Coraz częściej działalność gospodarczą zakładają młodzi przedsiębiorcy. Aby zachować płynność finansową i poczucie bezpieczeństwa, podejmują oni dodatkowo pracę na umowę o pracę lub zlecenie. Podatnicy, którzy nie ukończyli 26 lat, mogą skorzystać z tzw. PIT dla młodych, czyli zwolnienia z podatku dochodowego. Czy zwolnienie to dotyczy tylko umów z pracodawcą, czy również prowadzonej działalności gospodarczej? Czy korzystając ze zwolnienia z PIT, możliwe jest rozliczenie się z małżonkiem i skorzystanie z ulgi na dzieci? PIT dla młodych a jednoosobowa działalność – poznaj odpowiedzi na powyższe pytania!
Kto może skorzystać z ulgi PIT dla młodych?
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie podlegają przychody otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł:
ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy;
z umów zleceń, o których mowa w art. 13 pkt 8, czyli zawieranych z:
osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej;
właścicielem (posiadaczem) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającym w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością;
przedsiębiorstwem w spadku;
z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich;
z tytułu odbywania stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
Dodatkowo do limitu przychodów zwolnionych z podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 39 ustawy o PIT nie zalicza się również przychodów:
podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym;
zwolnionych od podatku dochodowego;
od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Przykład 1.
Pan Aleksander, który ma 25 lat, uzyskał w 2021 roku przychód w wysokości 100 000 zł. W ramach prowadzonej działalności uzyskał przychód 60 000 zł, a z tytułu umowy o pracę – przychód w wysokości 40 000 zł. Czy pan Aleksander ma możliwość skorzystać z ulgi PIT dla młodych?
Tak, w związku z tym, że przychody z działalności nie są objęte zwolnieniem z PIT, nie wpływają na wysokość limitu uprawniającego do skorzystania z ulgi PIT dla młodych. Uzyskując z tytułu umowy o pracę przychody w wysokości 40 000 zł, pan Aleksander, który ma 25 lat, nie przekroczył limitu przychodu 85 528 zł, a więc może skorzystać z ulgi PIT dla młodych.
Przykład 2.
Pan Wiktor, który ma 20 lat, z prowadzonej działalności uzyskał w 2021 roku przychód w wysokości 85 000 zł. Pracował również na umowę o pracę, z której uzyskał przychód 85 500 zł, oraz na umowę zlecenie, z tytułu której otrzymał przychód w wysokości 150 zł. Czy pan Wiktor może skorzystać z ulgi dla młodych?
Tak, ponieważ pan Wiktor w 2021 roku nie przekroczył limitu przychodów wynoszącego 85 528 zł, który uprawnia do skorzystania z ulgi PIT dla młodych. Przychody z prowadzonej działalności nie mają wpływu na wysokość limitu. Do limitu należy zaliczyć wyłącznie przychody z tytułu umowy o pracę i umowy zlecenia, pod warunkiem że opodatkowane są skalą podatkową. Ponieważ kwota przychodu z umowy zlecenia nie przekroczyła 200 zł, pracodawca pobrał 17% zryczałtowany podatek dochodowy. W związku z tym do limitu należy wziąć pod uwagę tylko przychody z tytułu umowy o pracę, które wynoszą 85 500, a więc nie przekroczyły wartości I progu podatkowego.
Wspólne rozliczenie z małżonkiem a PIT dla młodych
Limit przychodów uprawniający do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego dotyczy każdego podatnika. W przypadku wspólnego opodatkowania z małżonkiem przychody te nie sumują się. Takie stanowisko przedstawił Minister Finansów w objaśnieniach podatkowych z 14 kwietnia 2020 roku w sprawie tzw. ulgi dla młodych, w których czytamy:
„W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim – niezależnie od sposobu rozliczenia rocznego (indywidualnie albo wspólnie z małżonkiem) – limit w wysokości 85 528 zł przysługuje odrębnie podatnikowi oraz małżonkowi. Niewykorzystana przez jednego z małżonków część limitu z danego roku nie podlega rozliczeniu w ramach limitu przysługującemu drugiemu małżonkowi, ani nie zwiększa limitu przysługującego (podatnikowi albo małżonkowi) w kolejnych latach (ulga „nie przechodzi” na następny rok podatkowy)”.
Przykład 3.
W 2021 roku małżeństwo – pani Anna, która ma 24 lata, i pan Łukasz, który ma 25 lat – uzyskało dochody z umowy o pracę – po 85 000 każde z nich. Dodatkowo pan Łukasz prowadził działalność opodatkowaną skalą podatkową, z której uzyskał przychód 50 000 zł. Czy możliwe jest skorzystania z ulgi PIT dla młodych, jeżeli suma przychodów małżonków przekroczyła kwotę limitu?
Tak, limit przychodów uprawniający do skorzystania z ulgi z PIT obliczany jest dla każdego z małżonków osobno. W związku z tym, że pani Anna nie uzyskała przychodów przekraczających limit 85 528 zł, przysługuje jej możliwość skorzystania z ulgi. Pan Łukasz również ma prawo do skorzystania z niej, ponieważ uzyskane przychody z prowadzonej działalności nie wliczają się do kwoty ulgi z PIT. Dodatkowo małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie na jednym formularzu PIT-36.
PIT dla młodych a składki ZUS w zeznaniu rocznym – jaki mają wpływ na ulgę na dziecko?
Opłacone składki ZUS obniżają zobowiązanie podatkowe poprzez odliczenie ich od podstawy opodatkowania (składki społeczne) oraz od podatku (składki zdrowotne - ostatni raz odliczane w 2021 roku, od 2022 nie ma już takiej możliwości). Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT odliczeniu nie podlegają składki, których podstawę wymiaru stanowi przychód zwolniony od podatku.
Pani Katarzyna, która ma 25 lat, samotnie wychowuje dwójkę dzieci – 6 lat i 5 lat – oraz pracuje na umowę o pracę. Opłacała składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w wysokości ok. 10 000 zł. Uzyskane przychody z umowy o pracę w 2021 roku wynosiły 50 000 zł, a tym samym są zwolnione z podatku dochodowego. Czy pani Katarzyna może skorzystać z ulgi prorodzinnej?
Tak, w przypadku dwójki dzieci pani Katarzynie przysługuje prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej w wysokości 2224,08 zł. Ze względu na to, że kwota ulgi nie przekracza kwoty zapłaconych składek ZUS, pani Katarzyna może skorzystać ze zwrotu ulgi prorodzinnej w zeznaniu rocznym za 2021 rok.
Przykład 5.
Pani Michalina prowadzi działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych i uzyskała w 2021 roku dochód w wysokości 70 000 zł. Jej mąż, który ma 25 lat, uzyskał przychód z tytułu umowy zlecenia w wysokości 80 000 zł. Razem wychowują dwójkę dzieci – 3 lata i 5 lat. Czy mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej, jeżeli rozliczają się wspólnie?
Tak, małżeństwo może skorzystać z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości ulgi, czyli 2224,08 zł.
PIT dla młodych a jednoosobowa działalność gospodarcza – jak rozliczyć w zeznaniu rocznym?
W celu wygenerowania formularza zeznania rocznego PIT-36 w systemie wFirma.pl, na którym rozliczone zostaną dochody z prowadzonej działalności i przychody w ramach ulgi PIT dla młodych, należy przejść do zakładki: START » PODATKI » DEKLARACJE ROCZNE » DODAJ DEKLARACJĘ i następnie wybrać Roczna deklaracja podatku dochodowego na zasadach ogólnych (PIT 36).
Przychody zwolnione z podatku w związku z ulgą PIT dla młodych trzeba na podstawie otrzymanego od pracodawcy PIT-11 wprowadzić w części D. Przychody zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy w:
poz. 61 (podatnik), 62 (małżonek) – w przypadku przychodów z umowy o pracę;
poz. 63 (podatnik), 64 (małżonek) – w przypadku przychodów z umowy zlecenia.
W sytuacji gdy w zeznaniu rocznym podatnik nie wykazał podatku do zapłaty, nadal może skorzystać z ulgi prorodzinnej. Oprócz limitów ulgi przysługującej w zależności od liczby posiadanych dzieci podatnik musi zastosować dodatkowe ograniczenie, jakim jest limit opłaconych w danym roku składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Oznacza to, że ulga prorodzinna może być ujęta w niższej z kwot:
sumy wpłaconych składek społecznych i zdrowotnych;
limitu ulgi prorodzinnej.
Ulgę prorodzinną w takiej sytuacji wykazuje się w:
poz. 404 (podatnik), 405 (małżonek) – wprowadza sumę wpłaconych z tego tytułu składek społecznych i zdrowotnych;
poz. 406 (podatnik), 407 (małżonek) – wprowadza kwotę przysługującej ulgi prorodzinnej (w tym celu należy dodatkowo wypełnić załącznik PIT-O).
