnych pracowników (ale tylko objętych dofinansowaniem) wraz ze składkami ZUS, ale do kwoty maksymalnie 2340zł (połowy minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r.).
W praktyce oznacza to, że jeżeli spadek obrotów dwóch nieprzerwanych miesięcy 2020 r. do tych samych dwóch nieprzerwanych miesięcy 2019 r. wyniesie 30%, wtedy pracodawca do każdego wynagrodzenia i składek ZUS przypadającego na wnioskowanego pracownika otrzyma 50% dotychczasowego wynagrodzenia ze składkami ZUS, ale nie więcej niż 1300 zł. Kolejne szczeble spadku należy interpretować według tej samej metodologii.
W drugiej części publikacji określono niezwykle istotne kwestie podczas składania wniosku jak i po otrzymaniu dofinansowania. Określono także niezbędną dokumentację, jaką przedsiębiorca będzie zobligowany przedłożyć w czasie rozliczenia dofinansowania, a także odpowiedziano na wiele innych wątpliwości przedsiębiorców.