Zatrudnianie osób niepełnosprawnych wiąże się z dodatkowymi obowiązkami spoczywającymi na firmach. Jednocześnie pracodawcy mogą liczyć przy spełnieniu określonych warunków na pewne korzyści związane z powierzaniem pracy niepełnosprawnym. Tego typu zachętą jest miesięczne dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Wysokość wspomnianego dofinansowania uległa zmianie w 2023 roku. Sprawdź, w jaki sposób je uzyskać oraz ile obecnie wynosi.
Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – podstawa prawna oraz nowelizacja
Uprawnienia pracodawcy w zakresie przysługiwania dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych regulują przepisy Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zwanej dalej ustawą rehabilitacyjną.
Zmiany dotyczące wysokości tego dofinansowania wynikają z Ustawy z dnia 14 grudnia 2022 roku o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Ponadto w przepisach przejściowych ustawy zmieniającej została przewidziana możliwość zgłoszenia przez pracodawcę korekty w przypadku otrzymania dofinansowania w kwotach dotychczasowych. Oznacza to, że pracodawca, który otrzymał dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych przysługujące za styczeń lub luty 2023 roku, w kwocie dotychczasowej, może złożyć do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) korektę wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania za dany miesiąc oraz korektę miesięcznej informacji o wynagrodzeniach, zatrudnieniu, stopniach i rodzaju niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych, uwzględniając – za analogiczne okresy – kwoty dofinansowania, w brzmieniu nadanym nowelizacją.
Prawo do dofinansowania oraz brak tego prawa – najważniejsze informacje
Pracodawcy, który zatrudnia osoby niepełnosprawne ujęte w ewidencji PFRON, przysługuje miesięczne dofinansowanie ich wynagrodzeń. Przysługuje ono również pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne, które nabyły uprawnienia w zakresie wieku emerytalnego – w okresie niezbędnym do skutecznego wypowiedzenia tym osobom umów o pracę.
Ponadto miesięczne dofinansowanie nie przysługuje:
na pracowników zaliczonych do umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności, którzy mają ustalone prawo do emerytury;
do wynagrodzeń wypłaconych po dniu złożenia wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania;
jeżeli wynagrodzenie pracownika niepełnosprawnego nie zostało przekazane na jego rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo na adres zamieszkania tego pracownika, za pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania kwot pieniężnych;
jeżeli miesięczne koszty płacy zostały poniesione przez pracodawcę z uchybieniem terminów wynikających z odrębnych przepisów przekraczającym 14 dni.
Nowe kwoty dofinansowań wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych
Na wstępie warto wyjaśnić, że wysokość dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych jest zróżnicowana i zależy od stopnia niepełnosprawności danej osoby, według zasady: znaczny stopień niepełnosprawności uprawnia do najwyższych kwot. W ten sposób preferowane jest zatrudnianie osób legitymujących się znacznym stopniem niepełnosprawności.
Nowelizacja przewiduje nadanie nowego brzmienia art. 26a ust. 1 ustawy rehabilitacyjnej, czyli przepisowi, który określa wysokość dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Po zmianach pracodawca może liczyć na miesięczne dofinansowanie wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego ze środków PFRON, o ile pracownik ten został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych w kwocie:
2400 zł – w odniesieniu do osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;
1350 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
500 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Możliwość zwiększenia dofinansowania oraz maksymalne limity
Ustawa rehabilitacyjna przewiduje także możliwość zwiększenia kwot dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Kwoty tych dofinansowań obowiązujące w roku 2023 (czyli odpowiednio: 2400 zł, 1350 zł lub 500 zł) podlegają zwiększeniu w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, którym orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych.
Zgodnie z art. 26a ust. 1b ustawy rehabilitacyjnej wysokość zwiększenia dofinansowania wynosi:
1200 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
900 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
600 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Należy jednocześnie pamiętać o ograniczeniach ustawowych dotyczących dofinansowania wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych. Maksymalne limity, których zachowanie warunkuje udzielenie pomocy w formie dofinansowania, zostały ustalone w art. 26a ust. 4 ustawy rehabilitacyjnej.
Powyżej użyty został zwrot „koszty płacy”, przez co rozumieć należy wynagrodzenie brutto oraz finansowane przez pracodawcę obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe naliczone od tego wynagrodzenia i obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – zmiany w 2023 roku. Podsumowanie
Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne mają prawo do skorzystania z dofinansowania wynagrodzeń tych pracowników na zasadach przewidzianych w przepisach ustawowych. W styczniu 2023 roku weszły w życie zmiany, dzięki którym wzrosła wysokość tych dofinansowań. Należy jednocześnie podkreślić, że największy wzrost dotyczy świadczeń należnych z tytułu zatrudniania osób niepełnosprawnych legitymujących się znacznym stopniem niepełnosprawności. W odniesieniu do zatrudnionych z lekką lub umiarkowaną niepełnosprawnością skala waloryzacji kwot dofinansowania jest mniejsza.