Procedura VAT OSS jako nowa forma handlu elektronicznego

Z początkiem lipca 2021 roku weszły w życie bardzo obszerne zmiany w zakresie podatku VAT określane jako pakiet e-commerce. Główną ideą zmian jest uszczelnienie oraz ułatwienie podatnikom rozliczania podatku VAT z tytułu transgranicznego handlu internetowego. Jednym z elementów będzie procedura VAT OSS jako nowa forma handlu elektronicznego. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej tej procedurze.

Procedura VAT OSS jako nowa forma MOSS

W doktrynie podkreśla się, że nowa procedura VAT OSS ma przede wszystkim rozszerzyć i usprawnić istniejącą procedurę MOSS. Przyjrzyjmy się zatem w pierwszej kolejności drugiej z wymienionych.

MOSS to inaczej mały kompleksowy punkt obsługi dotyczący świadczenia usług elektronicznych, nadawczych i telekomunikacyjnych na rzecz konsumentów, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

System MOSS stanowi uproszczenie w powyższym zakresie i umożliwia rozliczanie VAT należnego z tytułu świadczenia tych usług za pośrednictwem portalu internetowego w jednym państwie, w którym podatnik ma siedzibę działalności gospodarczej. Podatnik nie może korzystać z MOSS w przypadku świadczenia usług w żadnym innym państwie członkowskim, w którym posiada siedzibę działalności.

Podatek VAT w ramach procedury MOSS ma charakter kwartalny i płatny jest 20. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.

Pakiet e-commerce obowiązujący od 1 lipca 2021 roku

Jak wskazaliśmy na wstępie, od 1 lipca 2021 roku zaczął obowiązywać pakiet przepisów dotyczących e-commerce. Wprowadza on wiele nowych rozwiązań w zakresie handlu elektronicznego.

Nie ulega wątpliwości, że jednym z podstawowych celów wprowadzenia nowych regulacji (na poziomie unijnym, a nie tylko krajowym) jest zwiększenie efektywności poboru podatku VAT oraz konkurencyjności w stosunku do podmiotów z krajów spoza UE w zakresie handlu towarami.

Jak już wskazaliśmy, procedura MOSS dotyczy wyłącznie usług, natomiast nowy VAT OSS (One Stop Shop) ma dotyczyć również dostaw towarów w państwie członkowskim dokonywanych przez interfejsy elektroniczne ułatwiające te dostawy.

Na czym polega procedura VAT OSS?

Zgodnie z przepisami procedura VAT OSS spowoduje, że podatek VAT od sprzedaży towarów na rzecz konsumentów (podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej) będzie mógł być zapłacony na rzecz państwa członkowskiego, w którym zlokalizowana jest firma prowadząca sprzedaż, jeśli sprzedaż nie przekracza progu 10 000 euro. 

Natomiast w sytuacji wartości sprzedaży powyżej tej kwoty podatnicy będą mogli zarejestrować się w punkcie kompleksowej obsługi (OSS). Będzie on opierał się na podobnych zasadach jak MOSS – co oznacza, że podatnik będzie mógł zadeklarować podatek VAT i równocześnie go zapłacić w innym kraju UE. Ponownie zatem nie będzie konieczności dokonywania rejestracji na potrzeby podatku VAT w innym kraju.

Nowelizacja uchyliła przepisy dotyczące sprzedaży wysyłkowej z i na terytorium kraju. Przypomnijmy, że poprzez sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa dokonywana jest na rzecz:

1. podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub

2. innego niż wymieniony w lit. a podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej.

W miejsce tego pojęcia wprowadzono zwrot „wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów na odległość”.

WSTO to dostawa towarów, które są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub w jego imieniu, w tym wtedy gdy dostawca uczestniczy pośrednio w wysyłce lub transporcie towarów z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego, pod warunkiem że spełnione są łącznie następujące warunki:

1. dostawa jest dokonywana do podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub do innej osoby niebędącej podatnikiem (dostawa B2C);

2. dostarczone towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego.

Podstawowa różnica pomiędzy przywołanymi definicjami opiera się na założeniu, że WSTO może dotyczyć również przypadków dostawy towarów, gdy dostawca pośrednio uczestniczy w wysyłce lub transporcie.

Dzięki takiej zmianie opodatkowanie w ramach VAT OSS obejmie szersze grono podatników, ponieważ dotyczyć będzie też dostawy dokonywanej w imieniu podatnika. Z unijnym regulacji wynika, ze pośrednictwo w WSTO dotyczy przypadków gdy:

1. wysyłka lub transport towarów są zalecane przez dostawcę osobie trzeciej, która dostarcza towary do nabywcy;

2. wysyłkę lub transport towarów dokonuje osoba trzecia, ale dostawca ponosi całkowitą lub częściową odpowiedzialność za dostarczenie towarów do nabywcy;

3. dostawca wystawia nabywcy fakturę i pobiera od niego opłatę za wysyłkę lub transport, a następnie przekazuje je osobie trzeciej, która organizuje wysyłkę lub transport towarów;

4. dostawca w jakikolwiek sposób reklamuje nabywcy skorzystanie z usług dostawczych osoby trzeciej (zachęca do skorzystania), umożliwia kontakt nabywcy z osobą trzecią lub w inny sposób przekazuje osobie trzeciej informacje, które są jej potrzebne do dostarczenia towaru zamawiającemu.

• dokonanie elektronicznej rejestracji dla celów podatku VAT w państwie siedziby podatnika, co z kolei oznacza brak obowiązku zgłoszenia na potrzeby podatku VAT w innych krajach;

• składanie deklaracji VAT oraz zapłatę podatku (system kwartalny) należnego w innych krajach w formie elektronicznej.

Procedura VAT OSS stanowi rozszerzenie dotychczas funkcjonujących regulacji procedury MOSS. Obecnie zatem uproszczenia w rozliczeniu podatku należnego są stosowane nie tylko do świadczenia usług, lecz także do dostawy towarów, która określana jest jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów na odległość (WSTO).