Niektóre zawody w celu ich samodzielnego wykonywania wymagają zdania odpowiedniego egzaminu, wpisu do rejestru osób posiadających określone uprawnienia oraz opłacania składek za udzielone uprawnienia. Jednym z takich przykładów może być składka członkowska na rzecz izby inżynierów budownictwa. Czy może ona zostać zapłacona przez pracodawcę za pracownika oraz czy spowoduje ona powstanie przychodu po stronie pracownika? Sprawdź, odpowiedź w artykule!
Inżynier budownictwa a uprawnienia
Samo uzyskanie tytułu inżyniera budownictwa nie uprawnia do samodzielnego pełnienia funkcji technicznych. Konieczne jest w tym celu uzyskanie uprawnień. Możliwe jest uzyskanie uprawnień:
- architektonicznych,
- konstrukcyjno-budowlanych,
- inżynieryjno drogowych,
- inżynieryjno mostowych,
- inżynieryjno kolejowych,
- inżynieryjno wyburzeniowych,
- instalacyjno telekomunikacyjnych,
- instalacyjnych w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych,
- instalacyjnych w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych,
- inżynieryjno hydrotechnicznych.
Wyróżniamy dodatkowo dwa rodzaje uprawnień:
- do projektowania,
- do kierowania robotami budowlanymi - potocznie zwane wykonawczymi.
Zgodnie z § 17 rozporządzenia w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie osoba ubiegająca się o uzyskanie specjalizacji techniczno-budowlanej musi udowodnić:
- posiadanie uprawnień budowlanych bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności, w której wyodrębniono daną specjalizację;
- odbycie, po uzyskaniu uprawnień budowlanych, pięcioletniej praktyki w zawodzie w ramach posiadanych uprawnień budowlanych, o których mowa w pkt 1 w zakresie specjalizacji, o którą się ubiega, przy sporządzaniu projektów, w przypadku specjalizacji do projektowania, lub na budowie, w przypadku specjalizacji do kierowania robotami budowlanymi.
Składka członkowska na rzecz izby inżynierów budownictwa
Po zdaniu egzaminu w celu uzyskania uprawnień konieczne jest opłacanie składek członkowskich na rzecz izby inżynierów budownictwa. W roku 2017 na rzecz izby należy zapłacić:
- 100 zł - jednorazowa opłata wstępna - dla nowych członków,
- 348 zł - składka na działalność okręgowej izby, płatne w jednej lub w dwóch ratach po 174 zł co pół roku,
- 142 zł - składka na ubezpieczenie oraz na działalność krajowej izby, należy ją wpłacić na konto Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa,
- 70 zł - ubezpieczanie OC,
- 72 zł na działalność krajowej izby.
Nieopłacenie składek skutkuje wygaśnięciem uprawnień, które można wznowić ponownym ich opłaceniem.
Składka członkowska na rzecz izby inżynierów budownictwa opłacona za pracownika
Po zdaniu egzaminu izba nadaje uprawnienia niezbędne do samodzielnego wykonywania zawodu, bez ich opłacenia nie jest ono możliwe. W związku z tym wydatki związane z opłaceniem składki na rzecz izby inżynierów budownictwa mogą zostać zaliczone do kosztów firmowych.
Składki członkowskie co do zasady opłacane są przez podmiot, którego dotyczą, jednakże nie ma przepisów które zabraniałyby opłacania ich przez pracodawcę. W sytuacji gdy pracodawca opłaca składki na rzecz izby za pracownika, całą wartość składki stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu.
W miesiącu opłacenia przez pracodawcę składki na rzecz izby kwota ta staje się przychodem pracownika i pracodawca powinien doliczyć kwotę do wynagrodzenia pracownika. To oznacza, że przychód pracownika powinien zostać opodatkowany i oskładkowany (ubezpieczenie zdrowotne i społeczne).
Działanie to wynika z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie czytamy: za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych składka członkowska na rzecz izby inżynierów budownictwa została włączona w podstawę wymiaru składek ZUS - ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Przykład 1.
Przedsiębiorca zapłacił za swojego pracownika składkę na rzecz izby inżynierów budownictwa w wysokości 500 zł. Wynagrodzenie brutto pracownika wynosiło 4000 zł.
| Opis operacji | Wyliczenie | Wysokość obciążenia |
| Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wynagrodzenia + opłacona za pracownika składka członkowska | 4000 zł + 500 zł | 4500 zł |
| Składki na ubezpieczenie społeczne z wynagrodzenia pracownika | 4500 zł x (9,76% + 1,5% + 2,45%) | 616,95 zł |
| Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 4500 - 616,95 | 3883,05 zł |
| Składka na ubezpieczenie zdrowotne pobierana z wynagrodzenia pracownika | 3883,05 zł x 9% | 349,47 zł |
| Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku | 3883,05 zł x 7,75% | 300,94 zł |
| Koszty uzyskania przychodu | 111,25 zł | |
| Podstawa opodatkowania (po zaokrągleniu) | 4500 zł - 111,25 zł - 616,95 zł | 3771,80 zł |
| Zaliczka na podatek | (3771,80 zł × 18%) - 46,37 zł | 632,55 zł |
| Zaliczka na podatek do przekazania do urzędu skarbowego (po zaokrągleniu) | 632,55 zł - 300,94 zł | 331,61 zł |
| Do wypłaty | 4000 zł - 616,95 zł - 349,47 zł - 331,61 zł | 2701,97 zł |
Wyliczenie składki na ubezpieczenia emerytalne (9,76%), rentowe (6,50%) i wypadkowe (1,93%) = 4500 zł x 18,19% = 818,55 zł
Wyliczenie składki na FP (2,45%) i FGŚP (0,10%): 4500 zł × 2,55% = 114,75 zł.
Składka członkowska na rzecz izby inżynierów budownictwa może zostać zapłacona przez pracodawcę w imieniu pracownika. Należy jednak pamiętać, że kwota ta stanowić będzie dla podatnika przychód, który należy opodatkować i oskładkować.
