0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Zaliczka objęta różnymi stawkami VAT - jak rozliczyć w podatku VAT?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Przedsiębiorcy, rozpoczynając współpracę z nowymi kontrahentami, zazwyczaj żądają wpłaty zaliczki. W niektórych branżach jest ona wręcz koniecznością, aby rozpocząć współpracę. Ponadto czasami kontrahenci muszą wpłacać zaliczkę w miarę postępu prac. W praktyce zdarza się, zaliczka objęta różnymi stawkami VAT dotycząca towarów objętych różnymi stawkami. Podatnicy w takiej sytuacji zastanawiają się, jak taką zaliczkę rozliczyć.

Zaliczka – definicja

W Kodeksie cywilnym brak jest legalnej definicji zaliczki. W praktyce gospodarczej strony umowy mogą ustalić obowiązek zapłaty przez jedną z nich zaliczki na poczet należnego drugiej stronie świadczenia pieniężnego.

Tym samym zaliczkę dajemy przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi. Jest więc to wpłata na przyszłą dostawę lub usługę. 

Co bardzo istotne, wpłata zaliczki nie gwarantuje nam wykonania świadczenia. W przypadku, gdy przedsiębiorca nie wykona świadczenia, musi nam oddać zaliczkę.

Tym samym zaliczka jest zdecydowanie korzystniejsza dla przedsiębiorców niż zadatek

Przykład 1.

Deweloper będzie stawiał apartament w bardzo korzystnej lokalizacji. Kupujący duży apartament chciał wpłacić zadatek. Deweloper jednak nie zgodził się na taką formę i zażądał zaliczki. W związku z brakiem finansowania postanowił, że nie będzie budował. W takim przypadku nie poniesie on żadnych konsekwencji poza koniecznością zwrotu wpłaconej zaliczki. W przypadku, gdyby wpłacony był zadatek, deweloper musiałby oddać podwójną wpłatę. 

Zaliczka objęta różnymi stawkami VAT w podatku dochodowym

Na wstępie należy przypomnieć, że do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. 

To oznacza, że u podatnika, który otrzymał zaliczkę:

  • powstanie z tego tytułu przychód opodatkowany PIT albo CIT wtedy, gdy dokonana dostawy towarów lub wykona usługę, której dotyczy zaliczka w miesiącu albo w kwartale, w którym ją otrzymał;
  • nie powstanie z tego tytułu przychód opodatkowany PIT albo CIT, jeżeli podatnik dokona dostawy towarów lub wykona usługę, której ta zaliczka dotyczy w następnych miesiącach/kwartałach.

Od tych zasad są trzy wyjątki. Pierwszy dotyczy usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych oraz zaliczek otrzymywanych na poczet dostaw energii elektrycznej, cieplnej oraz gazu przewodowego. Tutaj opodatkowane przychody powstają ostatniego dnia okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. 

Drugi wyjątek dotyczy płatności, które mają charakter definitywny i ostateczny. Trzeci – pobrania wpłat na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych podlegających zarejestrowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej zgodnie z przepisami ustawy o VAT; za datę powstania przychodu podatnik może uznać dzień pobrania wpłaty. W przypadku wyboru takiego sposobu ustalania daty powstania przychodu podatnik jest obowiązany stosować go przez cały rok podatkowy. O dokonanym wyborze podatnik musi poinformować urząd skarbowy w zeznaniu składanym za rok, w którym tę metodę stosował.

W przypadku zaliczek nie zaliczamy ich do kosztów uzyskania przychodów. Podatnicy nie mogą także zaliczać do kosztów strat powstałych w wyniku utraty dokonanych zaliczek w związku z niewykonaniem umowy. Natomiast wpłaty poniesione przez podatnika na zaliczkę zakupu towaru handlowego, stanowiące w konsekwencji stuprocentową wartość tego zamówienia, mogą zostać zaliczone przez podatnika do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie 100-procentowej faktury zaliczkowej w momencie otrzymania towaru. 

Jak rozliczyć zaliczkę na gruncie VAT?

W przypadku, gdy podatnik przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymał całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (patrz art. 19a ust. 8 ustawy o VAT). 

Powyższe zasady nie dotyczą:

  • najmu, dzierżawy, leasingu lub usługi o podobnym charakterze;
  • usługi ochrony osób, ochrony, dozoru i przechowywania mienia;
  • usługi stałej obsługi prawnej i biurowej;
  • usługi telekomunikacyjne i związane z dostawą mediów.

Ponadto obowiązek podatkowy nie powstaje również wtedy, gdy zaliczka jest wpłacana na poczet WDT.

W przypadku otrzymania zaliczki powstanie obowiązek podatkowy. Podatnik, który otrzymał zaliczkę, zasadniczo powinien wystawić fakturę, chyba że wpłacający to osoba prywatna i nie wystąpi z takim żądaniem.

Zaliczka dotycząca towarów opodatkowanych różnymi stawkami VAT

W niektórych przypadkach otrzymujemy zaliczkę na zakup towarów opodatkowanych różnymi stawkami. 

Przykład 2.

Podatnik prowadzi hurtownię spożywczą. Klient – czynny podatnik podatku VAT – zamówił dużą dostawę towarów do swojego sklepu. Hurtownik zażądał zaliczki w wysokości 30% na powyższe zamówienie. Klient ją wpłacił. Dostawa towarów jest objęta stawką 0%, 8% i 23%. Jak podatnik ma rozliczyć powyższą zaliczkę?

W takim przypadku należy przyjąć, że co do zasady wpłacane zaliczki dotyczą proporcjonalnie wszystkich zamówionych towarów. VAT zawarty w zaliczkach powinien więc być proporcjonalnie obliczany według wszystkich stawek VAT, którymi opodatkowane są zamówione towary.

W naszym przypadku są to towary opodatkowane trzema różnymi stawkami. 

Przykład 3.

Podatnik wpłacił zaliczkę w wysokości 5000 zł na towary objęte różnymi stawkami. Zaliczka dotyczyła towarów za łączną kwotę 15 000 zł, w tym towary ze stawką 0% na kwotę 5000 zł, towary ze stawką 23% na kwotę 10 000 zł. Jak rozliczyć podatek VAT w tym przypadku?

Kwota zaliczki 5000 zł to ⅓ z 15 000 zł (całość zamówienia). Wartość zaliczki przypadająca na towary opodatkowane stawką 23%:

10 000 zł × ⅓ = 3333,33 zł.

Kwota VAT od zaliczki to: 3333,33 zł × 23/123 = 623,31 zł. 

W naszym przypadku pozostała część zamówienia jest opodatkowana stawką 0%, tym samym zaliczka od tej kwoty też jest opodatkowana stawką 0%. 

Biorąc powyższe pod uwagę, wartość podatku od zaliczki wyniesie 623,31 zł.

Podsumowując, w przypadku zaliczek dotyczących towarów objętych różnymi stawkami podatnik najczęściej musi proporcjonalnie obliczyć podatek według wszystkich stawek VAT, którymi opodatkowane są zamówione towary. 

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów