Tylko po spełnieniu określonych kryteriów ubezpieczony może starać się o emeryturę. Samo zaprzestanie aktywności zawodowej, gdy ubezpieczony osiągnie wiek emerytalny, nie daje prawa do świadczenia. Należy dokonać jeszcze kilku formalności.
Ile wynosi wiek emerytalny w Polsce?
Przez wiek emerytalny należy rozumieć wiek, po którego ukończeniu uzyskuje się prawo do świadczenia, jakim jest emerytura. Jest on różny ze względu na płeć i wynosi:
-
60 lat w przypadku kobiet,
-
65 lat w przypadku mężczyzn.
Niższy wiek emerytalny został przywrócony od 1 października 2017 roku. Wcześniej był on wyrównany dla kobiet i mężczyzn – wynosił 67 lat.
Kiedy złożyć wniosek o emeryturę?
Każda osoba, która ukończyła wiek emerytalny, jest uprawniona do świadczenia, jeśli posiada jakikolwiek okres składkowy. Aby otrzymać emeryturę, konieczne jest złożenie wniosku w ZUS-ie. Tylko w nielicznych sytuacjach jest ona przyznawana z urzędu. Dzieje się tak, gdy ubezpieczony w dniu ukończenia wieku emerytalnego pobiera rentę.
Wniosek o emeryturę, czyli wniosek EMP, można złożyć w ZUS-ie co najmniej na 30 dni przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Zakład przyzna świadczenie nie wcześniej niż w miesiącu otrzymania pełnej dokumentacji.
Ustalenie wysokości emerytury
Zgodnie z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to jakiej wysokości osoba zainteresowana otrzyma emeryturę, zależy od:
-
opłaconych i zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne,
-
zwaloryzowanego kapitału początkowego,
-
średniego dalszego trwania życia, który ogłasza GUS.
Z powyższego wynika, że im dłużej ubezpieczony jest aktywny zawodowo, tym wyższe świadczenie otrzyma. Decyzja dotycząca momentu przejścia na emeryturę powinna być świadoma i zależeć wyłącznie od indywidualnej sytuacji ubezpieczonego. Warto skorzystać z konsultacji z jednym z doradców emerytalnych powołanych przez ZUS – pomagają oni na bieżąco w ustaleniu kwoty świadczenia. Prostszym rozwiązaniem może okazać się użycie uproszczonego kalkulatora emerytalnego udostępnionego na stronie ZUS-u, dzięki któremu w każdym momencie można wyliczyć przybliżoną wartość emerytury.
Komu przysługuje najniższa emerytura?
Zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach kwota najniższej emerytury od 1 marca 2019 roku wynosi 1100 zł.
Minimalna emerytura nie zostanie jednak przyznana każdemu ubezpieczonemu. Należy bowiem spełnić dwa warunki dotyczące wieku oraz okresów składkowych i nieskładkowych.
Na świadczenie w najniższej wysokości mogą liczyć:
-
kobiety, które osiągnęły 60. rok życia oraz posiadają co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych,
-
mężczyźni, którzy osiągnęli 65. rok życia oraz posiadają co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.
Ochrona przedemerytalna i osiągnięcie wieku emerytalnego
Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy pracownicy, którym brakuje mniej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, są objęci ochroną przed zwolnieniem. Przy czym okres zatrudnienia powinien mieć wpływ na przyznanie świadczenia wraz z osiągnięciem odpowiedniego wieku.
Co ważne, jeśli pracownik chce przejść na emeryturę, to co do zasady powinien zakończyć dotychczasowy stosunek pracy. Świadczenie to bowiem zostanie zawieszone w przypadku, gdy ubezpieczony wykonuje pracę na rzecz pracodawcy zatrudniającego go przed dniem nabycia prawa do emerytury. Zostanie ona przyznana dopiero po przedłożeniu w odpowiednim organie świadectwa pracy.
Osoba, która osiągnęła wiek emerytalny, może kontynuować pracę. Przyznanie prawa do emerytury nie jest jednoznaczne z zakończeniem aktywności zawodowej. Co więcej, dorabianie na emeryturze nie powoduje zmniejszenia świadczenia.
