0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Wartość początkowa środków trwałych i WNiP - jak ustalić?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Przedsiębiorcy, którzy chcą wprowadzić do ewidencji środków trwałych element majątku muszą ustalić jego wartość początkową. Jest to ważne ze względu na to, że to na jej podstawie będą dokonywane później odpisy amortyzacyjne. Dowiedz się, w jaki sposób szacowana jest wartość początkowa środka trwałego, w zależności od sposobu w jakim się znalazł w posiadaniu przedsiębiorcy.

Środki trwałe i WNiP - definicja

Informacje na temat środków trwałych można znaleźć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Brak tam jednak jednoznacznej definicji środka trwałego, wymienione jedynie zostały składniki majątku podlegające amortyzacji. Zatem zgodnie z art. 22a ustawy o PIT za środki trwałe uznaje się:

  • budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

  • maszyny, urządzenia, środki transportu,

  • inne przedmioty,

które stanowią własność lub współwłasność przedsiębiorcy, a także takie, które zostały nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku.

Środki trwałe oraz WNiP muszą być wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu, a ich przewidywany okres użytkowania powinien być dłuższy niż rok.

Definicję wartości niematerialnych i prawnych definiuje odrębny przepis prawny, a dokładnie art. 22b ustawy o PIT wskazujący, że za WNiP rozumie się:

  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

  • spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

  • prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

  • autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

  • licencje,

  • prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej,

  • wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how),

- które zostały nabyte od innego podmiotu i są zdatne do użytku.

Środki trwałe - klasyfikacja

Jeżeli składnik majątku firmy spełnia warunki uznania go za środek trwały, powinien zostać odpowiednio sklasyfikowany. Służy ku temu Klasyfikacja Środków Trwałych, która została określona w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), według której na pierwszym szczeblu można wyróżnić 10 jednocyfrowych grup środków trwałych:

0 - grunty

1 - budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego

2 - obiekty inżynierii lądowej i wodnej

3 - kotły i maszyny energetyczne

4 - maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania

5 - maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne

6 - urządzenia technicznie

7 - środki transportu

8 - narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej niesklasyfikowane

9 - inwentarz żywy

Grupy środków trwałych (pierwszego szczebla) składają się z podgrup - dwucyfrowych oraz rodzajów - trzycyfrowych. Zatem, każdemu ze środków trwałych przydzielony zostaje trzycyfrowy kod. Przedsiębiorca, który przyjmuje do użytku w działalności środek trwały powinien ustalić odpowiedni numer KŚT, gdyż poza funkcją statystyczną i ewidencyjną ma on wpływ na zastosowanie odpowiedniej stawki amortyzacyjnej, według której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne.

W przypadku wartości niematerialnych i prawnych nie występują numery KŚT.

Wartość początkowa środka trwałego i WNiP

W celu wprowadzenia środka trwałego lub WNiP do majątku firmy należy ustalić jego wartość początkową. Jest ona uzależniona od tego, w jaki sposób został nabyty składnik majątku. Tak więc, aby  określona została wartość początkowa środka trwałego należy wziąć pod uwagę cenę za jaką składnik majątku został zakupiony (na podstawie faktury bądź rachunku) oraz ewentualne wydatki odpowiednio udokumentowane poniesione przed wprowadzeniem go do ewidencji środków trwałych. Do takich wydatków można zaliczyć np. koszty związane z naprawą, czy montażem, a także opłaty rejestracyjne, czy wydatki na ekspertyzy.

W sytuacji, gdy:
1. podmiot gospodarczy jest podatnikiem zwolnionym z VAT
2. gdy zakup jest związany ze sprzedażą mieszaną,
3. nabywany jest samochód osobowy  w rozliczeniu VAT 50/50%
możliwe jest także zwiększenie wartości początkowej ŚT o nieodliczony podatek VAT.

Przykład 1.

Przedsiębiorca zakupił 01 sierpnia 2019 roku do firmy maszynę na kwotę 10 tys. złotych netto. Ze względu na duże gabaryty musiał wynająć firmę przewozową, której koszt wyniósł 3 tys. złotych netto. Czy poniesione koszty transportu mogą zwiększyć wartość początkową w sytuacji gdy wniesiona ona zostanie do działalności w dniu w którym zostanie dostarczona przez firmę spedycyjną?

Tak, wartość początkowa zakupionego środka trwałego powinna zostać zwiększona o wydatki poniesione przed jego wprowadzeniem do działalności. Wobec czego jako wartość początkową przedsiębiorca powinien przyjąć 13 tys. złotych (10 tys. zł + 3 tys. zł).

Jeżeli składnik majątku został wytworzony we własnym zakresie, jego wartość początkowa ustalana jest na podstawie poniesionych kosztów wytworzenia. Zatem w oparciu o koszty poniesione na zakup materiałów zużytych do wytworzenia składnika majątku, wydatki poniesione na usługi obce, czy koszty wynagrodzeń za pracę i inne.

W sytuacji, gdy środek trwały został otrzymany w drodze spadku lub darowizny wartość początkową ustala się na podstawie ceny rynkowej z dnia nabycia lub w przypadku darowizny przyjmuje się wartość wynikającą z umowy. 

Jeżeli przedsiębiorca chce wprowadzić do środków trwałych firmy element majątku prywatnego, dla którego nie posiada on już dowodu zakupu, może samemu oszacować wartość początkową. W celu oszacowania wartości początkowej należy sprawdzić ceny rynkowe środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia tego składnika. W przypadku trudności dokonania wyceny można zwrócić się do rzeczoznawcy majątkowego.

Jeżeli natomiast środek trwały został nabyty w formie wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną, to wartość początkową majątku można ustalić na trzy sposoby, tzn:

  • jeżeli przedmiot wkładu był amortyzowany, to wartością początkową jest wartość, od której dokonywane były odpisy amortyzacyjne 

  • jeżeli przedmiot wkładu nie był amortyzowany, to wartością początkową jest wartość wydatków poniesionych na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu, które nie zostały uznane za koszty uzyskania przychodów,

  • jeżeli ustalenie wydatków na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu przez wspólnika wnoszącego wkład, będącego osobą fizyczną, jest niemożliwe i przedmiot wkładu nie był wykorzystywany przez wnoszącego wkład w prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez wspólnika we własnym zakresie, to wartością początkową jest wartość rynkowa.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów