Obowiązujące w Polsce przepisy pozwalają przedsiębiorcom na korzystanie ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Zwolnienie to przysługuje do momentu, gdy wartość sprzedaży przekroczy limit wskazany w ustawie o podatku od towarów i usług wynoszący aktualnie 200 000 zł. Jak wówczas wyliczyć limit zwolnienia podmiotowego z VAT przy sprzedaży lokalu? Czy przychód wlicza się do limitu? Odpowiadamy w artykule!
Limit zwolnienia podmiotowego z VAT
Zwolnienie podmiotowe z VAT może być stosowane na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług przez podatników spełniających określone w ustawie warunki. Trzeba jednak mieć na uwadze, że możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT, czyli na podstawie limitu obrotów nie jest dostępna dla każdego przedsiębiorcy. W ustawie o podatku od towarów i usług (art. 113 ust. 13 ustawy) wymieniono bowiem czynności, przed których dokonaniem podatnik ma obowiązek rejestracji jako czynny podatnik VAT.
„Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku”.
Należy podkreślić, że na mocy art. 113 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług do wartości sprzedaży nie wlicza się:
1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju
1a. sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju;
2. odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem
- transakcji związanych z nieruchomościami,
- usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,
- usług ubezpieczeniowych
– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Przedsiębiorcy przysługuje prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT do momentu, gdy wartość sprzedaży przekroczy limit wskazany w ustawie o VAT, a więc 200 000 zł. Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej przedmiotowo z VAT przekroczy kwotę 200 000 zł, zwolnienie traci moc, począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Czy sprzedaż lokalu powinna zostać uwzględniona w limicie zwolnienia z VAT?
Z przytoczonego powyżej przepisu art. 113 ust. 2 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że do limitu obrotów sprzedaży korzystającej ze zwolnienia podmiotowego nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Sprzedaż lokalu, który na podstawie przepisów o podatku dochodowym jest zaliczony przez podatnika do środków trwałych, nie powinna być zatem uwzględniona w limicie zwolnienia podmiotowego z VAT.
Przykład 1.
Pani Maria prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży odzieży i korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Przedsiębiorca posiada lokal będący środkiem trwałym w działalności gospodarczej, wprowadzony do ewidencji środków trwałych w 2013 roku, który planuje sprzedać w 2022 roku. Przy nabyciu lokalu pani Maria nie była czynnym podatnikiem VAT, nie odliczyła VAT od zakupu. Czy uzyskana ze sprzedaży lokalu kwota wpływa na limit zwolnienia podmiotowego z VAT? Wartość sprzedaży zbywanego lokalu będącego środkiem trwałym nie jest wliczana do limitu obrotów sprzedaży korzystającej ze zwolnienia podmiotowego. Oznacza to, że pani Maria może sprzedać lokal wprowadzony do ewidencji środków trwałych bez obawy, że w wyniku tej sprzedaży utraci prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT.
Na podstawie art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług wliczeniu do limitu obrotów sprzedaży korzystającej ze zwolnienia podmiotowego podlegają kwoty transakcji związanych z nieruchomościami, nawet jeśli są one zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, chyba że czynności te mają charakter transakcji pomocniczych. Co do zasady kwoty transakcji związanych z nieruchomościami należy uwzględnić przy sprawdzaniu, czy limit sprzedaży określony w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie został przekroczony. Niemniej w sytuacji, gdy sprzedawana nieruchomość stanowi równocześnie środek trwały w rozumieniu podatku dochodowego i podlega amortyzacji, odpłatna dostawa takiej nieruchomości nie jest brana pod uwagę przy obliczaniu kwoty sprzedaży określonej w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Wartość dostawy nieruchomości będącej środkiem trwałym nie jest zatem wliczana do wartości sprzedaży wpływającej na limit zwolnienia podmiotowego z VAT. Takie stanowisko potwierdzają interpretacje podatkowe np. interpretacja z dnia 6 sierpnia 2019 roku (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.207.2019.1.WR) wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Fragment uzasadnienia interpretacji: „Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, podkreślić należy, że zgodnie z opisem sprawy wszystkie nabywane przez Wnioskodawcę nieruchomości były zaliczane przez niego do środków trwałych, a ponadto Wnioskodawca dokonywał od nich odpisów amortyzacyjnych. Również dokonana sprzedaż nieruchomości lokalowej została w opisie stanu faktycznego przedstawiona jako sprzedaż środka trwałego. Mając na uwadze wyżej przytoczone przepisy oraz tak przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że dokonana dostawa nieruchomości lokalowej, pomimo iż stanowi transakcję związaną z nieruchomością, to w oparciu o art. 113 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega wliczeniu do limitu określonego w art. 113 ust. 1 tej ustawy. Tym samym Wnioskodawca, przy założeniu, że wartość świadczonych przez niego usług nie przekroczy 200 000 zł, nadal będzie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego”.
Wątpliwości mogą pojawić się natomiast przy sprzedaży lokalu, z którego przedsiębiorca korzysta przy wykonywaniu działalności gospodarczej wówczas, gdy nie zdecydował się na wprowadzenie tego lokalu do ewidencji środków trwałych. Rozstrzygnięcia, czy wartość sprzedaży lokalu niebędącego środkiem trwałym w prowadzonej działalności gospodarczej powinna zostać uwzględniona w limicie zwolnienia podmiotowego z VAT, dokonał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.94.2022.2.AMA) z 20 kwietnia 2022 roku.
Sprzedaż lokalu a limit zwolnienia z VAT – interpretacja indywidualna
Interpretacja podatkowa (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.94.2022.2.AMA) z 20 kwietnia 2022 roku została wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w zakresie sprzedaży lokalu usługowo-handlowego, niebędącego środkiem trwałym w prowadzonej działalności gospodarczej w odniesieniu do limitu zwolnienia podmiotowego z VAT.
Wnioskodawca prowadzi działalność handlowo-usługową w zakresie sprzedaży w internecie papierowego rękodzieła rozliczaną na zasadach ogólnych. Wnioskodawca dokonał sprzedaży lokalu usługowo-handlowego będącego jego własnością od 28 września 2015 roku do 20 stycznia 2022 roku, nabytego w drodze aktu notarialnego od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Od 26 stycznia 2016 roku do 31 grudnia 2021 roku na adresie nieruchomości prowadzona była przez wnioskodawcę działalność gospodarcza korzystająca ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast nieruchomość nigdy nie była wprowadzona do ewidencji środków trwałych, oraz nie była amortyzowana. Wnioskodawca nie zamierza też w przyszłości sprzedawać innych nieruchomości niż ta wskazana we wniosku. Ze względu na to, że klienci odzwyczaili się od zakupów stacjonarnych, w celu zmniejszenia kosztów prowadzenia działalności, wnioskodawca postanowił sprzedać nieruchomość i przenieść firmę do swojego mieszkania, a sprzedaż prowadzić już wyłącznie przez internet. Przedmiotem działalności gospodarczej wnioskodawcy nie jest obrót nieruchomościami i w przeszłości wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży innych (oprócz wskazanej we wniosku) nieruchomości.
Zadano pytanie, czy uzyskana kwota w drodze sprzedaży lokalu wpływa na limit zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ustawy o VAT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, że jak wynika z art. 113 ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT, do kwoty sprzedaży nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Sprzedany lokal handlowo- usługowy, pomimo wykorzystywania go przez wnioskodawcę w prowadzonej działalności gospodarczej, nigdy nie był wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz nigdy nie był amortyzowany. W konsekwencji wystąpiły przesłanki uniemożliwiające nieuwzględnienie kwoty z tytułu sprzedaży ww. lokalu przez wnioskodawcę przy obliczaniu kwoty sprzedaży na podstawie w art. 113 ust. 1 ustawy na podstawie art. 113 ust. 2 pkt 3 ustawy.
Dyrektor KIS w ramach dalszej analizy uznał jednak, że pomimo tego przy tak przedstawionym opisie sprawy, należy także zweryfikować, czy dana czynność nie miała charakteru czynności pomocniczych. Do limitu sprzedaży określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a tej ustawy nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych. Według organu podatkowego dokonana przez wnioskodawcę sprzedaż lokalu usługowo-handlowego miała charakter incydentalny, okazjonalny, nie stanowiła zasadniczej działalności wnioskodawcy. Zatem opisana we wniosku dostawa nieruchomości zabudowanej (lokalu usługowo-handlowego) przez wnioskodawcę była czynnością mającą charakter transakcji pomocniczej, o której mowa w art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy o VAT. W konsekwencji należy uznać, że w przedmiotowej sprawie kwota uzyskana przez wnioskodawcę z tytułu sprzedaży lokalu usługowo-handlowego nie powinna być wliczona do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ opisana sprzedaż lokalu, wykorzystywanego w prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej, jednak niezakwalifikowanego jako środek trwały podlegający amortyzacji, mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a jednocześnie dostawa ta stanowiła transakcję związaną z nieruchomościami, która miała charakter czynności pomocniczej. Podsumowując, zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wnioskodawca zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy o VAT nie ma obowiązku wliczenia kwoty uzyskanej ze sprzedaży lokalu do limitu sprzedaży określonego w art. 113 ust. 1 ustawy.
