Nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła w 2014 roku dodatkowy art. 90b. Przepis ten w zależności od okoliczności nakłada obowiązek lub daje prawo do sporządzania korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy podatnik zakupił samochód osobowy lub inny pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (z wyłączeniem pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób) i dokonał zmian w zakresie wykorzystywania tego pojazdu. Przy czym ustawodawca uzależnił sposób dokonywania korekty podatku naliczonego od prawa do odliczenia VAT. Sprawdź, jak wygląda zmiana przeznaczenia samochodu a korekta VAT.
Z pełnym prawem do odliczenia VAT
Jeśli podatnik posiadający pełne prawo do odliczenia VAT z związku z wykorzystywaniem nabytego pojazdu tylko w działalności gospodarczej w okresie 60 miesięcy lub 12 miesięcy (dla samochodów o wartości poniżej 15.000 zł) liczonych od daty jego nabycia zmieni jego przeznaczenie, wówczas będzie zobligowany do zmniejszenia odliczonego podatku.
Z ograniczonym do 50% prawem do odliczenia VAT
W sytuacji gdy podatnik posiada ograniczone prawo do 50% odliczenia podatku naliczonego, a w okresie 60 miesięcy od nabycia pojazdu dokona jego sprzedaży (opodatkowanej) lub zmieni jego przeznaczenie wyłącznie na cele działalności gospodarczej - wówczas będzie mógł dokonać zwiększenia podatku do odliczenia w odpowiedniej proporcji do pozostałego okresu korekty. Pojazdy samochodowe o wartości początkowej (wartość tę ustala się zgodnie z przepisami o podatku dochodowym) do 15 tys. zł podlegają 12-miesięcznej korekcie (ust. 6).
Wartość sporządzanej korekty zależna jest od momentu, w którym podatnik postanowi dokonać zmiany przeznaczenia pojazdu. Korektę można naliczyć również przy sprzedaży samochodu, do którego przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia podatku naliczonego (“użytkowanie mieszane”).
Zmiana przeznaczenia samochodu a korekta VAT - jak liczyć okres korekty VAT?
Okres korekty 60 miesięcy lub 12 miesięcy (przy pojazdach o wartości do 15 000 zł) powinien być liczony od dnia nabycia lub importu. Jeżeli podatnik dokona zmian w zakresie przeznaczenia pojazdu po upływie okresu korekty, nie będą one skutkowały możliwością skorygowania odliczonego podatku VAT.
Przykład 1. - samochód powyżej wartości 15 000 zł - zmiana przeznaczenia samochodu a korekta vat
Podatnik w kwietniu 2020 roku zakupił samochód o wartości 24 600 zł. Samochód jest wykorzystywany wyłącznie na cele prowadzonej działalności gospodarczej, w związku z tym przysługuje mu prawo do pełnego odliczenia VAT, czego dokona w deklaracji za kwiecień 2020 roku, składanej do 25 maja 2020 roku. Zakładamy, że w październiku 2020 roku podatnik zmieni decyzję i ten pojazd będzie wykorzystywał również w prywatnych celach.
Odliczenie podatku VAT za kwiecień 2020 roku będzie wyglądać następująco:
Faktura za samochód: netto 20 000 zł, VAT naliczony 4 600 zł, wartość brutto 24 600 zł
Odliczenie VAT w kwietniu 2020 roku: 4 600 zł
Korekta odliczonego VAT w październiku 2020 roku: 4 600 zł x 50% = 2 300 zł
Liczba miesięcy pozostałych do końca okresu korekty: 54 miesiące (październik 2020 r. - marzec 2025 r.)
Rzeczywista kwota korekty VAT zmniejszająca VAT naliczonego z uwzględnieniem okresu korekty - 2.070,00 zł
Podatnik powinien dokonać korekty deklaracji VAT za październik 2020 roku, a kwotę korekty wpisać w rubrykę 47 deklaracji VAT-7 ze znakiem minus.
W taki sam sposób podatnik dokona korekty odliczenia VAT od samochodu poniżej wartości 15000 zł (w przypadku zmiany pełnego odliczenia VAT na częściowe).
Przykład 2. - samochód powyżej wartości 15 000 zł (zmiana odliczenia VAT z częściowego na pełne) - zmiana przeznaczenia samochodu a korekta vat
Podatnik w kwietniu 2020 roku zakupił samochód o wartości 30 750 zł. Założył, że będzie on wykorzystywany zarówno dla celów prywatnych, jak i działalności gospodarczej, w związku z czym będzie mu przysługiwało ograniczone do 50% prawo odliczenia VAT naliczonego. Zakładamy, iż w listopadzie podatnik postanawia wykorzystywać zakupiony pojazd tylko i wyłącznie dla celów firmowych. Takie postępowanie pozwoli mu na skorygowanie nieodliczonego w całości podatku VAT od zakupionego samochodu.
Korekty odliczonego VAT będzie musiał dokonać proporcją do pozostałych okresów możliwych do skorygowania.
W jego przypadku wyglądałoby to następująco:
okres korekty: 60 miesięcy
miesiąc zakupu: kwiecień 2020 roku
miesiąc zmiany decyzji: listopad 2020 roku
pozostałe okresy do skorygowania = od listopada 2020 roku do kwietnia 2025 roku, czyli 53 miesiące
W deklaracji za kwiecień 2020 dokonał odliczenia VAT od samochodu w kwocie:
2 875 = 5 750 x 50%
Korekty od listopada 2020 do kwietnia 2025:
2 875 zł : 60 m-cy = 47,92 zł - miesięczna kwota korekty
47,92 zł x 53 m-ce = 2 539,76 zł - łączna suma korekt
Przykład 3. - samochód poniżej wartości 15 000 zł (zmiana odliczenia VAT z częściowego na pełne) - zmiana przeznaczenia samochodu a korekta vat
Podatnik zakupił w kwietniu 2020 roku samochód o wartości 14 760 zł. Samochód ten będzie wykorzystywał zarówno dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i prywatnych. We wrześniu podatnik zdecyduje, iż samochód będzie wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej, w związku z czym będzie mógł dokonać korekty odliczonego w kwietniu podatku VAT od faktury zakupu samochodu: wartość netto 12 000 zł, VAT 2 760, brutto 14 760 zł.
W przypadku samochodu o wartości poniżej 15 000 zł podatnik ma prawo dokonać korekty VAT przez 12 miesięcy liczonych od daty zakupu. W tym przypadku podatnik będzie mógł sporządzić korekty do marca 2021 roku.
VAT odliczony w kwietniu 2020 roku - 1 380 zł = 2 760 zł x 50%
Korekty od września 2020 do marca 202021 roku:
1 380 zł : 12 = 115 zł - wartość miesięcznej korekty
115 zł x 7 = 805 zł - łączna wartość korekt
Samochód w leasingu a system korekt
Należy pamiętać, że system korekt nie ma zastosowania w przypadku samochodów nabywanych w drodze leasingu operacyjnego, najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze. Wydatki z tytułu umów długoterminowych podatnik rozlicza miesięcznie, w związku z czym ma możliwość weryfikacji odliczenia VAT na bieżąco (czyli w miesiącu zmiany przeznaczenia pojazdu następuje zmiana zasad odliczania).
Samochód w działalności mieszanej
Podatnik wykorzystujący pojazd również do czynności zwolnionych może dokonać korekty podatku odliczonego, pamiętając o uwzględnieniu proporcji ustalonej dla odliczenia VAT naliczonego.
Skutki korekty VAT przy zmianie przeznaczenia samochodu w podatku PIT
Jeżeli przedsiębiorca korzysta z korekt czyli zmniejsza lub zwiększa wartość podatku VAT naliczonego jaki odliczył przy zakupie samochodu to zdarzenie to wpłynie odpowiednio na przychody lub koszty o czym należałoby pamiętać. Datą księgowania zdarzenia dla celów podatku dochodowego byłaby data złożenia deklaracji VAT.
Kiedy wykażemy przychód? Na przykład w sytuacji gdy dokonujemy sprzedaży samochodu osobowego przy zakupie którego odliczono 50% podatku VAT naliczonego. Przy zakupie bowiem pozostałe 50% nieodliczonego VAT trafiło do kosztów uzyskania przychodu. Zatem jeżeli sprzedaż samochodu nastąpiła przed upływem terminu korekty (czyli przed upływem roku dla pojazdów poniżej 15 000 zł a przed upływem 60 miesięcy przy pojazdach powyżej 15 000 zł) to korzystając z korekty VAT w deklaracji za okres w którym następuje sprzedaż - czyli odliczając proporcjonalną część VAT jaka przedsiębiorcy przysługuje musimy ująć jako pozostałe przychody w KPiR czy księgach rachunkowych.
Zatem zmiana przeznaczenia samochodu a korekta VAT jest pojęciem niezwykle złożonym. Wpływa bowiem nie tylko na korektę VAT ale również i na zapisy dokonywane dla celów podatku dochodowego.
Zmiana przeznaczenia samochodu w systemie wfirma.pl
W systemie, w pakiecie "Księgowość online" możliwe jest wprowadzenie korekty dotyczącej zmiany przeznaczenia pojazdu. W tym celu należy wprowadzić wpis do rejestru VAT zakupu schematem: EWIDENCJE » REJESTR VAT ZAKUPÓW » DODAJ WPIS, gdzie w zakładce ZAAWANSOWANE należy zaznaczyć pole KOREKTA PODATKU NALICZONEGO OD NABYĆ ŚRODKÓW TRWAŁYCH oraz wprowadzić kwotę korekty (na plus lub na minus) w polu PODATEK NALICZONY.
