Faktoring jest bardzo wygodnym sposobem finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa. Dzięki niemu firmy mogą zachować płynność finansową, co jest szczególnie ważne teraz, w czasach niesprzyjającej koniunktury. Koszt usługi faktoringu zależy od konkretnej oferty danego faktora. Może on pobierać opłaty różnego rodzaju, od odsetek, przez prowizję, po dodatkowe koszty faktoringu, na które trzeba być szczególnie wyczulonym. Sprawdź, na jakiego rzędu kwoty powinieneś być przygotowany przed podpisaniem umowy o faktoring.
Oferta faktoringu – co jest ważne?
Porównując oferty faktoringu pamiętaj, by zwracać uwagę nie tylko na same koszty. Faktoring może być tani, ale warunki finansowania niekorzystne lub mało elastyczne. Dlatego zawsze sprawdzaj dokładnie:
- Warunki udzielenia finansowania – każdy faktor ma swoje wymagania dotyczące m.in. minimalnego okresu prowadzenia działalności czy wiarygodności kredytowej faktoranta.
- Rodzaj faktora – faktorzy bankowi mają zazwyczaj bardziej skomplikowany proces weryfikacji faktoranta.
- Limity faktoringowe – maksymalne kwoty, do jakich faktor zobowiązuje się pokrywać finansowanie.
- Koszty faktoringu – ich wysokość, sposób naliczania, a także transparentność przedstawienia opłat. Sprawdzaj zwłaszcza nietypowe, dodatkowe koszty.
- Pozostałe warunki udzielenia finansowania – np. wartość procentowa faktury, do jakiej wypłacana jest zaliczka, czas na wypłacenie środków, limit na kontrahenta etc.
Podstawowe koszty faktoringu
Na podstawowe koszty faktoringu zazwyczaj składają się:
- prowizja przygotowawcza,
- prowizja faktora,
- odsetki.
Nie każdy faktor ma jednak takie same opłaty i nie wszystkie powyższe koszty zawsze występują.
Prowizja faktoringowa
Prowizja jest opłatą dla faktora wyliczoną jako procentowa wartość od kwoty brutto na fakturze objętej faktoringiem lub od wypłaconej zaliczki. Prowizja wynosi standardowo od 0,2% do 3% w skali miesiąca. Zdarza się, że prowizja naliczana jest dziennie, dzięki czemu faktorant płaci tylko za faktyczny okres korzystania z finansowania. Stawka uzależniona jest głównie od deklarowanych obrotów faktoranta, a także limitu faktoringowego, liczby faktur i kontrahentów oraz wiarygodności kredytowej faktoranta i jego dłużników. Istnieje możliwość negocjacji stawki prowizyjnej przed zawarciem umowy z faktorem.
Prowizja przygotowawcza
Początkowa opłata pobierana przez faktora za przygotowanie umowy i analizę wiarygodności kredytowej faktoranta oraz jego kontrahentów to tzw. prowizja przygotowawcza. Standardowa stawka jest w zakresie od 0,1% do 3% wartości limitu faktoringowego przyznanego faktorantowi. Zdarza się, że przyjmuje postać opłaty stałej w danej kwocie, nie wartości procentowej. Co ważne, nie każdy faktor wymaga opłacenia prowizji przygotowawczej.
Odsetki dla faktora
Faktor wypłaca faktorantowi zaliczkę od wartości brutto faktury – najczęściej w zakresie od 80% w faktoringu tradycyjnym do 100% przy mikrofaktoringu i faktoringu online – na poczet przyszłej płatności od kontrahenta. To właśnie od tej zaliczki najczęściej naliczane są odsetki. Zdarza się, że faktor pobiera je od wartości brutto całej faktury.
Faktor pobiera odsetki kapitałowe, będące wynagrodzeniem za korzystanie z kapitału faktora oraz odsetki za opóźnienie, stanowiące rekompensatę za nieterminowe uregulowanie płatności. Odsetki ustawowe za finansowanie stosuje się w okresie finansowania i okresie dodatkowego finasowania. Aktualnie wysokość odsetek ustawowych maksymalnych w skali roku wynosi 7,2%.
Sposób naliczania odsetek w faktoringu
Możliwe są dwa sposoby naliczania odsetek w faktoringu. Odsetki dyskontowe, występujące w faktoringu pełnym, naliczane są z góry, czyli od razu przy wypłacie zaliczki. Przykładowo, gdy zaliczka wynosi 80% wartości faktury, to faktorant otrzymuje na konto środki pomniejszone o potrącone odsetki od tych 80%.
Niektóre firmy faktoringowe mogą naliczać odsetki z dołu – ten typ odsetek naliczany jest dziennie (od pierwszego dnia wypłaty zaliczki, przez okres finansowania faktury) jako procent od wypłaconej zaliczki. Fakturę za takie odsetki faktor wystawia na koniec miesiąca. Klient może ją uregulować sam bądź kwota ta może zostać potrącona przy rozliczeniu finansowanej faktury.
Przykładowe wyliczenie kosztów faktoringu
Sprawdźmy na przykładzie, ile w praktyce mogą wynosić podstawowe koszty faktoringu, to jest odsetki i prowizja faktoringowa.
Założenia:
- Wartość faktury brutto: 10 000 zł.
- Wypłacona zaliczka: 80%, czyli 8 000 zł.
- Odsetki: 7,2% w skali roku.
- Prowizja faktoringowa liczona od wartości faktury brutto: 1%.
- Termin finansowania: 30 dni.
Koszty:
- Odsetki: 8 000 x 7,2% x 30 (dni)/365 (dni) = 47,34 zł.
- Prowizja: 10 000 x 1% = 100 zł.
Łącznie: 147,34 zł.
Wydatki z tytułu prowizji faktoringowej i odsetek można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu i odliczyć od podatku. Usługi faktoringowe są opodatkowane podatkiem VAT w stawce 23 proc. Należy jednak przy tym uważać na firmy pożyczko-faktoringowe, czy też pseudo-faktoringowe, które opodatkowują swoje usługi choć nie powinny.
Jak uniknąć takiego ryzyka? Decydując się na faktoring warto wybrać firmę, która nie tylko przelewa gotówkę na konto, ale także monitoruje należności i weryfikuje kontrahentów. Dobrze, jeżeli jest członkiem Polskiego Związku Faktorów.
Co wpływa na koszty faktoringu?
Czemu różni faktorzy mają inne koszty faktoringowe? Dlaczego ogólne koszty proponowane przez faktora często ulegają zmianie po złożeniu zapytania od konkretnej firmy i przygotowaniu oferty? Koszty wynikają, po pierwsze, z polityki finansowej faktora. Niektórzy pobierają wyższą prowizję, ale za to mniejsze odsetki, inni rezygnują ze wszelkich dodatkowych stałych opłat na rzecz jedynie odsetek i prowizji. Koszty faktoringu zależą także od takich czynników jak:
- Liczba kontrahentów objętych faktoringiem - im więcej, tym mniejsze ryzyko i tym samym niższe opłaty.
- Liczba faktur objętych faktoringiem - im więcej faktur o małej wartości, tym więcej papierkowej roboty dla faktora i wyższe mogą być opłaty przygotowawcze, administracyjne etc.
- Wiarygodność faktoranta i jego kontrahentów - im wyższe ryzyko, tym wyższe koszty.
Pozostałe koszty przy umowie faktoringowej
Wielu faktorów poprzestaje na opłatach podstawowych. Jednak niektórzy mogą wymagać dodatkowych opłat, zależnie do tego, jaki rodzaj faktoringu lub jakie niestandardowe usługi oferują. Warto sprawdzić, czy nie występują w umowie koszty takie jak:
- Opłata za obsługę prawną, często naliczana przez banki.
- Opłata za analizę wiarygodności kontrahentów faktoranta.
- Opłata za niewykorzystany limit.
- Odsetki za przekroczenie terminu płatności.
- Prowizja del credere, czyli za przejęcie ryzyka przez faktora w przypadku faktoringu pełnego. Wynosi od 0,1 do 1,5% wartości faktury i szacowana jest za każdym razem, na podstawie oceny ryzyka.
- Koszt ubezpieczenia przy faktoringu pełnym.
- Koszty windykacji przy nieterminowej płatności przez kontrahenta.
- Miesięczna stała opłata za dostęp do internetowego serwisu faktoringowego.
- Roczna opłata za utrzymanie limitu faktoringowego.
- Inne opłaty za dodatkowe usługi np. przygotowanie aneksów, raportów, przelewy etc.
Licz się z kosztami, ale pamiętaj o korzyściach
Faktoring to usługa finansowa przynosząca szereg korzyści – w tym także tych nieoczywistych, nie tylko związanych z płynnością finansową firmy. Decydując się na współpracę z faktorem należy mieć świadomość kosztów, jakie się z tym wiążą. Przy atrakcyjnej ofercie i transparentnej tabeli opłat, można uzyskać finansowanie tańsze niż pożyczki czy kredyty. Co więcej, nie jednorazowe, ale udzielane regularnie i bez wpływu na zdolność kredytową.