Jedną z czynności opodatkowanych podatkiem VAT, która dodatkowo może korzystać z zerowej stawki podatkowej, jest eksport towarów. Bardzo często taki eksport odbywa się za pośrednictwem firm kurierskich. W związku z tym warto pochylić się nad takim przypadkiem i zastanowić, czy skorzystanie z usług kuriera wpływa na podatkowe rozliczenie eksportu towaru. Eksport towarów za pośrednictwem kuriera a możliwość zastosowania stawki VAT 0% - wyjaśniamy!
Warunki konieczne do wystąpienia eksportu a eksport towarów za pośrednictwem kuriera
Na początku trzeba zastanowić się, jakie warunki muszą być spełnione, abyśmy mogli mówić o wystąpieniu czynności w postaci eksportu towaru.
Aby dostawę towarów uznać za eksport towarów, w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy o VAT, muszą wystąpić łącznie następujące przesłanki:
- musi nastąpić przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel,
- towar będący przedmiotem dostawy musi zostać wysłany lub przetransportowany z terytorium Polski poza terytorium Unii Europejskiej,
- wywóz towaru poza terytorium UE musi być potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.
Podkreślenia również wymaga, że art. 2 pkt 8 ustawy o VAT rozróżnia 2 rodzaje eksportu: bezpośredni oraz pośredni.
Sytuacja, kiedy eksporter lub podmiot przez niego upoważniony sam dokonuje wywozu towarów z Polski poza terytorium UE, i na niego wystawione są dokumenty eksportowe jako zgłaszającego towar do odprawy celnej, stanowi, tzw. eksport bezpośredni.
Eksport pośredni natomiast ma miejsce wówczas, gdy wywóz towarów z terytorium Polski poza terytorium Wspólnoty, w wykonaniu dostawy towarów, jest dokonywany przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium Polski lub na jego rzecz.
Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z eksportem pośrednim, czy też bezpośrednim z przepisów nie wynika, że podlegający eksportowi towar musi opuścić terytorium UE za pośrednictwem krajowego granicznego urzędu celnego, gdyż może to nastąpić poprzez każdy unijny urząd celny, lecz niezbędne jest, aby transport (wysyłka) tego towaru, przed opuszczeniem terytorium UE, rozpoczął się na terytorium Polski oraz miał nieprzerwany charakter.
Przy czym nie chodzi tutaj o aspekt fizyczny tego transportu, czyli o to, aby transportu dokonywał np. tylko 1 podmiot (np. kurier) lub też o to, żeby towar nie mógł być przeładowany czy chwilowo składowany. Istotne jest, aby przeznaczeniem nadanego towaru było tylko jego wywiezienie z terytorium UE.
Eksport towarów za pośrednictwem kuriera a stawka VAT
Stosownie do art. 41 ust. 4 ustawy o VAT w eksporcie towarów stawka podatku wynosi 0%. Przy czym zgodnie z art. 41 ust. 6 ustawy stawkę podatku 0% stosuje się w eksporcie towarów pod warunkiem, że podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium UE.
W myśl art. 41 ust. 6a ustawy dokumentem, o którym mowa w ust. 6, jest w szczególności:
dokument w formie elektronicznej otrzymany z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych albo potwierdzony przez właściwy organ celny wydruk tego dokumentu;
dokument w formie elektronicznej pochodzący z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymany poza tym systemem, jeżeli zapewniona jest jego autentyczność;
zgłoszenie wywozowe w formie papierowej złożone poza systemem teleinformatycznym służącym do obsługi zgłoszeń wywozowych albo jego kopia potwierdzona przez właściwy organ celny.
Eksport towarów za pośrednictwem kuriera może korzystać ze stawki 0% VAT
W sytuacji, gdy miejsce ma eksport towarów za pośrednictwem kuriera mogą pojawić się wątpliwości, czy możliwe jest w takim przypadku zastosowanie zerowej stawki VAT.
Przeważnie bowiem w takim przypadku wszelkich formalności celnych dokonuje firma kurierska, natomiast podatnik otrzymuje jedynie komunikat, że dana przesyłka została „doręczona do odbiorcy”.
Z powołanych przepisów wynika jednoznacznie, że aby podatnik mógł opodatkować sprzedaż stanowiącą eksport towarów za pośrednictwem kuriera stawką podatku w wysokości 0%, musi posiadać dokument, który w sposób definitywny potwierdza, że wysyłane towary opuściły terytorium UE. Przykładowy katalog takich dokumentów wymieniony został w art. 41 ust. 6a ustawy. Przy tym należy zauważyć, że nie jest to katalog zamknięty, na co wskazuje użyty w tym przepisie zwrot „w szczególności”.
W interpretacji Dyrektora KIS z 24 sierpnia 2021 roku (nr 0114-KDIP1-2.4012.312.2021.1.RM) czytamy, że co prawda dokumenty pochodzące z aplikacji firmy kurierskiej zawierające komunikat: „przesyłka doręczona do odbiorcy” oraz „przesyłka odebrana przez…”, nie są dokumentami, które zostały literalnie wymienione w art. 41 ust. 6a ustawy, niemniej jednak mogą stanowić dokumenty, o których mowa w art. 41 ust. 6 ustawy, tj. dokumenty potwierdzające wywóz towaru poza terytorium UE uprawniające podatnika do opodatkowania dokonywanych transakcji stawką 0%, przewidzianą dla eksportu towarów.
Podobne stanowisko wyraził także Dyrektor IS w Warszawie w interpretacji z 18 listopada 2010 roku (nr IPPP3/443-727/10-6/IB). Organ podatkowy wskazał, że podatnik będzie miał prawo do zastosowania stawki w wysokości 0%, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzyma od firmy kurierskiej komunikat potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty, zgodnie z cytowanym wcześniej art. 41 ust. 6.
W świetle przedstawionych interpretacji należy zatem stwierdzić, że okoliczność dokonania wysyłki towaru w ramach eksportu za pośrednictwem firmy kurierskiej nie stoi na przeszkodzie ani rozpoznaniu eksportu towaru, ani zastosowaniu przez sprzedawcę stawki 0% VAT.
Eksport towarów za pośrednictwem kuriera według organów podatkowych uprawnia do zastosowanie zerowej stawki VAT pod warunkiem posiadania potwierdzenia wysyłki i odbioru otrzymanego od kuriera.
Reasumując, przedsiębiorca wysyłający towar poza granicę UE może rozpoznać taką czynność jako eksport towaru również, jeżeli transport odbywa się za pośrednictwem kuriera. Okoliczność ta nie wyklucza możliwości zastosowania zerowej stawki VAT wynikającej z art. 41 ust. 4 ustawy o VAT.
