Przedsiębiorca świadczący usługi w zakresie transportu międzynarodowego może do katalogu kosztów podatkowych zaliczyć wartość diet. Takie stanowisko jest aktualne również w obecnym stanie prawnym, nawet pomimo zmiany definicji podróży służbowej. Dieta w transporcie międzynarodowym w kosztach podatkowych po zmianie definicji podróży służbowej - sprawdź najważniejsze informacje!
Zasady zaliczania diet w kosztach uzyskania przychodów przedsiębiorców
Jak wiadomo, ustawa o PIT nie zawiera wykazu wydatków, które podatnik prowadzący działalność gospodarczą może zaliczyć do kosztów podatkowych.
W kontekście przedstawionej problematyki kosztów podróży służbowych trzeba jednak sięgnąć do treści art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o PIT.
Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących – w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.
Aby osoba prowadząca działalność gospodarczą mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość diet z tytułu podróży służbowych, podróż musi:
- być związana z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- służyć osiągnięciu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów,
- wysokość diety musi mieścić się w granicach limitu określonego w odrębnych przepisach.
Odrębnymi przepisami, o których mowa w ww. regulacji, jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Chociaż przywołany przepis odsyła do przepisów stanowiących o podróżach służbowych pracowników, to jednak odesłanie to może mieć znaczenie jedynie co do ograniczenia wysokości diety z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą, nie zaś samej zasady dopuszczalności zastosowania tego przepisu do wymienionych w nim podmiotów.
Innymi słowy, również podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą skorzystać z tego przepisu (tzn. mogą ująć wartość diety w kosztach podatkowych), pamiętając o obowiązującym limicie. Oznacza to, że przedsiębiorcom przysługuje prawo uwzględniania w kosztach uzyskania przychodu wartości diet za czas podróży służbowych w ramach określonego limitu, tj. do wysokości diet przysługujących pracownikom.
Podkreślenia wymaga, że inny jest charakter podróży służbowej w przypadku pracownika, a inny w przypadku przedsiębiorcy.
Mianowicie pracownikowi cel podróży służbowej określa pracodawca w poleceniu odbycia podróży służbowej, natomiast w odniesieniu do przedsiębiorcy istotnym kryterium dla uznania wyjazdu za podróż służbową powinno być ustalenie, czy wyjazd ma bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Podkreślenia wymaga, że z przepisu tego może skorzystać każdy przedsiębiorca. Nie jest on bowiem dedykowany wyłącznie podmiotom prowadzącym usługi w zakresie transportu międzynarodowego.
Podróż służbowa przedsiębiorcy
Powołane przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmując swoją dyspozycją sytuacje odbywania podróży służbowych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą, nie zawierają żadnego ograniczenia przedmiotowego w tym zakresie.
To zatem oznacza, że nieuzasadnione jest ograniczanie normy tego przepisu tylko do stricte określonych podróży.
W szczególności przepisy te nie przewidują żadnych ograniczeń kręgu osób uprawnionych ze względu na rodzaj lub miejsce wykonywania czynności w ramach działalności gospodarczej ani nie rozróżniają wyjazdu służbowego w celu zawarcia umowy o świadczenie usług, dokonania zakupu środka trwałego czy świadczenia usług w wykonaniu zawartej umowy.
Za podróż służbową przedsiębiorcy nie można uznać jedynie zdarzeń incydentalnych czy jednostkowych. Również systematycznie wykonywane czynności – wymagające przemieszczania się – należy potraktować jako podróż służbową.
Jak wskazał WSA w Olsztynie w wyroku z 28 czerwca 2017 roku (I SA/Ol 284/17), podróżą służbową przedsiębiorcy jest każdorazowo wykonywanie czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej poza miejscowością, w której mieści się stałe miejsce jej wykonywania (siedziba). Art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy stanowi zatem wyjątek od zasady określonej w art. 22 ust. 1 tej ustawy wyłącznie w zakresie wysokości kosztów podróży służbowej przedsiębiorcy, a nie w zakresie pojęcia podróży służbowej.
Dieta w transporcie międzynarodowym
Stosownie do art. 21b ustawy o czasie pracy kierowców (w brzmieniu obowiązującym od 2 lutego 2022 roku) kierowcy w transporcie międzynarodowym nie odbywają podróży służbowej w rozumieniu Kodeksu pracy, ale są pracownikami delegowanymi.
W związku z powyższym zaczęły pojawiać się wśród przedsiębiorców wątpliwości co do wpływu nowej definicji na kwestie podatkowe.
Organy podatkowe wskazują jednak, że zmiana nie ma odniesienia do sytuacji prawnopodatkowej przedsiębiorców.
W interpretacji Dyrektora KIS z 10 marca 2022 roku (nr 0115-KDIT3.4011.178.2022.1.AD) organ potwierdził, że przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość diet z tytułu podróży służbowych, związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, do wysokości określonej w odrębnych przepisach.
Na powyższe nie ma wpływu nowy art. 21b ustawy o czasie pracy kierowców, zgodnie z którym kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 77(5) § 1 kp.
Przepis ten bowiem nie dotyczy przedsiębiorców prowadzących osobiście działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych, lecz pracowników zatrudnionych na stanowisku kierowcy.
Reasumując nasze dzisiejsze rozważania, należy wyjaśnić, że w świetle aktualnie obowiązujących przepisów dieta w transporcie międzynarodowym przedsiębiorcy jest elementem kosztu podatkowego niezależnie od tego, w jakim celu podróż służbowa się odbywa.
