Art. 845 §1 kodeksu postępowania cywilnego przewiduje możliwość zajęcia ruchomości należących do dłużnika, a co za tym idzie możliwe jest zajęcie samochodu i licytacja tego auta bądź też innego pojazdu jaki ma we władaniu. Owe zajęcie może być dokonane tylko przez komornika sądowego, który zajmując rzecz ruchomą dłużnika, umieszcza stosowny wpis do protokołu prowadzonego z dokonanych czynności egzekucyjnych. Właśnie takie wpisanie pojazdu do protokołu stanowi istotę zajęcia. Ponadto w takim protokole komornik ma obowiązek wskazania wartości zajmowanego pojazdu, a w przypadku gdy nie jest pewien określenia faktycznej wartości albo gdy dłużnik czy też wierzyciel nie zgadzają się z wartością mienia przedstawionego w protokole, komornik ma obowiązek wezwać biegłego w celu dokonania oszacowania ruchomości. Czasami może zdarzyć się tak, że dłużnik udostępni do korzystania swój pojazd innej osobie. Czy w takim przypadku komornik nie może zająć samochodu?
Czy możliwe jest zajęcie samochodu, który dłużnik udostępnił osobie trzeciej?
Otóż może. Jeżeli samochód należący do dłużnika znajduje się w posiadaniu osoby trzeciej, komornik może dokonać takiego zajęcia, jednakże warunkiem prawidłowego przeprowadzenia tej czynności egzekucyjnej jest otrzymanie zgody przez osobę, która w danym momencie włada pojazdem dłużnika lub przynajmniej potwierdza, że samochód stanowi własność wskazanego dłużnika. Generalną zasadą jest, że komornik może zająć pojazd dłużnika, wyłącznie jeśli należy do dłużnika, tzn. stanowi jego własność.
Kiedy następuje licytacja zajętego pojazdu?
Po zajęciu pojazdu przez komornika, ruchomość dłużnika może zostać sprzedana, najczęściej odbywa się to w drodze licytacji publicznej. Ważne jest, że nie można sprzedać pojazdu wcześniej niż siódmego dnia, licząc od dnia zajęcia. O licytacji komornik ma obowiązek powiadomienia dłużnika wraz ze wskazaniem terminu i miejsca jej odbycia. Musi tego dokonać najpóźniej na trzy dni przed odbyciem licytacji.
Cena wywoławcza zajętego pojazdu
Przepisy normują, ile powinna wynosić cena wywoławcza pojazdu na licytacji. I tak, na pierwszej publicznej licytacji cena wynosi ¾ wartości szacunkowej ruchomości. Jeżeli w tym czasie nie dojdzie do sprzedaży samochodu, wyznacza się drugi termin licytacji tego pojazdu. W przypadku drugiego terminu, cena pojazdu jest niższa i wynosi ½ jego wartości szacunkowej. Zasadą jest, iż sprzedawana rzecz ruchoma w drodze licytacji nie może zostać sprzedana za cenę niższą od ceny wywołania (tj. ¾ wartości szacunkowej pojazdu w pierwszej licytacji i odpowiednio ½ wartości szacunkowej w przypadku drugiej licytacji). Każda osoba (licytant), która chce przystąpić do takiej licytacji komorniczej, musi złożyć rękojmię (w formie pieniężnej), która wynosi 1/10 sumy oszacowania rzeczy ruchomej. Taką rękojmię zatrzymuje się w przypadku udzielenia przybicia licytantowi, a pozostałym licytantom zwraca się wniesione przez nich rękojmie. Jeżeli licytant, który uzyskał przybicie, nie wywiązuje się z zapłaty ceny, traci bezpowrotnie swoją rękojmię, która jest przeznaczona na koszty egzekucji, a jej nadwyżka wchodzi w skład sumy pozyskanej w egzekucji, natomiast w przypadku umorzenia egzekucji - przekazywana jest na rzecz Skarbu Państwa.
Czym jest przybicie komornicze?
Warto poświęcić chwile uwagi na wyjaśnienie pojęcia przybicia i jego skutków prawnych. Otóż komornik udziela przybicia licytantowi, który zaoferował najwyższą cenę za ruchomość wystawioną w drodze licytacji publicznej. Takiego przybicia udziela się po uprzednim trzykrotnym wezwaniu pozostałych licytantów do dalszych postąpień. Przybicie skutkuje sprzedażą rzeczy ruchomej na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą kwotę. W takim przypadku, nabywca musi od razu po przybiciu zapłacić cenę jaką zaoferował. Jednakże gdy wartość jest większa niż 500 zł, nabywca niezwłocznie musi uiścić jedynie 1/5 ceny, a nie całość, przy czym nie może być to mniej niż 500 zł. Resztę kwoty nabywca może wpłacić do godziny 12.00 następnego dnia. Dopiero po wpłaceniu całej sumy i uprawomocnieniu się przybicia, na nabywcę przechodzi prawo własności wylicytowanej ruchomości. Jeżeli sąd z jakichś przyczyn odmówi przybicia, zwraca się nabywcy całą kwotę którą wpłacił.