Jednym z instrumentów wspierających firmy w czasie epidemii COVID-19 jest dofinansowanie z ZUS polegające na umorzeniu składek ZUS. Zwolnienie z opłacania składek ZUS obowiązuje maksymalnie przez 3 miesiące. Na decyzję z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czekają setki tysięcy firm. Nie wszyscy jednak złożyli wnioski. O tym, co istotne we wnioskach, a także o dalszych etapach postępowania w sprawie tego dofinansowania opowiadamy w niniejszym artykule.
Zwolnienie z opłacania składek ZUS tylko za marzec, kwiecień i maj 2020 r.
Dofinansowanie z ZUS polegające na zwolnieniu z opłacania składek ZUS dotyczy tylko trzech miesięcy, a mianowicie marca, kwietnia i maja 2020 r.
Wniosek o dofinansowanie można złożyć za wszystkie wymienione miesiące, za dwa z nich lub tylko za jeden.
Ponadto płatnicy składek ZUS mogą jeszcze powiększyć korzyść płynącą z takiego zwolnienia poprzez zmianę terminu wypłat wynagrodzeń za maj 2020 r. – płatnych do tej pory do 10 czerwca 2020 r. – na 31 maja 2020 r. Rozwiązanie to pozwoli przedsiębiorcy dodatkowo na zwolnienie z opłacenia składek ZUS jeszcze z tytułu majowych wynagrodzeń wypłaconych (zmieniony termin wypłaty z czerwca 2020 r.) w maju 2020 r.
Kto może otrzymać pozytywną decyzję?
Składać wniosek o dofinansowanie z ZUS mogą płatnicy składek będący:
- osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą zatrudniającą i niezatrudniającą pracowników;
- spółką osobową zatrudniającą pracowników i opłacającą za nich składki ZUS;
- inną jednostką nieposiadającą osobowości prawnej opłacającą składki ZUS za pracowników;
- wspólnikiem spółki osobowej lub jednoosobowej spółki z o.o. opłacającym składki ZUS wyłącznie za siebie;
- osobą prawną;
- spółdzielnią socjalną;
- osobą duchowną.
Co konkretnie może podlegać zwolnieniu z ZUS?
Płatnik składek będzie mógł ubiegać się o zwolnienie z opłacania składek ZUS należnych za marzec, kwiecień i maj 2020 r. zgodnie z przekazanymi deklaracjami ZUS. Rodzaje składek, które może obejmować wniosek o zwolnienie, dotyczą:
- ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych;
- Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
- Funduszu Emerytur Pomostowych;
- Funduszu Solidarnościowego.
Składki te będą podlegały zwolnieniu z opłacania w 50% lub w 100% za:
- osoby fizyczne, wspólników spółek osobowych, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będących płatnikami składek i opłacających składki wyłącznie za siebie;
- pracowników;
- osoby współpracujące (tylko do wysokości obliczonej od najniższej podstawy wymiaru składek);
- osoby duchowne.
Termin składania wniosków o dofinansowanie z ZUS
Wnioski dobrze jest złożyć jak najszybciej. Niemniej ostateczny termin na złożenie wniosków o zwolnienie z opłacania składek ZUS to 30 czerwca 2020 r.
Warto podkreślić, że gdy płatnik składek złoży wniosek w czerwcu i zaznaczy w nim, że chce skorzystać ze zwolnienia z opłacania ZUS za marzec, kwiecień i maj 2020 r., ta dyspozycja będzie jak najbardziej prawidłowa.
Uwaga na zaległości w składkach ZUS
Płatnicy, którzy posiadają zaległości w składkach ZUS na koniec trzeciego kwartału 2019 r., nie otrzymają powyższego wsparcia. Należy także zaznaczyć, że firmy, których trudna kondycja finansowa wywołana jest innymi skutkami niż COVID-19, mogą także nie kwalifikować się do zwolnienia z opłacania należności.
Uwaga na ulgi
Ze zwolnienia z opłacania składek nie będą mogli skorzystać ci, którzy są objęci w ZUS tzw. ulgą na start, czyli ulgą trwającą pełne 6 miesięcy, która pozwala płatnikowi opłacać w tym czasie wyłącznie składkę zdrowotną.
Z kolei płatnicy składek korzystający z ulgi „mały ZUS plus”, a więc ulgi polegającej na opłacaniu wysokości składki ZUS cały rok (lub część) zależnej od wielkości przychodów za ubiegły rok, wciąż będą mogli skorzystać ze zwolnienia.
Zwolnienie ze składek ZUS a obowiązkowe comiesięczne składanie deklaracji ZUS
Zwolnienie z opłacania składek ZUS nie oznacza zwolnienia z comiesięcznego składania kompletów rozliczeniowych do ZUS. Płatnicy składek, mimo korzystania ze zwolnienia, są więc w dalszym ciągu zobligowani do składania deklaracji ZUS tak jak do tej pory za miesięczne okresy rozliczeniowe.
Kluczowe warunki dla różnych grup płatników składek – samozatrudnieni
Dofinansowanie z ZUS na trzy miesiące mogą otrzymać osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (niezatrudniające osób na podstawie umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej), które prowadziły ją przed 1 kwietnia i prowadzą nadal oraz opłacają składki ZUS wyłącznie za siebie. Zwolnienie ze składek ZUS dla tej grupy płatników przewidziane jest w wysokości 100% kwoty składek.
Przychód z działalności gospodarczej za pierwszy miesiąc, w którym płatnik składek przedkłada do ZUS wniosek o dofinansowanie, musi być jednak niższy niż 15 681 zł (300% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia z ostatniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa GUS).
Aktualnie nadal nie jest znany termin wejścia w życie poprawki w kwestii możliwości skorzystania ze zwolnienia z ZUS przez firmy samozatrudnionych, u których miesięczny przychód będzie większy niż 15 681 zł, ale jednocześnie dochód może wynosić maksymalnie 7000 zł.
Powyższe znajduje zastosowanie również do wspólników spółek osobowych, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W przypadku wspólników spółek osobowych przychód, jaki wezmą oni pod uwagę (porównując do wymienionego limitu) stanowi przychód przypadający proporcjonalnie do posiadanych udziałów w zyskach spółki.
Kluczowe warunki dla różnych grup płatników składek – płatnicy składek zatrudniający do 9 ubezpieczonych
Dofinansowanie z ZUS na trzy miesiące mogą otrzymać także płatnicy składek zgłaszający nie więcej niż 9 osób ubezpieczonych, również w wysokości 100% kwoty składek.
Płatnicy składek należący do tej grupy skorzystają z dofinansowania z ZUS, jeżeli prowadzili działalność gospodarczą:
- przed 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r. zgłaszali do ubezpieczeń maksymalnie 9 ubezpieczonych;
- w okresie od 1 lutego do 29 lutego i na dzień 31 marca 2020 r. zgłaszali do ubezpieczeń maksymalnie 9 ubezpieczonych;
- w okresie od 1 marca do 31 marca i na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłaszali do ubezpieczeń maksymalnie 9 ubezpieczonych.
Do liczby ubezpieczonych ZUS nakazuje nie wliczać pracowników młodocianych.
Należy przy tym dodać, że przedsiębiorca także stanowi osobę ubezpieczoną wliczającą się do limitu 9 ubezpieczonych.
Kluczowe warunki dla różnych grup płatników składek – płatnicy składek zatrudniający od 10 do 49 ubezpieczonych
Dofinansowanie z ZUS na trzy miesiące mogą otrzymać również płatnicy składek zgłaszający od 10 do 49 osób ubezpieczonych, jednak tylko w wysokości 50% kwoty składek.
Skorzystają oni ze zwolnienia, jeżeli prowadzili działalność gospodarczą:
- przed 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r. zgłaszali do ubezpieczeń maksymalnie 49 ubezpieczonych;
- w okresie od 1 lutego do 29 lutego i na dzień 31 marca 2020 r. zgłaszali do ubezpieczeń maksymalnie 49 ubezpieczonych;
- w okresie od 1 marca do 31 marca i na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłaszali do ubezpieczeń maksymalnie 49 ubezpieczonych.
Do liczby ubezpieczonych ZUS nakazuje nie wliczać pracowników młodocianych, z kolei przedsiębiorca także stanowi osobę ubezpieczoną wliczającą się do limitu 49 ubezpieczonych.
Co w przypadku, gdy składka za marzec 2020 r. została już opłacona?
Jeżeli płatnik składek zapłacił składki ZUS za marzec 2020 r., to mimo tego może nadal skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek zarówno za ten miesiąc, jak i za kwiecień i maj, przy czym zapłata składek ZUS za kwiecień i maj 2020 r. nie powinna mieć już miejsca.
Wówczas płatnik musi jednak złożyć do ZUS wniosek o stwierdzenie nadpłaty, przed terminem płatności składek ZUS za kwiecień 2020 r., a więc 11 maja lub 15 maja 2020 r.
Płacić czy nie płacić składek ZUS za kwiecień i maj 2020 r.?
Możliwość skorzystania ze zwolnienia z ZUS za miesiąc, w którym składki zostały już opłacone, dotyczy jedynie marca 2020 r. Składki za pozostałe miesiące, czyli kwiecień i maj 2020 r., będą mogły zostać objęte zwolnieniem tylko wtedy, gdy płatnik ich nie opłaci.
Płatnicy składek powinni uważać w sytuacji wystąpienia nadpłaty w składkach ZUS według stanu na marzec 2020 r., ponieważ jeżeli nie złożą wniosku o zwrot tej nadpłaty przed terminem płatności składek ZUS za kwiecień 2020 r., a więc przed 11 lub 15 maja 2020 r., wówczas może ona zostać przez ZUS rozliczona na poczet zobowiązania składkowego za kwiecień 2020 r. Jak już zostało wspomniane, tylko nieopłacone składki ZUS za kwiecień i maj 2020 r. mogą bowiem podlegać zwolnieniu z ZUS.
Wniosek do ZUS o zwolnienie z opłacania składek na trzy miesiące
Wnioski o zwolnienie z opłacania składek ZUS można składać w formie:
- papierowej (listem poleconym),
- papierowej z osobistym przekazaniem do przygotowanej skrzynki w jednym z oddziałów ZUS,
- elektronicznej.
W przypadku tej ostatniej formy wnioski można składać za pośrednictwem:
- PUE ZUS:
https://www.zus.pl/portal/logowanie.npi;
- ogólnej strony serwisu RP:
https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa/wyszukaj-wsparcie-dla-swojej-firmy.
Natomiast w związku z otwieraniem się polskiej gospodarki, do życia wracają również oddziały ZUS. W praktyce oznacza to, że w niektórych lokalizacjach wniosek o umorzenie składek ZUS można złożyć już osobiście w okienku w oddziale ZUS.
