Środki trwałe to składniki majątku przedsiębiorcy, które służą wykonywaniu działalności gospodarczej. Ich wartość jest ujmowana w kosztach podatkowych poprzez dokonywanie odpisów amortyzacyjnych. Nie zawsze jednak w toku działalności podatnik zrealizuje całkowitą amortyzację wartości środka trwałego. W artykule rozważymy przypadek wycofania składnika z dotychczasowej działalności i przekazania go na potrzeby innej firmy. Jak zatem powinna być rozliczana amortyzacja środka trwałego przekazanego z innej firmy? Odpowiedź w artykule!
Zasady dokonywania amortyzacji
Jak stanowi art. 22 ust. 8 ustawy PIT, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami ustawy.
Stosownie do treści art. 22a ust. 1 ww. ustawy amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty.
Przewidywany okres ich używania powinien być dłuższy niż rok i powinny być wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżaw. Odpisów amortyzacyjnych, wg ściśle ustalonej stawki, dokonuje się od ustalonej przez podatnika wartości początkowej środka trwałego. Tak stanowi art. 22f ust. 1 ustawy PIT.
W kontekście przedstawionych przepisów rozważyć należy, co dzieje się w sytuacji, gdy podatnik dokonał częściowych odpisów od wartości początkowej, a następnie wycofał środek trwały z jednej działalności i przeniósł go do innej firmy oraz jak powinna być dokonywana amortyzacja środka trwałego przekazanego z innej firmy. Odpowiedź na tak postawione pytanie znajdziemy w treści art. 22g ustawy PIT.
Amortyzacja środka trwałego przekazanego z innej firmy a zasada kontynuacji
Zgodnie z brzmieniem art. 22g ust. 12 ustawy PIT w razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów, wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego.
Natomiast – jak stanowi art. 22g ust. 13 pkt 1 ww. ustawy – przepis powyższy stosuje się odpowiednio w razie podjęcia działalności przez podmiot po przerwie trwającej nie dłużej niż 3 lata.
Przepis art. 22h ust. 3 ustawy PIT wskazuje, że podmioty powstałe w wyniku zmiany formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, o których mowa w art. 22g ust. 12 lub 13, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot o zmienionej formie prawnej, podzielony albo połączony.
Zmiana formy prawnej oznacza nie tylko przekształcenie istniejącego przedsiębiorstwa, ale również zakończenie działalności w ramach jednej firmy oraz rozpoczęcie w ramach nowej formy prawnej.
W konsekwencji przy wycofaniu środka trwałego z jednej działalności i przekazania go do innej amortyzacja środka trwałego przekazanego z innej firmy powinna być dokonywana zgodnie z dotychczasowymi zasadami. Podatnik przyjmuje pierwotną wartość początkową, a następnie od określonej wartości zobowiązany jest odjąć wszystkie dokonane wcześniej odpisy amortyzacyjne. Taki sposób odliczania odpisów określamy jako „zasada kontynuacji”.
Amortyzacja środka trwałego przekazanego z innej firmy a stanowisko KIS
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 kwietnia 2018 roku (nr 0115-KDIT3.4011.223.2018.2.MPŁ) odnajdziemy potwierdzenie zaprezentowanego stanowiska. W uzasadnieniu interpretacji możemy przeczytać, co następuje:
„Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, że w sytuacji gdy Wnioskodawca wycofa z ewidencji środków trwałych opisane we wniosku nieruchomości, które wykorzystywane były przez niego w uprzednio prowadzonej działalności gospodarczej, a następnie będzie je wykorzystywał w nowej jednoosobowej działalności – Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć przedmiotowe nieruchomości do środków trwałych w tej działalności.
Jednakże z uwagi na fakt, że przedmiotowe środki trwałe były amortyzowane przez Wnioskodawcę w prowadzonej dotychczas działalności gospodarczej, a następnie będą przedmiotem amortyzacji w prowadzonej przez Wnioskodawcę nowej działalności gospodarczej (podjętej po przerwie trwającej nie dłużej niż 3 lata), to wartość początkową tych środków trwałych Wnioskodawca powinien ustalić na podstawie cytowanego uprzednio art. 22g ust. 13 pkt 1 w zw. z art. 22g ust. 12 oraz art. 22h ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w wysokości wartości przyjętej wcześniej przez Wnioskodawcę oraz kontynuować stosowaną wcześniej metodę amortyzacji przedmiotowych środków trwałych.
Przy dokonywaniu amortyzacji tych środków trwałych Wnioskodawca powinien również uwzględnić dokonane wcześniej odpisy amortyzacyjne. Środki trwałe już zamortyzowane w dotychczasowej działalności gospodarczej, należy ująć w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nowej działalności gospodarczej, jednak bez możliwości ich amortyzacji.
Reasumując, powołane wyżej przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładają na Wnioskodawcę, w stosunku do przedmiotowych nieruchomości, wprowadzonych do ewidencji środków trwałych w nowej działalności gospodarczej, obowiązek kontynuacji amortyzacji”.
Amortyzacja środka trwałego przekazanego z innej firmy – działalność małżonków
Nie inaczej wygląda kwestia amortyzacji środka trwałego przekazanego z firmy małżonka. W sytuacji gdy między firmami małżonków następuje przekazanie środka trwałego, który nie jest w pełni zamortyzowany, prawo nie określa wprost, w jaki sposób powinno się postąpić. Ponadto przeniesienia nie określa również ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast według stanowiska organów podatkowych, jeżeli małżonek przejmie środek trwały od współmałżonka, który przed jego przekazaniem wykorzystywał go i amortyzował w swojej działalności gospodarczej, to wartość początkową tego środka trwałego należy ustalić na podstawie wartości początkowej ujętej w ewidencji środków trwałych małżonka przekazującego. Oznacza to, że jeżeli wartość środka trwałego nie została całkowicie zamortyzowana w firmie małżonka przekazującego, należy w firmie małżonka przyjmującego środek trwały kontynuować amortyzowanie, czyli uwzględnić dotychczasowe odpisy i metodę amortyzacji.
Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 listopada 2019 roku o sygnaturze akt 0115-KDIT2-3.4011.415.2019.3.KP, zgodnie z którą:
„Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w 2019 roku rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej i wniósł do swojej działalności środki trwałe, które były amortyzowane przez współmałżonka. Od chwili rozpoczęcia dokonywania odpisów amortyzacyjnych przez Wnioskodawcę, współmałżonek wykreślił z ewidencji te środki trwałe i zaprzestał dokonywania odpisów. Wnioskodawca natomiast ustalając wartość początkową danego środka trwałego kontynuuje odpisy amortyzacyjne. Przy ustalaniu wartości początkowej środka trwałego podatnik uwzględnił część zamortyzowaną przez współmałżonka. Wnioskodawca pozostaje we wspólności majątkowej.
Mając na uwadze powołane regulacje prawne oraz opisany stan faktyczny stwierdzić należy, że Wnioskodawca przejmując do swojej działalności gospodarczej środki trwałe wykorzystywane uprzednio w prowadzonej przez współmałżonka pozarolniczej działalności gospodarczej, winien ustalić wartość początkową w wysokości przyjętej wcześniej przez współmałżonka oraz kontynuować stosowaną metodę amortyzacji. Przy dokonywaniu amortyzacji Wnioskodawca powinien także uwzględnić dokonane już przez współmałżonka odpisy amortyzacyjne”.
W przypadku przekazania środka trwałego między małżonkami, który jest całkowicie zamortyzowany, przy wprowadzaniu go do ewidencji środków trwałych nie należy go amortyzować i księgować odpisów amortyzacyjnych. Koszty uzyskania przychodów mogą stanowić wydatki związane z eksploatacją danego środka trwałego.
Amortyzacja środka trwałego przekazanego z innej firmy w systemie wFirma
W celu wprowadzenia środka trwałego przeniesionego z innej firmy do systemu wFirma należy wejść w zakładkę EWIDENCJE » ŚRODKI TRWAŁE » DODAJ ŚRODEK TRWAŁY.
Po uzupełnieniu wymaganych danych przechodzi się do podzakładki ZAAWANSOWANE oraz zaznacza opcję ŚRODEK TRWAŁY PRZENIESIONY Z INNEJ FIRMY. Wówczas zostanie wygenerowane dodatkowe pole ZAMORTYZOWANO, w którym należy wprowadzić wartość dotychczasowego umorzenia.
