Ugoda jest umową zawieraną pomiędzy wierzycielem a jego dłużnikiem, w której treści obie strony dokonują względem siebie stosownych ustępstw. Rozwiązywanie sprawy w ten sposób to sposób polubowny, nakierowany na wykonanie zobowiązania lub rozstrzygnięcie w tym zakresie sporu, zaistniałego pomiędzy stronami. Powszechnie spotykanymi rozwiązaniami zawieranymi w ugodach są:
rozłożenie spłaty zobowiązania na raty
zwolnienie dłużnika ze spłaty długu po spłacie przez niego określonej części zadłużenia.
Jakie korzyści przynosi zawarcie ugody z dłużnikiem?
Korzyści, występujących w związku z zawarciem ugody między stronami, jest wiele, jednak nie można stworzyć ich jednoznacznego katalogu, gdyż całokształt walorów polubownego załatwienia problemu ściśle uzależniony jest od konkretnej sytuacji faktycznej. Poniżej postaramy się wymienić i scharakteryzować najistotniejsze zalety tego typu sposobów rozwiązywania sporów.
Istotną korzyścią zawarcia ugody z dłużnikiem jest oszczędność czasu wierzyciela. Zawarcie ugody następuje znacznie szybciej niż uzyskanie korzystnego dla nas prawomocnego orzeczenia sądu. Jest to o tyle istotna kwestia, że ulega skróceniu czas, w którym wierzyciel oczekuje na pieniądze, a ponadto po stronie dłużnika zmniejsza się wysokości naliczanych odsetek. Zazwyczaj w trakcie zawierania ugody odbywają się 3-4 spotkania stron na posiedzeniu sądu. Są one przewidziane w odstępie kilkudniowym oraz w terminach i godzinach dostosowanych do możliwości stron. W postępowaniu przed sądem w ramach tradycyjnego procesu rozprawy wyznaczane są zazwyczaj w godzinach porannych i w odstępach kilkumiesięcznych.
Zawarcie ugody i koszty z tym związane
Kolejną niebudzącą wątpliwości korzyść stanowią koszty. W przypadku ugody konieczne jest pokrycie kosztów wynagrodzenia mediatora, które ustalane są odpowiednio przez wierzyciela i dłużnika, którzy mogą w tym zakresie dokonywać pewnych negocjacji. W ostatecznym rozrachunku w porównaniu do kosztów tradycyjnego postępowania sądowego, w którym pokryć należy opłatę sądową, wynagrodzenie biegłego itp. Koszty zawarcia ugody są znacznie mniejsze. Ponadto, nawet jeżeli w drodze prowadzonej mediacji nie uda się dojść do porozumienia i zawrzeć ugody, koszty mediacji wejdą w skład kosztów procesu. Dzieje się tak, jeżeli strony skierują sprawę na drogę sądową w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia mediacji lub uprawomocnienia się postanowienia o odmowie zatwierdzenia wyniku mediacji. Jeśli natomiast strony do mediacji skierował sąd, koszty mediacji zawsze wchodzić będą w skład kosztów procesu.
Warto zauważyć, ze zawarcie ugody jest kwestią dobrowolności. To strony decydują o przystąpieniu i rezygnacji z mediacji, kiedy nie ma szans na osiągnięcie porozumienia. Dobrowolność wpływa także na sposób wypracowania kompromisu, gdyż żadna ze stron nie powinna być zmuszana do przyjęcia określonego rozwiązania.
Postępowanie mediacyjne
Całe postępowanie mediacyjne jest poufne, więc strony nie muszą się obawiać, że informacje, które zostały ujawnione w jej trakcie, ujrzą światło dzienne i tym samym wydostaną się poza krąg osób, uczestniczących w mediacji. Mediatora obowiązuje tajemnica zawodowa, a informacje uzyskane w trakcie postępowania ugodowego nie mogą zostać wykorzystane jako dowody w przyszłym postępowaniu przed sądem. Nie może on także zostać przesłuchany w związku z okolicznościami, co do których zdobył wiedzę w trakcie prowadzenia mediacji. Niewątpliwie długie postępowanie sądowe może mieć negatywne następstwa dla przedsiębiorcy, gdyż jego reputacja i szacunek w obrocie gospodarczym mogą ulec pogorszeniu, co z kolei wpłynie na jego wiarygodność, a co za tym idzie, przyszłe transakcje z kontrahentami. Dobre imię firmy oraz utrzymanie pozycji na rynku, a czasami nawet przetrwanie firmy czy pozyskanie partnerów biznesowych można zawdzięczać skutecznie przeprowadzonej mediacji. Rozwiązywanie w drodze ugody konfliktów między przedsiębiorcami gwarantuje ochronę przed negatywnymi skutkami długotrwałego postępowania sądowego. Dłużnika z kolei takie rozwiązanie sporu może uchronić od wpisu w Krajowym Rejestrze Dłużników.
Kiedy następuje przerwanie biegu przedawnienia?
Bardzo ważną korzyścią dla wierzyciela jest również przerwanie biegu przedawnienia roszczeń, które następuje wskutek wszczęcia mediacji. Zakończona ugodą mediacja, gdy zostanie zatwierdzona przez sąd, zyskuje moc równą ugodzie sądowej i może być tytułem wykonawczym, uprawniającym do prowadzenia egzekucji. Podkreśla to całkowitą skuteczność porozumień wypracowanych w trakcie mediacji.
Po skutecznie przeprowadzonej mediacji strony mogą osiągać korzyści polegające na:
zmianie dotyczącej sposobu zapłaty (wypracowanie planu spłaty ratalnej),
modyfikacji terminów płatności,
umorzeniu odsetek,
wstrzymaniu naliczania dalszych odsetek,
zawarciu umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie,
wypracowaniu dodatkowych zabezpieczeń dla roszczeń wierzyciela (zastaw, hipoteka, poręczenie, weksel).
