Większość przedsiębiorców wie, że opłacane przez nich składki ZUS mogą zmniejszyć podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. Warto także poznać zasady odliczania tego zobowiązania - istnieją bowiem dwie metody, z których można korzystać, przy czym tylko w niektórych przypadkach nie będą się one od siebie różniły. Zapraszamy zatem do zapoznania z metodami rozliczania składek ZUS przedsiębiorcy.
Składki ZUS - przedsiębiorca i jego obowiązki
Przedsiębiorca, który założył swoją własną działalność, musi opłacać składki ZUS na trzy rodzaje ubezpieczenia społecznego - emerytalne, rentowe i wypadkowe. Ponadto konieczne jest także regulowanie ubezpieczenia zdrowotnego i Funduszu Pracy. Opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe jest nieobowiązkowe.
W 2019 r. składka na ubezpieczenie emerytalne to 558,08 złł (19,52% podstawy opodatkowania), rentowe - 228,72 zł (8%) i chorobowe - 70,05 zł (2,45%). Ubezpieczenie wypadkowe opłacane jest w kwocie ustalonej na podstawie Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 roku w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków.
Jednocześnie nowi przedsiębiorcy mają zazwyczaj prawo do skorzystania z dwuletniej ulgi, na podstawie której składki opłacane są w obniżonym wymiarze. W tym przypadku ubezpieczenie emerytalne wyniesie 131,76, rentowe - 54,00 zł, natomiast chorobowe - 16,54 zł zł.
Jak rozliczyć w podatku składki ZUS przedsiębiorcy?
Aby obniżyć podatek dochodowy o opłacone składki ZUS, przedsiębiorca może się zdecydować na jedną z dwóch form rozliczeń. Możliwe jest zatem zaliczenie ich bezpośrednio do kosztów albo odliczenie od dochodu w trakcie wyliczania zaliczki na podatek dochodowy.
Przepisy nie narzucają metody, którą musi wybrać przedsiębiorca, jednakże należy pamiętać, że raz podjęta decyzja powinna obowiązywać w całym roku podatkowym. Co należy wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji? Najistotniejsza jest wysokość dochodu - przy niskim dochodzie lub stracie bardziej opłacalne będzie zaliczenie składek do kosztów uzyskania przychodów, przy wysokim - różnicy właściwie nie będzie.
Składki ZUS przedsiębiorcy a strata
Co do zasady strata może zostać przez przedsiębiorcę rozliczona w kolejnych latach podatkowych. Tym samym, zaliczając składki ZUS do kosztów, podatnik jeszcze bardziej powiększa stratę, która w przyszłości obniży podstawę jego opodatkowania.
Natomiast gdyby przedsiębiorca zdecydował się na odliczenie składek bezpośrednio od dochodu, to w przypadku jego braku lub niskiego poziomu mogłoby się okazać, że uwzględnienie składek nie będzie możliwe.
Przykład 1.
Odliczanie składek od dochodu
Podatnik odlicza składki na ubezpieczenia społeczne (w tym chorobowe) od osiąganego dochodu. Na koniec roku wykaże on:
- przychód: 50 000 zł,
- koszty: 45 000 zł,
- składki na ubezpieczenie społeczne: 834,55 zł (bez chorobowego) x 12 miesięcy = 10 014,60 zł.
Kiedy od dochodu (5 000 zł) odejmie on opłacone składki (10 014,60 zł), w rzeczywistości osiągnie on stratę. Jednak przy takim rozwiązaniu część składek (5 014,60 zł) przepadnie, dochód z działalności nie pozwala bowiem na ich pełne odliczenie. Co więcej, nie może on odliczyć ich w następnym roku podatkowym.
Przykład 2.
Zaliczanie składek do kosztów
Inny podatnik wybrał drugą metodę rozliczania składek na ubezpieczenie społeczne - zalicza je bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu. Na koniec roku wykaże:
- przychód: 50 000 zł,
- koszty: 55 014,60 zł (koszty z poprzedniego przykładu powiększone o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne, czyli 45 000 zł + 10 014,60 zł),
W tym wypadku również osiągnąłby stratę z działalności, jednak uwzględniałaby ona całą wartość zapłaconych składek społecznych. Powstałą stratę będzie miał prawo rozliczyć w ciągu kolejnych 5 lat podatkowych, przy czym w trakcie jednego może uwzględnić 50 proc. wartości straty z danego roku.
Jak więc widać, wybór formy rozliczania składek ZUS w zakresie podatku dochodowego jest szczególnie istotny w przypadku podatników osiągających niewielki dochód lub stratę. Natomiast przedsiębiorcy, którzy osiągają wysokie przychody, mogą dowolnie zdecydować, jaką formę chcieliby wybrać, ponieważ każda z nich pozwoli na odliczanie zapłaconych składek ZUS w pełnej wartości.
