Uregulowania znajdujące się w ustawie Prawo przedsiębiorców zawierają limit 15 000 zł dokonywania transakcji gotówkowych. W przypadku przekroczenia limitu podatnik nie ma możliwości rozliczenia wydatku w kosztach podatkowych.
Zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy spełnione są łącznie oba warunki:
-
stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
-
jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł.
Jeżeli przedsiębiorca rozlicza transakcje w walutach obcych, to przeliczyć je należy na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Natomiast zgodnie z art. 22p ust. 1 ustawy o PIT podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy - Prawo przedsiębiorców została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Z kolei art. 22p ust. 2 ustawy o PIT stanowi, że w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy - Prawo przedsiębiorców została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą:
-
zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo
-
w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększają przychody
– w miesiącu, w którym została dokonana taka płatność.
Pomimo, jakby się zdawało, jasnych i przejrzystych przepisów, jak wskazuje praktyka, przedsiębiorcy mają liczne wątpliwości, jak je prawidłowo zastosować. Poniżej prezentujemy najczęściej występujące.
Płatność na rachunek osoby trzeciej
Organy podatkowe dopuszczają płatność za pośrednictwem rachunku płatniczego - zgodnie z wymogami sprzedającego - na rachunek osoby trzeciej wskazanej przez sprzedającego.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 31 marca 2017 r., sygn. 1061-IPTPB1.4511.15.2017.1.KU, gdzie możemy przeczytać:
(…) dokonując zakupu samochodów osobowych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej o wartości przewyższającej 15 000 zł i dokonując zapłaty za zakupione samochody, zgodnie z wymogami sprzedającego, tj. za pośrednictwem rachunku płatniczego osoby trzeciej wskazanej przez sprzedającego, stosownie do postanowień przepisu art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej, pod warunkiem poprawnego udokumentowania poniesionych wydatków (…).
Transakcja zagraniczna a limit 15 000 zł
Uregulowania dotyczące korekty kosztów po przekroczeniu limitu 15 000 zł nie zawierają wyłączenia obowiązku stosowania omawianych regulacji, gdy płatność za nabyty towar lub usługę następuje na rzecz przedsiębiorcy z kraju innego niż Polska. Jeżeli zatem polski przedsiębiorca dokona transakcji z zagranicznym przedsiębiorcą, której wartość przekroczy limit 15 000 zł i w całości ureguluje ją gotówką, nie będzie mógł tego wydatku zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z 4 kwietnia 2017 r., sygn. 0461-ITPB1.4511.88.2017.1.MR, gdzie możemy przeczytać:
(…) W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca m.in. kupuje samochód od firm/osób prowadzących działalność na terenie Niemiec. Zakup takiego samochodu może, w przeliczeniu na złotówki, mieć wartość większą niż 15 000 zł. Kontrahenci niemieccy nie chcą przyjmować płatności za pośrednictwem rachunku bankowego, lecz żądają od Wnioskodawcy płatności gotówką.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że Wnioskodawca, dokonując zakupu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej towarów (samochodów) o wartości przewyższającej limit 15 000 zł w formie gotówkowej, z pominięciem rachunku płatniczego, stosownie do postanowień przepisu art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwoty wydatkowanej na ich nabycie (…).
Płatność za pobraniem
Przedsiębiorcy bardzo często dokonują płatności za pobraniem, czyli dokonują zapłaty gotówkowej kurierowi, a on następnie przelewa pieniądze na rachunek bankowy sprzedawcy. Organy podatkowe w przedmiotowej kwestii prezentują restrykcyjne stanowisko, zgodnie z którym w takiej sytuacji nie można uznać, że płatność została dokonana przez nabywcę za pośrednictwem rachunku płatniczego.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w piśmie z 27 lutego 2017 r, nr 1061-IPTPB1.4511.1071.2016.1.AP, w którym czytamy:
(…) nie ulega wątpliwości, że regulacje zawarte w art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą dotyczyć jedynie tych zobowiązań Spółki wskazanych we wniosku, które dotyczą transakcji z innym przedsiębiorcą. Do tych wydatków z pewnością nie można jednak zaliczyć wydatków rozliczanych gotówką poprzez zapłatę za pobraniem z pominięciem rachunku płatniczego – w tym przypadku nie można bowiem mówić o transakcji, czy też umowie pomiędzy przedsiębiorcami wykonującymi działalność gospodarczą.
Mając powyższe na względzie, w odniesieniu do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że po dniu 31 grudnia 2016 r., Wnioskodawca będący wspólnikiem Spółki jawnej nie będzie uprawniony do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wydatków regulowanych gotówką poprzez dokonanie płatności za pobraniem z pominięciem rachunku płatniczego (…).
