Dochodzenie roszczeń z wyroków karnych
Według kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego możliwe jest dochodzenie roszczeń cywilnych, wobec popełnionego przestępstwa, które polega na wniesieniu przez pokrzywdzonego tak zwanego wniosku adhezyjnego.
Kiedy można dochodzić roszczeń cywilnych w postępowaniu karnym?
Sąd wszczyna postępowanie dowodowe, które ma na celu orzeczenie na tej samej płaszczyźnie o sankcjach karnych i cywilnych dla dłużnika. Należy jednak pamiętać, że nie każde roszczenie może być omawiane w powyższym trybie. Stanowi o tym ustawa, która zaznacza, iż dochodzenie roszczeń cywilnych dopuszczalne jest tylko w przypadku, gdy wynikają one bezpośrednio z popełnionego przestępstwa. Kolejnym ograniczeniem jest charakter majątkowy dochodzonych roszczeń. Sądy często także wskazują, że dochodzenie roszczeń może mieć charakter niemajątkowy, służący zadośćuczynieniu za popełnione przestępstwo.
Kiedy rozstrzygnięcie będzie korzystne dla powoda?
W przypadku dochodzonych roszczeń, sąd nie opiera się na kodeksie postępowania karnego, a na cywilnym prawie materialnym. Wyjątek stanowi skazanie oskarżonego, co wtedy skutkuje rozpoznaniem sprawy w całości przez sąd. Sytuacja, gdzie sąd odstępuje od wymierzenia kary, jest wyrokiem skazującym. Natomiast, gdy oskarżony zostanie uniewinniony lub postępowanie zostanie warunkowo umorzone, sąd pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania.
Ile wyniosą koszty postępowania?
Dla powoda istotną kwestią są koszty postępowania. Jednakże istnieją takie przepisy, które tymczasowo zwalniają go z uiszczania opłat. Do uiszczenia określonej kwoty, powód zobowiązany jest wyłącznie w przypadku, gdy wnosi apelację tylko w zakresie powództwa cywilnego oraz gdy przegra sprawę. Wtedy obowiązany jest do poniesienia kosztów rozprawy na rzecz oskarżonego i Skarbu Państwa. Natomiast, w przypadku tymczasowego zawieszenia postępowania lub pozostawienia powództwa bez rozpatrzenia, zastosowanie znajduje art. 644 kodeksu postępowania karnego, który stanowi, że w razie zawieszenia postępowania lub pozostawienia powództwa cywilnego bez rozpoznania, koszty procesu poniesione przez powoda cywilnego w postępowaniu karnym zalicza się do kosztów procesu cywilnego o to samo roszczenie. Ważną informacją jest to, iż sąd nie orzeka o uiszczeniu opłat sądowych ze względu na trudności w wykazaniu, która ze stron jest wygraną, a która przegraną.
