Komornicze zajęcie pojazdu dłużnika wynika z art. 845§1 kodeksu postępowania cywilnego. Do takiego zajęcia uprawniony jest wyłącznie komornik i dokonuje tej czynności poprzez wpisanie pojazdu do protokołu przeprowadzonych czynności egzekucyjnych.
Zajęcie pojazdu dłużnika
W protokole komornik ma obowiązek wskazania wartości zajmowanego pojazdu a w przypadku gdy ma wątpliwości co do określenia faktycznej wartości albo gdy dłużnik czy też wierzyciel nie zgadzają się co do wartości przedstawionej w protokole, komornik ma obowiązek wezwać biegłego w celu dokonania oszacowania ruchomości. Jeżeli samochód należący do dłużnika znajduje się w posiadaniu jakiejś osoby trzeciej, komornik może dokonać takiego zajęcia jedynie po uprzednim wyrażeniu zgody przez osobę, która w danym momencie włada pojazdem dłużnika lub przynajmniej potwierdza, iż samochód stanowi własność wskazanego dłużnika. Generalną zasadą jest, że komornik może dokonać takiej czynności jak zajęcie pojazdu dłużnika tylko i wyłącznie, jeśli należy on do dłużnika.
Zajęcie pojazdu dłużnika - co dalej?
Po zajęciu pojazdu przez komornika, pojazd dłużnika może zostać sprzedany, najczęściej w drodze licytacji publicznej. Ważne jest, że nie można sprzedać pojazdu wcześniej niż po upływie dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się zajęcia. O licytacji komornik ma obowiązek powiadomienia dłużnika wraz ze wskazaniem daty i miejsca jej odbycia, musi tego dokonać najpóźniej na trzy dni przed dniem odbycia licytacji.
Zajęcie pojazdu dłużnika - licytacja
Przepisy normują ile powinna wynosić cena wywoławcza pojazdu na licytacji. I tak, na pierwszej publicznej licytacji cena wynosi ¾ wartości szacunkowej ruchomości. Jeżeli w tym czasie nie dojdzie do sprzedaży samochodu, wyznacza się drugi termin licytacji tego pojazdu. W przypadku drugiego terminu cena pojazdu jest niższa i wynosi ½ jego wartości szacunkowej. Zasadą jest, iż sprzedawana rzecz ruchoma w drodze licytacji nie może zostać sprzedana za cenę niższą od ceny wywołania (tj. ¾ wartości szacunkowej pojazdu w pierwszej licytacji i odpowiednio ½ wartości szacunkowej w przypadku drugiej licytacji). Każda osoba, która chce przystąpić do takiej licytacji komorniczej, musi złożyć rękojmię, która wynosi 1/10 sumy oszacowania rzeczy ruchomej. Taką rękojmię zatrzymuje się w przypadku udzielenia przybicia licytantowi, a pozostałym licytantom zwraca się wniesione przez nich rękojmie. Jeżeli licytant, który uzyskał przybicie, nie wywiązuje się z zapłaty ceny, traci bezpowrotnie swoją rękojmię, która jest przeznaczona na koszty egzekucji, a jej nadwyżka wchodzi w skład sumy pozyskanej w egzekucji. W przypadku umorzenia egzekucji jest ona przekazywana na rzecz Skarbu Państwa.
Komornik udziela przybicia osobie, która zaoferowała najwyższą cenę za ruchomość wystawioną w drodze licytacji. Takiego przybicia udziela się po uprzednim trzykrotnym wezwaniu pozostałych licytantów do dalszych postąpień. Przybicie skutkuje sprzedażą rzeczy ruchomej na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą kwotę. W takim przypadku nabywca musi od razu po przybiciu zapłacić cenę, jaką zaoferował. Jednakże, gdy wartość jest większa niż 500 zł, nabywca niezwłocznie musi uiścić jedynie 1/5 ceny, a nie całość, przy czym nie może być to mniej niż 500 zł. Resztę kwoty, nabywca może wpłacić do godziny 12 następnego dnia. Dopiero po wpłaceniu całej sumy i uprawomocnieniu się przybicia na nabywcę przechodzi prawo własności wylicytowanej ruchomości. Jeżeli sąd z jakichś przyczyn odmówi przybicia, zwraca się nabywcy całą kwotę, którą wpłacił.
