Przepisy ustawy o PIT nie wykluczają możliwości ujęcia wydatku na ogrodzenie nieruchomości w kosztach podatkowych. Okazuje się jednak, że sposób rozliczenia wydatku będzie uzależniony od tego, na jakim typie nieruchomości wzniesiono ogrodzenie.
Ogrodzenie nieruchomości w kosztach a nieruchomość zabudowana
W przypadku nieruchomości z posadowionym budynkiem należy pamiętać, że amortyzacji podatkowej podlega sam budynek.
Zgodnie z treścią rozporządzenia KŚT budynki to zadaszone obiekty budowlane, na trwałe połączone z gruntem, wraz ze wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Przystosowane są do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów. Za szczególny rodzaj budynku uważa się wiatę, która stanowi pomieszczenie naziemne, nieobudowane ścianami ze wszystkich stron lub nawet w ogóle ścian pozbawione. Pojęcie „budynek” obejmuje również samodzielne podziemne obiekty budowlane takie jak centra handlowe, warsztaty, garaże podziemne.
Dalej możemy przeczytać, że do wyposażenia budynku zalicza się wszystkie instalacje wbudowane w jego konstrukcje na stałe, np. instalacje sanitarne, elektryczne, sygnalizacyjne, komputerowe, telekomunikacyjne, przeciwpożarowe oraz normalne wyposażenie budynku, takie jak wbudowane meble.
W skład budynku jako pojedynczego obiektu inwentarzowego wlicza się także obiekty pomocnicze obsługujące dany budynek, np. chodniki, dojazdy, podwórka, place, ogrodzenia, studnie.
W świetle powyższego, jeżeli mamy do czynienia z nieruchomością, na której znajduje się 1 budynek, to istniejące ogrodzenie stanowi obiekt pomocniczy, którego wartość wlicza się do wartości budynku. Oznacza to, że takie ogrodzenie nie stanowi osobnego środka trwałego i nie podlega osobnemu oznaczeniu w ewidencji ŚT.
Wartość wzniesionego ogrodzenia na terenie z jednym budynkiem powiększa wartość początkową samego budynku i jest rozliczana poprzez odpisy amortyzacyjne.
W rozporządzeniu KŚT wskazano też, że obiekty pomocnicze, obsługujące więcej niż 1 budynek, należy zaliczać do właściwych rodzajów zgodnie z ich przeznaczeniem.
W rezultacie sytuacja zmienia się, jeżeli ogrodzenie dotyczy nieruchomości, na której znajduje się kilka budynków. W takiej sytuacji ogrodzenie nie stanowi już obiektu pomocniczego, lecz jest klasyfikowane jako osobny środek trwały podlegający amortyzacji.
Ogrodzenie należy zaliczyć do KŚT 291 Pozostałe obiekty inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane. Rodzaj ten obejmuje:
- obiekty inżynierii wojskowej, np. forty, blokhauzy, bunkry, strzelnice (poligony), wojskowe centra doświadczalne;
- nieużytkowane obiekty byłych terenów przemysłowych lub miejskich;
- obiekty będące wyposażeniem wysypisk śmieci i miejsc składowania odpadów;
- wieże przeciwpożarowe;
- tablice reklamowe na słupach połączone na stałe z gruntem;
- ogrodzenia grodzące więcej niż 1 budynek (niebędące obiektem pomocniczym);
- pozostałe zadaszenia ochronne wraz z konstrukcjami wsporczymi o powierzchni powyżej 100 m2;
- pozostałe obiekty inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane.
Zatem w przypadku gdy ogrodzenie otacza tylko 1 budynek, stanowi „element” wchodzący w skład budynku, a tym samym jego wartość wlicza się do wartości początkowej budynku. Natomiast, gdy służy kilku obiektom, stanowi odrębny środek trwały.
Przykład 1.
Na gruncie znajduje się kilka budynków przemysłowych. Cały grunt jest ogrodzony. Podatnik wartość ogrodzenia przypisał proporcjonalnie do wartości początkowej poszczególnych budynków i w taki sposób prowadził amortyzację. Czy działania podatnika były prawidłowe?
Podatnik postąpił niewłaściwie. Przypisanie wartości ogrodzenia do budynku może mieć miejsce wyłącznie, jeżeli na gruncie znajduje się 1 budynek. Z uwagi na fakt, że na gruncie znajduje się kilka budynków, ogrodzenie stanowi osobny środek trwały.
Ogrodzenie nieruchomości w kosztach a nieruchomość niezabudowana
Jeszcze inny przypadek będzie dotyczył ogrodzenia nieruchomości niezabudowanej. Przypomnijmy, że choć sam grunt stanowi środek trwały, nie podlega amortyzacji na mocy art. 22c pkt 1 ustawy o PIT.
Jednocześnie zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wydatków poniesionych na nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie. Wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy bez względu na czas ich poniesienia.
Przykładowo zgodnie z rozporządzeniem KŚT tereny przemysłowe obejmuje tereny zajęte pod budynki przemysłowe i magazynowe oraz związane z tymi budynkami budowle i urządzenia (wiaty, kotłownie, zbiorniki, przewody naziemne, place składowe, place postojowe i manewrowe, ogrodzenia, śmietniki, składowiska odpadów).
Nie wskazano, aby ogrodzenie stanowiło obiekt pomocniczy gruntu. To powoduje, że w takim przypadku – gdy ogrodzenie obejmuje grunt niezabudowany – mamy do czynienia z osobnym środkiem trwałym.
Potwierdza to treść interpretacji Dyrektora IS w Gdańsku z 5 marca 2004 roku (nr BI/005/0952/03), gdzie organ wskazał: „W przedmiotowej sprawie spółka cywilna zamierza ogrodzić plac, na którym nie został wzniesiony żaden budynek, a zatem ogrodzenie to należy zaliczyć do właściwego rodzaju zgodnie z jego przeznaczeniem, tj. do budowli, jako obiekty inżynierii lądowej (grupa 2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej, podgrupy 29 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej pozostałe, rodzaju 291 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane)”.
Analogicznie będzie wyglądać sytuacja prawnopodatkowa, gdy przedsiębiorca wzniesie ogrodzenie na cudzym gruncie, który np. dzierżawi lub najmuje.
Zgodnie z zapisem art. 22a ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT amortyzacji podlegają również – i to niezależnie od przewidywanego okresu użytkowania – budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie. Przedsiębiorca może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od ogrodzenia na takich samych zasadach, jak przy amortyzacji własnych środków trwałych, a zatem przyjmując stawkę amortyzacyjną wynikającą z wykazu stawek.
Przykład 2.
Przedsiębiorca posiada niezabudowany grunt wykorzystywany na potrzeby działalności, na którym postanowił wybudować betonowy płot. W jaki sposób należy rozliczyć wydatek na ogrodzenie gruntu?
Grunt stanowi środek trwały, który nie podlega odpisom amortyzacyjnym. Jednocześnie, jeżeli jest to grunt niezabudowany, to wartość ogrodzenia nie wlicza się do jego wartości. Ogrodzenie stanowi osobny środek trwały, który może podlegać amortyzacji.
Podsumowując powyższe, wydatek na wybudowanie ogrodzenia może być różnorodnie kwalifikowany pod kątem przepisów podatkowych. Odpowiednia klasyfikacja będzie zależeć od tego, czy grunt jest zabudowany i ile budynków się na nim znajduje.
