Przepisy Ustawy o rachunkowości oraz innych aktów prawnych nakładają na przedsiębiorców obowiązek dokonywania aktualizacji wyceny. Kiedy i na podstawie jakich przepisów musi zostać przeprowadzona aktualizacja wyceny środków trwałych? Przeczytaj i dowiedz się więcej!
Czym są środki trwałe?
Składniki majątku zaliczane do środków trwałych to budowle, budynki, lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne przedmioty spełniające łącznie następujące warunki:
- stanowiące własność lub współwłasność podatnika,
- nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,
- kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania,
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok,
- wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1.
Środki trwałe podlegają amortyzacji, która jest kosztem związanym ze stopniowym zużywaniem się środków trwałych. Odpisów amortyzacyjnych dokonujemy zgodnie z przyjętą metodą amortyzacji, przez co stopniowo lub jednorazowo ujmujemy w kosztach podatkowych ich wartość.
Wartość początkowa środków trwałych
Wprowadzając środek trwały do firmy, należy ustalić jego wartość początkową. W zależności od tego, czy składnik majątku został kupiony, wytworzony czy przekazany w drodze darowizny, wartość początkowa ustalana jest w różny sposób określony w art. 22g ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W przypadku odpłatnego nabycia składnika majątku, wartość początkową środka trwałego stanowi cena jego nabycia.
Aktualizacja wyceny środków trwałych
Wartość początkowa środków trwałych oraz dokonane od nich odpisy amortyzacyjne mogą na podstawie odrębnych przepisów ulegać aktualizacji wyceny.
Oznacza to, że nie jest dopuszczalne, aby firmy samodzielnie decydowały o sposobie aktualizacji wyceny środków trwałych. Zgodnie z art. 22o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych aktualizacja wyceny środków trwałych następuje bowiem na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, jeżeli wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie trzech kwartałów w roku przekroczy 10%.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określa, w drodze rozporządzenia, tryb i terminy aktualizacji wyceny środków trwałych, o których mowa w art. 22a, wartości początkowej składników majątku, o której mowa w art. 22d ust. 1, kwoty określonej w art. 22g ust. 10 do obliczenia wartości początkowej budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych, jednostkowej ceny nabycia części składowych i peryferyjnych, o których mowa w art. 22g ust. 17, oraz wartości początkowej środków trwałych, o której mowa w art. 22j ust. 1 pkt 1 lit. a i b, jeżeli wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie trzech kwartałów w roku poprzedzającym rok podatkowy w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego przekroczy 10%.
Trwała utrata wartości środka trwałego
Przeprowadzona aktualizacja wyceny środków trwałych może doprowadzić do trwałej utraty ich wartości. Z trwałą utratą wartości środka trwałego mamy do czynienia, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że dany składnik majątku nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych.
Przyczyną trwałej utraty wartości środka trwałego może być:
- zmiana technologii produkcji,
- przeznaczenie składnika majątku do likwidacji,
- wycofanie środka trwałego z użytkowania,
- inne przyczyny.
W przypadku, gdy zajdzie jedna z wymienionych okoliczności, możliwa jest aktualizacja wyceny środków trwałych. Trzeba jednak mieć na uwadze, że ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie może być wyższa od jego wartości godziwej.
