Ustawodawca zagwarantował w ustawie możliwość ubiegania się przez przedsiębiorców o różnego rodzaju ulgi podatkowe. Jednak nie każdy i nie zawsze przedsiębiorca może z nich skorzystać, bowiem pomoc taka jest możliwa tylko w ściśle określonych sytuacjach, wynikających z obowiązującego na terytorium Polski prawodawstwa Unii Europejskiej oraz polskich regulacji. Warto poznać zasady ubiegania się o ulgi, które stanową znaczące odciążenie dla budżetu przedsiębiorcy.
Art. 67b ustawy Ordynacja podatkowa wskazuje na trzy tryby udzielania przedsiębiorcom ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, tj. dotyczących:
- ulg, które nie są traktowane jako forma pomocy publicznej (ich udzielanie odbywa się w oparciu o ogólne przesłanki przyznawania ulg wszystkim podatnikom, tj. "ważny interes podatnika" lub "interes publiczny");
- ulg w ramach tzw. pomocy de minimis, której szczegółowe warunki są określone w przepisach wspólnotowych;
- ulg zaliczanych do pomocy publicznej (przyznawane są z uwzględnieniem szeregu wymogów wynikających z przepisów regulujących dopuszczalność tego rodzaju pomocy).
O istnieniu ważnego interesu podatnika nie decyduje jego subiektywne przekonanie, lecz kryteria zobiektywizowane zgodne z powszechnie aprobowaną hierarchią wartości, w której wysoką rangę mają zdrowie i życie, a także możliwości zarobkowe w celu zdobycia środków utrzymania dla siebie i rodziny.
Natomiast oceniając istnienie przesłanki interesu publicznego należy mieć na względzie respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa. Jedną z tych wartości jest niewątpliwie poszanowanie prawa i zasady równości i sprawiedliwości opodatkowania. Nie oznacza to jednakże, że zasada ta ma pierwszeństwo przed innymi zasadami, jak przykładowo zasada ochrony rodziny, ochrony własności czy zasada zabezpieczenia społecznego. Oceniając spełnienie przesłanki interesu publicznego należy zatem rozważyć, której z wartości wspólnych dla całego społeczeństwa należy, z uwagi na indywidualną sytuację podatnika, dać w danym przypadku pierwszeństwo.
Organ podatkowy na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może udzielać ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, które mogą polegać na:
- odroczeniu terminu płatności podatku lub rozłożeniu zapłaty podatku na raty;
- odroczeniu lub rozłożeniu na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;
- umorzeniu w całości lub w części zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub opłatę prolongacyjnej.
Ulga podatkowa na zatrudnienie i szkolenia
Organ podatkowy na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może udzielać ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, które stanowią pomoc publiczną przeznaczoną na zatrudnienia i szkolenia.
Organ podatkowy może udzielić ulgi jako pomocy publicznej tylko wówczas, gdy jest ona związana z jednym z celów enumeratywnie wymienionych w art. 67 b ordynacji podatkowej. W katalogu tym właśnie znajdują szkolenia i zatrudnianie pracowników. Ponadto organ musi zbadać wystąpienie ważnego interesu podatnika i interesu publicznego. Jeżeli nie występują one w rozpatrywanej sprawie, nie ma możliwości udzielenia ulg, nawet wówczas, gdy będzie to zgodne z przepisami regulującymi zasady udzielania pomocy publicznej.
Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych w związku z pomocą otrzymaną na zatrudnienie czy szkolenia, takie jak ulga podatkowa na zatrudnienie i szkolenia mogą być udzielane jako pomoc indywidualna zgodna z programami rządowymi lub samorządowymi albo udzielane w ramach programów pomocowych określonych w odrębnych przepisach.
Zgodnie z utartym poglądem orzeczniczym, „ulgi podatkowe wymienione w art. 67a § 1 o.p. nie stanowią przywileju samego w sobie. Jest to forma pomocy udzielonej przez państwo (samorząd lokalny) podatnikowi po to, by poprzez stosowanie zasady (egzekwowanie podatku) nie doprowadzić do skutków niepożądanych z punktu widzenia tak społecznego, jak i indywidualnego, odnoszącego się do osoby podatnika oraz jego najbliższych, a także osób zależnych od podatnika. Chodzi zatem o to, by wskutek dochodzenia zaległości podatkowych, państwo nie poniosło w efekcie kosztów większych, niż w wypadku zaniechania korzystania z tego uprawnienia. Jakkolwiek bowiem w interesie publicznym leży, by wszyscy zobowiązani wywiązywali się z zapłaty należności stanowiących dochód państwa (gminy), to interes publiczny należy rozumieć nie tylko jako potrzebę zapewnienia maksymalnych środków po stronie dochodów w budżecie państwa ale też jako ograniczanie jego ewentualnych wydatków np. na zasiłki dla bezrobotnych czy pomoc społeczną”.
Pomoc publiczna na wspieranie szkoleń oraz rekrutacji i zatrudnienia pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji i pracowników niepełnosprawnych to niezwykle istotne cele polityki gospodarczej i społecznej Unii i jej państw członkowskich, stąd w katalogu uprawniającym do pozyskania ulgi te działania musiały się znaleźć. Zauważono, że pozytywne efekty zewnętrzne szkoleń przekładają się zwykle na korzyści dla całego społeczeństwa, ponieważ szkolenia zwiększają zasoby wykwalifikowanych pracowników, z których czerpać mogą również inne przedsiębiorstwa.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Dz.U.2021.1540 t.j.
- Rozporządzenie Komisji (UE) NR 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu, Dz.U.UE.L.2014.187.1.
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
