W dzisiejszych czasach wiele firm, w celu podniesienia atrakcyjności swojego przedsiębiorstwa, promuje je poprzez udzielanie rabatu. Coraz częściej można spotkać się z tzw. rabatem pośrednim. Czym charakteryzuje się rabat pośredni i jakie wywołuje skutki podatkowe?
Na czym polega rabat pośredni?
Rabat pośredni to udzielenie rabatu nie bezpośredniemu kontrahentowi, ale kolejnemu odbiorcy, który stanowi element łańcucha dystrybucji danego produktu czy usługi.
Zazwyczaj jest on udzielany ze względu na przekroczenie określonego poziomu obrotów.
Odbywa się to w następujący sposób: firma X (podatnik), dostarcza towary firmie Y, zaś ta przekazuje te towary firmie Z. W takiej sytuacji rabat pośredni udzielany jest firmie Z, ale przez firmę X.
Udzielenie rabatu pośredniego a podatek VAT
Przepisy nie określają wprost kwestii rabatów pośrednich. Jednak w sytuacji, gdy mamy do czynienia z rabatem pośrednim, właściwym postępowaniem wydaje się obniżenie podstawy opodatkowania, a w związku z czym obniżenie również podatku VAT należnego.
Dyrektywa wspólnotowa dotycząca podatku VAT nr 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. określa, iż: “podstawową cechą podatku jest jego proporcjonalność do ceny towarów i usług, niezależnie od liczby transakcji, które mają miejsce w procesie produkcji i dystrybucji poprzedzającym etap obciążenia tym podatkiem, czyli konsumpcję”.
Zgodnie z powyższym, podatek VAT nie powinien obciążać podmiotów, które nie są ostatecznymi odbiorcami danych dóbr, czy usług. Podatek ten powinien być neutralny, czyli w sytuacji, gdy cena towarów lub usług została obniżona rabatem pośrednim, to podatek VAT należny powinien również zostać obniżony proporcjonalnie.
Rabat pośredni - udokumentowanie
Udzielenie rabatu pośredniego powinno zostać udokumentowane notą uznaniową. Powinny w niej zostać zawarte:
- dane identyfikujące podatnika i podmiot, który otrzymał rabat pośredni,
- określenie transakcji objętej rabatem,,
- wartość rabatu wraz z określeniem wartości brutto i kwoty podatku VAT, o którą pomniejsza się podatek należny.
Należy pamiętać, że nota uznaniowa jest całkiem innym dokumentem niż nota korygująca.
Korygowanie VAT-u przez podmiot udzielający rabatu pośredniego
Istotną kwestią jest określenie momentu, kiedy podatnik, czyli podmiot udzielający rabatu pośredniego, powinien wykazać rabat w rozliczeniu podatkowym. Można tutaj wyróżnić dwa momenty: moment faktycznego udzielenia rabatu i moment wystawienia noty księgowej. Otóż zdaniem organów podatkowych zmniejszenie podstawy opodatkowania, a co za tym idzie podatku należnego, może nastąpić w okresie rozliczeniowym, w którym podatnik przekazał ostatecznemu odbiorcy środki pieniężne objęte rabatem pośrednim. Innymi słowy, właściwym momentem na wykazanie rabatu pośredniego jest moment przekazania pieniędzy.
Otrzymanie rabatu pośredniego a podatek VAT
W kwestii otrzymania rabatu pośredniego również nasuwa się pytanie, kiedy i czy w ogóle jest konieczna korekta podatku VAT przez nabywcę rabatu pośredniego? Jak już wyżej bowiem zostało zaznaczone, do dokumentowania rabatu pośredniego służy nota, a zgodnie z przepisami konieczność pomniejszenia kwoty podatku naliczonego następuje w sytuacji otrzymania rabatu udokumentowanego jedynie fakturą korygującą.
Natomiast w tej sytuacji, zdaniem organów podatkowych pomniejszenie podatku naliczonego jest konieczne. Powodem tego jest konieczność zachowania równowagi. Bowiem, jeśli podmiot udzielający rabatu dokonał korekt podatku należnego to podmiot otrzymujący rabat ma obowiązek obniżenia VATu naliczonego.
Korygowanie VAT-u przez podmiot, któremu udzielono rabatu
W przepisach nie został określony moment, w którym nabywca rabatu pośredniego powinien dokonać obniżenia podatku VAT naliczonego. Natomiast przyjęte zostało, iż należy tego dokonać w miesiącu bądź kwartale (w zależności od sposobu rozliczania podatku), w którym podmiot otrzymał pieniądze z tytułu przyznanego rabatu. Bez znaczenia jest tutaj okres, którego dotyczy przyznany rabat pośredni.
Udzielenie rabatu pośredniego a podatek dochodowy
Zdaniem organów podatkowych, podmiot udzielający rabatu pośredniego może zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodów. Warunkiem takiego zaliczenia jest wykazanie związku z przychodami osiąganymi przez podatnika. Podatnik, udzielający rabatu może wykazać go w księdze przychodów i rozchodów jako “Pozostałe wydatki” w kolumnie 13.
Rabat pośredni a podatek dochodowy
Rabat pośredni powinien zostać ujęty przez nabywcę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako “Pozostałe przychody”, w kolumnie 8. Ze względu na fakt, iż otrzymaniu środków pieniężnych nie towarzyszyła żadna czynność ze strony udzielającego rabatu pośredniego, moment powstania przychodu określany jest jako dzień otrzymania rabatu.
