Procedura MOSS - wszystko co warto wiedzieć cz.1

Polski podatnik, prowadzący działalność gospodarczą i świadczący usługi telekomunikacyjne, nadawcze lub elektroniczne na rzecz firm, ale i na rzecz osób prywatnych nieprowadzących działalności gospodarczej (zwanych dalej osobami prywatnymi) może skorzystać ze szczególnej procedury rozliczania podatku VAT - procedura MOSS

Jeżeli polski podatnik nie skorzystałby ze szczególnej procedury rozliczania VAT, to może jeszcze uwzględnić wyjątek określony w art. 28k ust. 2 ustawy o VAT jednak warunki w nim zawarte są na tyle trudne do spełnienia, że niewielu podatników z tego korzysta (roczna wartość ww. usług maksymalnie 10.000 euro).

Formuła procedury MOSS w ramach rozliczenia podatku VAT

Podatnik, który nie ma prawa skorzystać z wyjątku uproszczonego rozliczenia VAT, czyli nie spełnia wymagań określonych w art. 28k ust. 2 ustawy o VAT, a jednocześnie zamierza świadczyć usługi telekomunikacyjne, nadawcze albo elektroniczne na rzecz osób prywatnych (bez działalności) byłby zobligowany zarejestrować się w każdym kraju UE prywatnego odbiorcy usług, aby rozliczyć podatek VAT od tych transakcji. 

Podkreślenia wymaga fakt, że nie dotyczy to sytuacji, w której polski podatnik świadczy ww. usługi na rzecz firm, które mają swoją siedzibę poza terytorium RP, a w jednym z krajów UE. Dzieje się tak, dlatego, że osoby prywatne bez działalności nie stanowią podatników w świetle ustawy o VAT, zatem nie są podmiotami, które są zobowiązane do rozliczania podatku VAT odmiennie niż osoby prowadzące działalność.

Zatem szczególna procedura MOSS rozliczania VAT w przypadku polskiego podatnika(sprzedawcy) pozwala świadczyć usługi telekomunikacyjne, nadawcze lub elektroniczne zwane dalej usługami TNE posiadając siedzibę firmy w Polsce dla osób prywatnych z UE spoza terytorium RP bez konieczności rejestracji do VAT w krajach prywatnych odbiorców usług.

Procedura MOSS dotyczy wyłącznie podatku VAT należnego

Podatnik, który wybierze rozliczenie podatku VAT według procedury MOSS, będzie wykazywał podstawę opodatkowania i podatek VAT jedynie należny, czyli do zapłaty z tytułu świadczonych usług TNE na rzecz osób prywatnych. Procedura MOSS nie dotyczy podatku VAT naliczonego (do odliczenia lub do zwrotu).

Czym są usługi nadawcze?

Rozporządzenie wykonawcze Rady UE nr 282/2011 ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej zwanej dalej rozporządzeniem 282/2011 formułuje w art. 6a, 6b oraz 7 konkretne rodzaje usług dla wyżej wspomnianych usług TNE.

W przypadku usług nadawczych będą to programy radiowe lub telewizyjne powszechnie dostarczane i udostępnianie (objęte jego odpowiedzialnością redakcyjną) za pomocą telewizji, radia, internetu przez sprzedawców usług medialnych, przeznaczone do jednoczesnego słuchania lub oglądania zgodnie z zaplanowanym programem:

• programy radiowe lub telewizyjne transmitowane lub retransmitowane za pośrednictwem sieci radiowej lub telewizyjnej,

• programy radiowe lub telewizyjne rozpowszechniane za pośrednictwem internetu (streaming IP), jeżeli są nadawane jednocześnie przy pomocy radia i telewizji.

Polski operator telewizyjny będący czynnym podatnikiem VAT oraz VAT-UE posiadający siedzibę działalności gospodarczej w Polsce chce rozszerzyć swoją ofertę o streaming udostępnianych radiowo i telewizyjnie niektórych, popularnych audycji. Streaming będzie dostępny na obszarze UE ale i poza nim a klientami będą także osoby prywatne nie prowadzące żadnej działalności gospodarczej. Czy podatnik może rozliczać podatek VAT ze sprzedaży danych usług za pomocą uproszczonej procedury MOSS?

W powyższej sytuacji polski podatnik do rozliczenia VAT z tytułu świadczenia usług streamingu na rzecz osób prywatnych nie prowadzących żadnej działalności będzie mógł skorzystać z uproszczonej procedury rozliczenia VAT według MOSS ale tylko rozliczając sprzedaż do krajów członkowskich UE.

Co stanowią usługi telekomunikacyjne?

Usługi telekomunikacyjne na podstawie art. 24 ust. 2 dyrektywy 2006/112/WE stanowią:

• usługi telefonii stacjonarnej i komórkowej służące do przesyłania i przełączania komunikacji głosowej, danych i obrazu, łącznie z usługami telefonicznymi obejmującymi element obrazu, nazywane inaczej usługami wideotelefonicznymi,

• usługi telefoniczne świadczone przez internet, łącznie z usługami telefonii internetowej (VoIP),

• poczta głosowa, oczekiwanie na połączenie, przekazywanie połączenia, identyfikacja dzwoniącego, telekonferencja i inne usługi obsługiwania połączeń,

• prywatne połączenia sieciowe oddające łącza telekomunikacyjne do wyłącznego użytku usługobiorcy.

• usługi audiotekstu, faksu, telegrafu,

• usługi przywoływania,

• dostęp do internetu i stron World Wide Web.

Jeżeli odbiorcami usług w Słowenii oprócz firm będą także osoby prywatne nie prowadzące żadnej działalności gospodarczej, to rozliczając sprzedaż usług na rzecz tych ostatnich podatnik skorzysta z uproszczonej metody rozliczania VAT według MOSS.

Procedura MOSS a usługi świadczone drogą elektroniczną

Zgodnie z art. 7 rozporządzenia 282/11 Rady UE poprzez usługi elektroniczne należy rozumieć usługi świadczone za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie - ze względu na ich charakter - jest zasadniczo zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe. 

Usługi te stanowią:

• dostawy produktów w formie cyfrowej, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami,

• usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takich jak witryna lub strona internetowa,

• usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez Internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę,

• odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej, jako rynek on-line,

• pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny (to znaczy pakiety wykraczające poza oferowanie samego dostępu do Internetu i obejmujące inne elementy, takie jak strony, które umożliwiają dostęp do aktualnych wiadomości, informacji meteorologicznych lub turystycznych, gier, umożliwiają hosting witryn internetowych, dostęp do grup dyskusyjnych, itp.),

• usługi wyszczególnione w załączniku I ww. rozporządzenia

Do usług elektronicznych nie zaliczają się:

• usługi nadawcze, telekomunikacyjne, elektronicznie zamawiane i obsługiwane towary,

• hurtownie danych off-line oraz centra wsparcia telefonicznego,

• materiały drukowane typu książki, biuletyny, gazety, czasopisma,

• naprawy sprzętu komputerowego off-line,

• usługi reklamowe (w telewizji, gazetach, na plakatach),

• usługi, kursy edukacyjne tzw. korespondencyjne oraz prowadzone zdalnie przez nauczyciela przez Internet inną sieć (zdalne połączenie),

• bilety wstępu zarezerwowane on-line na imprezy kulturalne, artystyczne i inne,

• usługi świadczone przez specjalistów za pomocą e-maila,

• zarezerwowane on-line usługi noclegowe, restauracyjne, przewozu osób, najmu samochodów, i podobne,

• usługi aukcyjne polegające na bezpośrednim udziale stron,

• płyty CD, DVD, dyskietki, podobne nośniki, gry na płytach CD, kasety magnetofonowe oraz wideo.

Przykład 3.

Polski, zwolniony podatnik VAT-UE chciałby świadczyć usługi tworzenia i hostingu stron internetowych w Polsce i w krajach UE na rzecz firm i osób prywatnych. Czy podatnik może rozliczać podatek VAT ze sprzedaży danych usług za pomocą uproszczonej procedury MOSS?

W powyższej sytuacji polski podatnik będzie mógł skorzystać z uproszczonej metody rozliczenia VAT według procedury MOSS z tytułu świadczenia usług tworzenia i hostingu stron internetowych w krajach UE dla osób prywatnych nie prowadzących żadnej działalności gospodarczej.

Podatnik powinien natomiast pamiętać, że w tej sytuacji będzie zobligowany do zapłaty podatku VAT z każdej sprzedaży tych usług na rzecz osób prywatnych nie prowadzących żadnej działalności a jednocześnie nie będzie mógł dokonać żadnego odliczenia podatku VAT naliczonego. 

Warto dodać, że zupełnie odmiennie będzie wyglądać sytuacja, jeżeli podatnik zwolniony z VAT sprzeda usługi tworzenia i hostingu stron internetowych dla firm (podatników i osób prowadzących działalność gospodarczą w świetle ustawy o VAT). W tym wypadku nie zapłaci podatku VAT z tytułu tej sprzedaży a transakcje te będą podlegać stawce NP a więc rozliczenie i odprowadzenie podatku VAT będzie przeniesione na podatnika odbiorcę. 

Kraj rejestracji dla celów MOSS to kraj identyfikacji

Polski podatnik rejestrując się dla celów rozliczenia VAT według MOSS wybiera Polskę, jako kraj identyfikujący (kraj zgłoszenia i rozliczenia VAT według MOSS) go z procedurą MOSS, jeżeli na terytorium RP posiada siedzibę działalności gospodarczej. Podatnik działa w tzw. procedurze unijnej.

Jeżeli polski podatnik posiadałby siedzibę firmy w Niemczech a stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce, wówczas krajem identyfikacji procedury MOSS byłyby Niemcy.

Jest to o tyle ważne, że jeżeli polski podatnik posiadałby siedzibę firmy poza terytorium wspólnoty UE, ale w którymś z krajów członkowskich miałby jedno lub w kilku państwach UE miałby stałe miejsca prowadzenia działalności, wówczas może wybrać jedno z tych państw UE, jako kraj identyfikacji procedury MOSS. W ramach procedury unijnej wybranym krajem może też być Polska, jeżeli na jej terenie podatnik w omawianej sytuacji posiada stałe miejsce prowadzenia działalności.

Wybór ten będzie trwał dwa lata począwszy od końca roku, w którym podatnik wybrał kraj identyfikacji rozliczenia VAT według procedury MOSS.

Przykład 4.

Polski podatnik zarejestrowany do procedury MOSS świadczy usługi elektroniczne w Polsce, w Irlandii oraz we Francji. Usługi te świadczy na rzecz podatników (firm) jak i na rzecz osób prywatnych. Podatnik posiada siedzibę działalności w Polsce oraz stałe miejsce prowadzenia działalności w Irlandii.

W takiej sytuacji świadcząc usługi elektroniczne na rzecz osób prywatnych w Irlandii, podatnik rozliczy podatek VAT w Irlandii zgodnie z prowadzeniem tak stałego miejsca prowadzenia działalności.

W przypadku świadczenia usług elektronicznych na rzecz osób prywatnych we Francji, podatnik rozliczy VAT w ramach procedury MOSS w kraju identyfikacji (Polska).