Przedsiębiorcy prowadząc działalność gospodarczą, często wykorzystują w niej różnorodne składniki majątku, kwalifikowane jako wartości niematerialne i prawne, środki trwałe czy wyposażenie. Jednak najczęściej występującymi są środki trwałe, które niejednokrotnie są przeznaczane również do celów prywatnych. Czy wówczas dany składnik może stanowić środek trwały? Czy odpisy amortyzacyjne będą stanowiły koszt uzyskania przychodów? Odpowiedź poniżej.
Co należy rozumieć pod pojęciem środka trwałego?
Przedsiębiorca pod pojęciem środków trwałych powinien rozumieć składniki majątku, które są:
- własnością lub współwłasnością podatnika,
- kompletne i zdatne do użytku
- wykorzystywane na cele działalności.
Co ważne, przewidywany okres użytkowania nie może być krótszy niż jeden rok.
Zgodnie z art. 22 ust. 8 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawy o PIT) składniki spełniające powyższe warunki mogą zostać ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, dzięki czemu odpisy amortyzacyjne będą mogły stanowić koszt podatkowy.
Kiedy odpisy amortyzacyjne nie mogą być kosztem?
Katalog kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów został określony w art. 23 ustawy o PIT. Ust. 1 pkt. 45a określa m.in. w jakich sytuacjach odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych nie mogą być kosztem podatkowym:
“Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
a) nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli:
- nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub
- dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
- nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku,
b) jeżeli przed dniem 1 stycznia 1995 r. zostały nabyte lecz niezaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
c) oddanych do nieodpłatnego używania - za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania”.
Środek trwały wykorzystywany również prywatnie
W sytuacji, gdy podatnik wykorzystuje składniki majątku wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych, wówczas odpisy od tego typu składnika nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodów. W momencie tym przestaje być bowiem spełniony podstawowy warunek, który pozwala na kwalifikację danej rzeczy jako środek trwały - wykorzystanie na cele prowadzonej działalności gospodarczej (tylko i wyłącznie!).
Środki trwałe a samochód wykorzystywany do celów prywatnych
Tego typu stanowisko potwierdzane jest również w interpretacjach podatkowych wydawanych przez przedstawicieli ministerstwa:
“(...) skoro samochód osobowy jest wykorzystywany zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych, to nie stanowi tym samym środka trwałego. Zatem Wnioskodawca nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od przedmiotowego samochodu. Kosztem uzyskania przychodu będą natomiast wydatki z tytułu używania tego samochodu do celów prowadzonej działalności gospodarczej, ustalone na podstawie prowadzonej ewidencji przebiegu pojazdu” (interpretacja IPTPB1/415-472/13-3/KO z dnia 30 września 2013 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi).
