Nabycie gruntu – rozumiane jako uzyskanie prawa własności – wiąże się z koniecznością odprowadzenia podatku majątkowego w postaci podatku rolnego lub podatku od nieruchomości. W poniższym artykule omówimy, w jakim terminie trzeba złożyć zawiadomienie o nabyciu gruntu oraz w jaki sposób wypełnić informację IN-1.
Nabycie gruntu a podatek od nieruchomości
Podmiotem podatku od nieruchomości jest właściciel gruntów. Jeżeli grunt nie jest użytkiem rolnym (lub jest zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej), to należy liczyć się z koniecznością odprowadzenia podatku od nieruchomości.
Zgodnie z art. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w przypadku podatku od nieruchomości obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pojawiły się okoliczności go uzasadniające.
Jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w danym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniało to zdarzenie.
Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności go uzasadniające. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniała powinność.
Jeżeli w ciągu roku podatkowego nastąpiło wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości, organ podatkowy dokonuje zmiany decyzji, którą go ustalono.
W myśl art. 6 ust. 7 ww. ustawy podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach do: 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.
Przykład
Pan Adam otrzymał decyzję ustalającą wysokość podatku od nieruchomości na cały 2023 rok. 15 lipca sprzedał nieruchomość pani Ewie.
W jaki sposób kształtuje się obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości?
Obowiązek podatkowy pana Adama wygasł 31 lipca 2023 roku. Organ podatkowy dokona zmiany decyzji, ustalając podatek od nieruchomości proporcjonalnie za okres od 1 stycznia do 31 lipca. W przypadku pani Ewy obowiązek podatkowy powstał 1 sierpnia 2023 roku. Pani Ewa otrzyma decyzję ustalającą wysokość podatku od nieruchomości za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2023 roku.
Obowiązek złożenia informacji IN-1 - zawiadomienie o nabyciu gruntu
Jak podaje art. 6 ust. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, osoby fizyczne są zobligowane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru IN-1, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego.
Informacja IN-1 stanowi zatem podstawę do obliczenia przez organ podatkowy wysokości zobowiązania podatkowego. Warto w tym miejscu podkreślić, że to na podatniku – nabywcy gruntu – spoczywa powinność złożenia informacji do urzędu gminy/urzędu miasta. Zaznaczmy, że informacji tej nie przesyła notariusz sporządzający akt notarialny umowy sprzedaży.
Przykład
Pan Adam otrzymał decyzję ustalającą wysokość podatku od nieruchomości na cały 2023 rok. 15 lipca sprzedał nieruchomość pani Ewie.
W jakim terminie pani Ewa powinna przekazać do właściwego organu informację IN-1 w zakresie podatku od nieruchomości?
Obowiązek podatkowy powstaje 1 sierpnia 2023 roku. Jednakże pani Ewa powinna złożyć informację IN-1 do 29 lipca 2023 roku.
Na marginesie dodajmy, że niezłożenie informacji IN-1 w terminie jest czynem zabronionym określonym w art. 80 kks. Przepis ten podaje, że kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.
Jak wypełnić informację IN-1?
W informacji IN-1 – poza danymi personalnymi podatnika – należy wskazać okres, od którego ona obowiązuje (wiersz nr 5 część A). W tym przypadku ustala się okres objęty obowiązkiem podatkowym. Odnosząc się zatem do naszego przykładu, pani Ewa powinna w tej pozycji wpisać: 01.08–31–12.
Podstawę opodatkowania gruntów podatkiem od nieruchomości stanowi ich powierzchnia (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy). Z tego też względu w części D.1 informacji IN-1 trzeba podać powierzchnię gruntu w metrach kwadratowych. Powierzchnię w hektarach wykazuje się wyłącznie dla gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych (z dokładnością do czterech miejsc po przecinku).
Do informacji IN-1 należy również dołączyć załączniki.
Pierwszym jest załącznik do informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych – dane o przedmiotach opodatkowania podlegających opodatkowaniu – ZIN-1. Trzeba w nim wskazać położenie (adres) gruntu, numer księgi wieczystej, numer obrębu wraz z numerem arkusza mapy ewidencyjnej w przypadku, gdy działki numerowane są w ramach arkusza mapy, numer działki, powierzchnię oraz formę władania (należy podać jedną z form władania: własność, użytkowanie wieczyste, posiadanie samoistne, posiadanie zależne lub posiadanie bez tytułu prawnego).
Drugim jest załącznik do informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych – dane pozostałych podatników – ZIN-3. Ten dokument składa się w sytuacji, gdy występuje kilku współwłaścicieli będących osobami fizycznymi.
Jeżeli natomiast dany grunt jest zwolniony z opodatkowania, to należy dodać załącznik ZIN-2
W ramach podsumowania podkreślmy raz jeszcze, że to na nowym właścicielu gruntu spoczywa obowiązek złożenia informacji IN-1 w terminie 14 dni, licząc od dnia nabycia. Informacja ta jest podstawą do wydania decyzji ustalającej wysokość podatku od nieruchomości.