Kryzys finansowy dotknął wiele przedsiębiorstw, problemy z regulowaniem swoich zobowiązań zaczęły mieć firmy, które do tej pory doskonale sobie z tym radziły. Uzyskanie kredytu bankowego na regulowanie bieżących zobowiązań w wielu przypadkach było niemożliwe. Dlatego w takiej sytuacji bardzo dobrym rozwiązaniem jest tzw. kredyt kupiecki.
Kredyt kupiecki
Kredyt kupiecki jest umową nienazwaną, która polega na zgodzie sprzedającego na otrzymanie zapłaty za wykonaną usługę lub towar z odroczonym terminem płatności w okresie wcześniej ustalonym lub wynikającym z umowy. Nie jest wymagana szczególna forma prawna, lecz może zostać spisana umowa jako potwierdzenie ustalonych warunków oraz terminów płatności.
Kredyt kupiecki występuje głównie w dwóch formach:
kredyt odbiorcy w firmie zaliczki,
kredyt dostawcy.
Kredyty kupieckie udzielane są według dwóch metod:
podejście indywidualne - polega na sprawdzeniu wiarygodności kredytowej kontrahenta, a w oparciu o pozyskane dane przygotowywana jest oferta kredytowa,
podejście systemowe - polega na grupowaniu klientów i przypisaniu ich do odpowiednich grup ze względu na warunki udzielenia kredytu.
Kredyt kupiecki - odsetki
Udzielanie kredytu kupieckiego przez sprzedającego może wpływać na zwiększenie jego atrakcyjności w oczach nabywców. Z drugiej jednak strony przedsiębiorca naraża się na utratę płynności, jeśli nie posiada wystarczająco dużych zasobów pieniężnych, a nabywcy spóźnialiby się z zapłatą. W trakcie zawierania transakcji z odroczoną płatnością korzyścią dla nabywcy jest możliwość dłuższego obrotu środkami. Bardzo często nabywca ma możliwość wyboru, czy chce uregulować płatność natychmiastowo, otrzymując w zamian rabat lub też przez dłuższy czas obracać własnymi środkami i zapłatę za towar dokonać w terminie późniejszym, płacąc dodatkowo odsetki od kredytu kupieckiego.
Jak już wspomniano, udzielenie kredytu kupieckiego może wynikać z zapisów zawartych w umowie lub z wystawionej odbiorcy faktury. Korzyścią oraz wynagrodzeniem z tytułu udzielonego kredytu kupieckiego są odsetki, które odbiorca płaci w zamian za odroczenie terminu płatności. Udzielenie kredytu kupieckiego nie wiąże się ze skomplikowaną procedurą, dlatego też często z tej formy finansowania korzystają podmioty, które nie są zdolne do otrzymania kredytu bankowego.
Ubezpieczenie kredytu kupieckiego
Polisa ubezpieczeniowa kredytu kupieckiego obejmuje należność wraz z odsetkami z tytułu sprzedaży towarów lub świadczenia usług. Polisa może być zawarta zarówno do transakcji z krajowym, jak i zagranicznym kontrahentem. Polisa określa maksymalny okres, w jakim należy uiścić opłatę, jeśli nabywca spóźni się z zapłatą należności może dojść do likwidacji szkody. Obliczanie składki odbywa się w oparciu o ocenę ryzyka oraz wynikające z umowy limity kredytowe dla konkretnych przedsiębiorców. Podmiot ubezpieczający również uczestniczy w ryzyku.
Odsetki od kredytu kupieckiego - orzeczenia
Stanowisko odnośnie sposobu opodatkowania odsetek związanych z kredytem kupieckim nie było jednorodne. Zastanawiano się, czy odsetki te powinno się traktować jako oddzielną usługę finansową i powinny korzystać ze zwolnienia z VAT, czy też powinno się je traktować jako integralną część dostawy towaru lub usług i powinny być opodatkowane według tej samej stawki. 27 października 1993 roku Trybunał Sprawiedliwości wydał orzeczenie w sprawie nr C-281/91. Trybunał orzekł, że w przypadku, gdy odsetki pobierane są przez sprzedawcę, za odroczenie płatności obejmuje okres po dostawie towaru lub wykonaniu usługi - traktowane jest to jako odrębna usługa finansowa i objęta jest zwolnieniem z VAT. Jeśli odroczenie płatności następuje do momentu wykonania usługi czy dostarczenia towaru, traktowane jest jako element składowy wynagrodzenia za usługę czy towar i objęte jest tą samą stawką VAT, nawet jeśli zostało to uzgodnione odrębną umową.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji nr IBPP2/443-891/14/ICz oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji nr IPPP1/4512-113/15-2/JL orzekli, że odsetki od kredytu kupieckiego należy uznać za odrębne świadczenie usług finansowych, które korzystają ze zwolnienia z VAT.