0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Działalność gospodarcza w trakcie urlopu wychowawczego

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

W związku z proponowanymi zmianami w Kodeksie pracy może okazać się, że jeszcze więcej osób będzie zakładać działalność gospodarczą. Co jednak, jeśli działalność gospodarczą będzie chciała założyć osoba będąca na urlopie wychowawczym w ramach etatu? Czy jest taka możliwość? Czy osoba, która prowadzi już działalność gospodarczą, może skorzystać z urlopu wychowawczego? Otóż działalność gospodarcza w trakcie urlopu wychowawczego jest możliwa.

Urlop wychowawczy

Celem urlopu wychowawczego jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Urlop wychowawczy przysługuje zarówno osobie zatrudnionej w ramach umowy o pracę, jak i osobie prowadzącej działalność gospodarczą.

Z tego urlopu mogą, ale nie muszą skorzystać oboje rodziców do ukończenia przez dziecko 6. roku życia lub do 18. roku życia, jeżeli dziecko jest niepełnosprawne. Maksymalny wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy.

Z urlopu wychowawczego może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka.

Działalność gospodarcza w trakcie urlopu wychowawczego w ramach etatu

Jak zostało wspomniane wcześniej, można prowadzić działalność gospodarczą, będąc na urlopie wychowawczym. Warunek jest jeden, nie może to spowodować trwałego zaprzestania sprawowania opieki nad dzieckiem.

Działalność gospodarcza w trakcie urlopu wychowawczego nie może spowodować trwałego zaprzestania sprawowania opieki nad dzieckiem.

Jak wskazuje art. 1862 § 1 Kodeksu pracy, w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Co ważne, żadne przepisy nie precyzują, ile czasu przedsiębiorca może poświęcać na działalność gospodarczą, aby ta nie została uznana za uniemożliwiającą sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Jednakże jeżeli działalność gospodarcza będzie bardzo absorbowała przedsiębiorcę (np. przez około 6-8 godzin dziennie), będzie to podstawą do uznania, że dana osoba zaprzestała sprawowania opieki nad dzieckiem.

W razie ustalenia, że pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, pracodawca ma prawo wezwać pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, jednak nie później niż w ciągu 30 dni od dnia uzyskania takiej wiadomości oraz nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania do pracy (art. 1862 § 2 Kodeksu pracy).

Działalność gospodarcza w trakcie urlopu wychowawczego z etatu a składki ZUS

Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym podlega obowiązkowo ubezpieczeniu:

  • emerytalno-rentowemu,
  • zdrowotnemu.

Składki za osobę przebywająca na urlopie wychowawczym opłacane są z budżetu państwa.

Jeżeli dana osoba jest zatrudniona w ramach umowy o pracę, przebywa na urlopie wychowawczym i w trakcie tego urlopu rozpoczyna działalność gospodarczą, ma obowiązek poinformowania o tym fakcie pracodawcy. Na tej podstawie pracodawca powinien zaprzestać opłacania za tę osobę składki emerytalno-rentowej i zdrowotnej z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym.

Osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniu:

  • emerytalno-rentowemu,
  • wypadkowemu,
  • zdrowotnemu.

Ubezpieczenie chorobowe w przypadku przedsiębiorcy jest dobrowolne.

Co istotne, obowiązek podlegania ubezpieczeniom powstaje wraz z dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej, a wygasa z dniem zaprzestania jej wykonywania, poza okresami zawieszenia (art. 13 pkt 4 ustawy o sus i art. 69 ust. 1 ustawy zdrowotnej). Mimo przebywania na urlopie wychowawczym z tytułu umowy o pracę, taki przedsiębiorca będzie miał obowiązek opłacania składek ZUS, przy czym jeżeli spełnia warunki określone w art. 18a ustawy o sus, będzie mógł opłacać preferencyjne składki ZUS.

Składki ZUS przedsiębiorca będzie musiał opłacać tak długo, jak będzie trwał zbieg dwóch tytułów do ubezpieczeń - urlopu wychowawczego z tytułu umowy o pracę i działalności gospodarczej. Korzystanie z urlopu wychowawczego stanowi odrębny tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, a w razie prowadzenia działalności gospodarczej powstaje obowiązek opłacania składek ZUS z tytułu tej działalności, niezależnie od jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 14.06.2005 r., sygn. akt I UK 280/2004).

Prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie urlopu wychowawczego z tytułu etatu nie zwalnia z obowiązku opłacania składek ZUS przez przedsiębiorcę.

Po pierwszym miesiącu działalności gospodarczej przedsiębiorca ma obowiązek nie tylko opłacenia składek ZUS, lecz także złożenia deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej i opłacaniu składek ZUS od minimalnej podstawy nie ma obowiązku składania kolejnych deklaracji ZUS DRA co miesiąc, pod warunkiem że została złożona deklaracja za pierwszy pełny miesiąc prowadzenia działalności, a jedynie opłacanie składek.

Osoba prowadząca działalność idzie na urlop wychowawczy

Również przedsiębiorca może skorzystać z urlopu wychowawczego. Jednakże wtedy należy spełnić określone warunki, m.in. działalność gospodarcza w trakcie urlopu wychowawczego musi być zawieszona.

Przede wszystkim konieczne jest złożenie wniosku na formularzu CEIDG-1, w którym w punkcie 14.4 należy wskazać, że zawieszenie działalności następuje w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Wniosek można wysłać online lub złożyć w dowolnym urzędzie gminy (osobiście lub listem poleconym).

Przebywanie przez przedsiębiorcę na urlopie wychowawczym jest możliwe jedynie wtedy, kiedy nie posiada innego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Kolejnym warunkiem jest co najmniej 6-miesięczny staż opłacania składek ZUS. Okres ten nie może być przerywany i musi bezpośrednio poprzedzać urlop wychowawczy. Wówczas za przedsiębiorcę składkę emerytalno-rentową i zdrowotną będzie opłacało państwo, a podstawę wymiaru składek będzie stanowiło 60% przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w danym roku. Jeżeli warunek ten nie zostanie spełniony, ZUS będzie opłacał jedynie składkę emerytalną od podstawy wynoszącej 75% minimalnego wynagrodzenia w danym roku (3010 zł brutto w 2022 roku), w związku z czym przedsiębiorca podczas urlopu wychowawczego nie będzie mógł skorzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów