Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów to sprzedaż towarów do innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej, gdy mamy do czynienia z przemieszczeniem towarów na terytorium innego kraju UE, a odbiorcą jest podmiot posiadający europejski NIP. Zbiorcza faktura dokumentująca WDT a kurs przeliczeniowy - w poniższym artykule przyjrzymy się temu zagadnieniu!
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) polega na przeniesieniu prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, w wyniku czego następuje przemieszczenie towarów z Polski do innego kraju członkowskiego UE.
„Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8”.
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów opodatkowana jest 0% stawką podatku VAT, jednak trzeba pamiętać, że zastosowanie 0% stawki wymaga spełnienia szeregu warunków, w szczególności:
- podatnik dokonał dostawy na rzecz podmiotu posiadającego właściwy i ważny numer VAT-UE;
- podatnik dokonujący dostawy zarejestrował się jako podatnik VAT-UE przed dokonaniem transakcji wewnątrzwspólnotowej;
- podatnik posiada w dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.
Obowiązek podatkowy – WDT
Obowiązek podatkowy dla transakcji zakwalifikowanych jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów powstaje co do zasady z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy.
„W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy, z zastrzeżeniem ust. 4”.
Pan Bartosz dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w ramach której dostawa towarów miała miejsce 24 lipca 2022 roku. Podatnik wystawił fakturę dokumentującą WDT 19 sierpnia 2022 roku. Kiedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów? Obowiązek podatkowy z tytułu WDT powstanie 15 sierpnia 2022 roku, ponieważ na mocy art. 20 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy. Skoro pan Bartosz wystawił fakturę dokumentującą transakcję WDT dopiero 19 sierpnia, czyli po 15. dniu miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy, obowiązek podatkowy z tytułu WDT w tym przypadku powstaje 15 sierpnia.
Przykład 2.
Pan Bartosz z przykładu 1 dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w ramach której dostawa towarów miała miejsce 24 lipca 2022 roku i tego samego dnia wystawił fakturę dokumentującą transakcję WDT. Obowiązek podatkowy w tym przypadku powstaje w dniu wystawienia faktury, czyli 24 lipca 2022 roku.
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów a kurs walut
Do dokumentowania transakcji zawieranych z zagranicznymi kontrahentami często wykorzystywane są faktury w obcych walutach. Zasady zastosowania odpowiedniego kursu walut dla celów podatku od towarów i usług zostały uregulowane w art. 31a ust. 1 ustawy o VAT.
„W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro”.
Przykład 3.
Jaki kurs do przeliczenia podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej powinien zastosować pan Bartosz, który dokonał wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w ramach której dostawa ta miała miejsce 24 lipca 2022 roku, a faktura dokumentująca transakcję WDT wystawiona została:
a) 19 sierpnia 2022 roku,
b) 24 lipca 2022 roku?
Wartości wynikające z faktury dokumentującej wewnątrzwspólnotową dostawę towarów powinny zostać przeliczone według średniego kursu NBP danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Ad. a
Obowiązek podatkowy z tytułu WDT powstanie 15 sierpnia 2022 roku, należy zatem zastosować średni kurs NBP danej waluty obcej ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający 15 sierpnia 2022 roku, czyli z 12 sierpnia 2022 roku.
Ad. b
Obowiązek podatkowy z tytułu WDT powstanie 24 lipca 2022 roku, należy zatem zastosować średni kurs NBP danej waluty obcej na ostatni dzień roboczy poprzedzający 24 lipca 2022 roku, czyli z 22 lipca 2022 roku.
Zbiorcza faktura dokumentująca WDT a kurs przeliczeniowy
Obowiązujące przepisy nie przewidują szczególnych zasad dokumentowania transakcji dokonanych w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Oznacza to, że trzeba stosować analogiczne regulacje odnośnie do fakturowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jak w przypadku transakcji krajowych. Na mocy art. 106i ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów, oraz na podstawie art. 106i ust. 7 tej ustawy faktura nie może być wystawiona wcześniej niż 60 dni przed dokonaniem dostawy towarów. W praktyce gospodarczej możliwe jest wystawienie faktur zbiorczych, dokumentujących kilka dostaw towarów, pod warunkiem, że wszystkie dostawy towarów zostały dokonane w ramach danego miesiąca.
Dopuszczalne jest zatem dokumentowanie fakturą zbiorczą wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów dokonanych w obrębie danego miesiąca. Obowiązek podatkowy w WDT powstaje w dniu wystawienia faktury, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy. Dokumentując wszystkie dostawy zrealizowane w ramach WDT w obrębie danego miesiąca, podatnik określa zatem moment powstania obowiązku podatkowego na dzień wystawienia faktury zbiorczej, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostaw w ramach WDT objętych fakturą zbiorczą. Do przeliczenia podstawy opodatkowania, czyli kwot na fakturze zbiorczej dokumentującej WDT wyrażonych w walucie obcej przyjmujemy średni kurs danej waluty obcej ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Przykład 4.
Pani Elwira dokonuje wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów dla kontrahenta z Niemiec. Dostawy w obrębie danego miesiąca dokumentowane są fakturą zbiorczą. Na wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów zrealizowane w czerwcu 2022 roku pani Elwira wystawiła fakturę zbiorczą 7 lipca 2022 roku na kwotę 30 000 euro. Jaki kurs waluty powinna zastosować pani Elwira w przypadku wystawienia zbiorczej faktury dokumentującej wewnątrzwspólnotową dostawę towarów? Dokumentując dostawy zrealizowane w ramach WDT w czerwcu 2022 roku, pani Elwira określa moment powstania obowiązku podatkowego na dzień wystawienia faktury zbiorczej, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostaw w ramach WDT objętych fakturą zbiorczą. Faktura zbiorcza została wystawiona 7 lipca 2022 roku i w tym dniu należy rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów dokonanych w czerwcu 2022 roku. Do przeliczenia kwoty na fakturze zbiorczej dokumentującej WDT wyrażonej w walucie euro pani Elwira powinna przyjąć średni kurs euro ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, czyli 6 lipca 2022 roku.
Obliczenia na podstawie Tabeli kursów nr 129/A/NBP/2022 z 6 lipca 2022 roku:
20 000 euro x 4,7942 = 95 884 zł
