Co do zasady podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT. Jednak istnieje grupa czynności, których świadczenie wyklucza możliwość skorzystania ze zwolnienia i nakłada obowiązek rejestracji do VAT.
Jakie czynności nakładają obowiązek rejestracji do VAT?
W art. 113 ust. 1 ustawy o VAT wskazano zwolnienie dla sprzedaży dokonywanej przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Jeżeli więc w poprzednim roku podatkowym wartość sprzedaży podatnika nie przekroczyła 200 000 zł (bez kwoty VAT), podatnik taki będzie mógł skorzystać ze zwolnienia i w związku z tym nie rozliczać należnego podatku.
Jednak zwolnienie to nie będzie miało zastosowania do czynności określonych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Zwolnienie to nie ma zastosowania również do podatników:
-
dokonujących dostaw:
-
towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
-
towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
- wyrobów tytoniowych,
- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
-
budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
-
terenów budowlanych,
-
nowych środków transportu;
2) świadczących usługi:
-
prawnicze,
-
w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
-
jubilerskie;
3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Poniżej prezentujemy przypadki budzące wątpliwości w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z uwagi na obroty.
Usługi księgowe
Zasady wykonywania czynności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych określa ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r., poz. 330, z późn. zm.). W myśl art. 76a ust. 2 ww. ustawy, przedsiębiorcy wykonujący działalność, o której mowa w ust. 1, są również uprawnieni do wykonywania działalności obejmującej:
-
prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie,
-
sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie,
- w zakresie określonym odrębnymi przepisami.
Dlatego też w sytuacji, gdy mamy do czynienia z czynnościami technicznymi pozbawionymi doradztwa, podmioty świadczące usługi księgowe korzystają ze zwolnienia.
Stanowisko takie potwierdzają również organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja ogólna Ministra Finansów z 9 kwietnia 2015 r., sygn. PT3.8101.2.2015.AEW.16, gdzie możemy przeczytać:
(…) w sytuacji gdy podmiot (niezależnie od jego statusu czy też posiadania określonych uprawnień) będzie świadczył wyłącznie usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych lub też sporządzania (wypełniania) zeznań i deklaracji podatkowych i nie będzie świadczył usług doradczych lub prawniczych (takich jak wskazane w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub pkt 4 ustawy o doradztwie podatkowym) nie znajdą zastosowania przepisy art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a lub b ustawy o VAT. Podmiot taki będzie zatem mógł korzystać ze zwolnienia z podatku VAT (chyba, że zajdą inne niż omawiane przesłanki wyłączające ze zwolnienia określonego w art. 113 ustawy o VAT). Jeżeli natomiast dany podmiot (niezależnie od jego statusu czy też posiadania określonych uprawnień) będzie świadczył usługi o charakterze doradczym lub prawniczym (np. wskazane w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub pkt 4 ustawy o doradztwie podatkowym) znajdą zastosowanie odpowiednio przepisy art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a lub lit. b ustawy o VAT.
W konsekwencji podmiotowi temu nie będzie przysługiwało prawo do korzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. (…)
Rzeczoznawca majątkowy
Rzeczoznawstwo majątkowe zostało uregulowane w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 1774, z późn. zm.).
W myśl art. 174 ust. 3 tej ustawy rzeczoznawca majątkowy dokonuje określania wartości nieruchomości, a także maszyn i urządzeń trwale z nią związanych.
Według art. 174 ust. 3a powyższej ustawy, rzeczoznawca majątkowy może sporządzać opracowania i ekspertyzy niestanowiące operatu szacunkowego, dotyczące:
-
rynku nieruchomości oraz doradztwa w zakresie tego rynku,
-
efektywności inwestowania w nieruchomości i ich rozwoju,
-
skutków finansowych uchwalania lub zmiany planów miejscowych,
-
oznaczania przedmiotu odrębnej własności lokali,
-
bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości,
-
określania wartości nieruchomości na potrzeby indywidualnego inwestora,
-
wyceny nieruchomości zaliczanych do inwestycji w rozumieniu przepisów o rachunkowości,
-
wyceny nieruchomości jako środków trwałych jednostek w rozumieniu ustawy o rachunkowości.
W naszej opinii rzeczoznawcy nie wykonują czynności doradztwa, dlatego też mogą korzystać ze zwolnienia. Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w piśmie z 11 grudnia 2015 r., sygn. ITPP3/4512-557/15/MD, gdzie możemy przeczytać:
(…) prowadząc działalność gospodarczą w zakresie wyceny nieruchomości (sporządzanie operatów szacunkowych, analiza rynku nieruchomości oraz analiza opłacalności inwestycji), zgodnie z uzyskanymi uprawnieniami zawodowymi i posiadanym tytułem zawodowym rzeczoznawcy majątkowego, w przypadku gdy wartość objętej działalnością sprzedaży opodatkowanej nie przekroczy 150.000 zł [przyp. aut. obecnie] w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, może stosować zwolnienie podmiotowe, o którym mowa w art. 113 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług (…).
