Generalna zasada stanowi, że można sprzedać każdą wierzytelność. Takie uregulowanie możemy wywieść chociażby z fundamentalnej zasady swobody zawierania i kształtowania umów.
Jaką wierzytelność można sprzedać?
Kodeks cywilny potwierdza taką możliwość w art. 509, na mocy którego wierzyciel jest uprawniony do przeniesienia swojej wierzytelności na osobę trzecią nawet bez zgody dłużnika. Jednakże, jak to często bywa, od generalnej zasady są przewidziane wyjątki i także w tym przypadku ustawodawca wyróżnił rodzaje wierzytelności, które wyłączone są z obrotu prawnego, a tym samym nie mogą zostać sprzedane.
Wierzytelności niezbywalna - rodzaje
Wierzytelności niezbywalne przewidziane przez ustawę, które nie mogą zostać sprzedane, to:
-
Roszczenie wynikłe ze stosunku pracy – wynagrodzenia, prowizje
-
Prawo odkupu
-
Służebności osobiste
-
Prawo dożywocia
-
Prawo pierwokupu
-
Roszczenia wynikłe ze szkody wyrządzonej na osobie
Wierzytelności niezbywalne przewidziane w umowie
Wierzyciel w umowie z dłużnikiem może zawrzeć klauzulę wyłączającą możliwość dokonania przelewu wierzytelności (sprzedaży), która stanowi przedmiot danej umowy. Taką regulację przewiduje art. 514 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym "jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, zastrzeżenie umowne, iż przelew nie może nastąpić bez zgody dłużnika, jest skuteczne względem nabywcy tylko wtedy, gdy pismo zawiera wzmiankę o tym zastrzeżeniu, chyba że nabywca w chwili przelewu o zastrzeżeniu wiedział".
Inne ograniczenia w sprzedaży wierzytelności
Czasami istotą stosunku prawnego jest dokonanie jakiegoś świadczenia na rzecz konkretnej, indywidualnie oznaczonej osoby. W takim przypadku sprzedaż wierzytelności nie może być uznana za ważną. Klasycznym przykładem takiej sytuacji jest obowiązek alimentacyjny czy też prawo do renty.
Kiedy wierzyciel może sprzedać dług?
Sprzedaż długu stanowi skuteczny sposób na pozbycie się trudnego dłużnika. Jest to jedna z metod odzyskiwania swoich należności, znacznie różniąca się od klasycznej windykacji polubownej czy sądowej.
