W lipcu 2021 roku weszły przepisy, które odmieniły rozliczanie sprzedaży na odległość towarów wysyłanych do konsumentów w państwach Unii Europejskiej w ramach transakcji B2C. Obecnie zamiast określenia „sprzedaż wysyłkowa” posługujemy się pojęciem „wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość” (WSTO). Oczywiście zmiany nie dotyczą tylko nazwy, ale także dokumentowania i rozliczania tych transakcji. Upraszczają one przede wszystkim sposób rozliczania. W tym artykule skupiamy się nad tym czy dokumentacja WSTO i potwierdzenie wywozu towarów są niezbędne do rozliczenia wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość.
WSTO – definicja
WSTO to dostawa towarów wysyłanych przez dostawcę (lub na jego rzecz) z terytorium jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego UE. Dostawa towarów musi być dokonywana na rzecz:
podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, w przypadku której nie występuje opodatkowanie tego nabycia jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów;
każdej innej osoby niebędącej podatnikiem.
WSTO obejmuje także przypadki dostawy towarów, gdy dostawca pośrednio uczestniczy w ich wysyłce lub transporcie, np. zleca wysyłkę lub transport towarów osobie trzeciej, która dostarcza towary do nabywcy.
W przypadku WSTO miejscem dostawy towarów jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy. Tym samym w przypadku WSTO należy co do zasady rozliczać w państwie konsumenta.
Przykład 1.
Spółka ma sklep internetowy w Hiszpanii i jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Podatnik dokonuje zazwyczaj dostawy do osób fizycznych. W takim przypadku miejscem opodatkowania jest Hiszpania.
W przypadku rozliczania WSTO bardzo dużo zależy od wielkości sprzedaży. W przypadku gdy WSTO u podatnika przekroczy limit 10 000 euro (42 000 zł) wartości dostaw towarów i świadczenia usług na rzecz odbiorców z innych państw UE w skali roku, rozliczeń dokonujemy w państwie konsumpcji.
Przykład 2.
Podatnik będący czynnym podatnikiem podatku VAT założył sklep internetowy w Niemczech. Jego sprzedaż w ciągu roku wyniosła zaledwie 2000 euro. Podatnik nie prowadzi innych sklepów w pozostałych krajach UE. W takim przypadku może on dokonywać rozliczenia podatku w Polsce, ponieważ nie przekroczy ustawowego limitu.
Co bardzo ważne, do limitu są wliczane:
wartość dostaw towarów sprzedawanych konsumentom z innych państw UE;
wartość usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych (tzw. usługi TBE) świadczonych na rzecz konsumentów z innych państw UE.
Przykład 3.
Podatnik założył 3 sklepy internetowe w Niemczech, Włoszech i Czechach. Jest on czynnym podatnikiem podatku VAT. Sprzedaż odbywa się wyłącznie dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W roku podatkowym podatnik uzyskał następującą sprzedaż:
Czechy – 1000 euro,
Niemcy – 8600 euro,
Francja – 3500 euro.
Czy w takim przypadku podatnik musi rozliczać podatek VAT w poszczególnych krajach UE? W tym przypadku podatnik w żadnym z krajów nie przekroczył kwoty 10 000 euro. Musimy jednak pamiętać, że limit liczy się dla wszystkich krajów łącznie. W tym przypadku sprzedaż przekroczyła kwotę 10 000 euro. Tym samym podatnik musi rozliczyć podatek w miejscu konsumpcji.
Dokumentacja WSTO
Na podstawie art. 22a ust. 7 ustawy o VAT warunkiem uznania dostawy towarów w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość za dostawę dokonaną na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, w przypadku gdy towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, jest otrzymanie przez dostawcę, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, dowodów, że towary zostały dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów.
Dowodami, o których mowa powyżej są dokumenty:
przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium krajów w przypadku gdy ich przewóz jest zlecany przez dostawcę przewoźnikowi (spedytorowi);
potwierdzające odbiór towarów poza terytorium kraju – jeżeli dokumenty te łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów (patrz art. 22a ust. 8 ustawy o VAT).
W przypadku gdy dokumenty, o których mowa powyżej nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów, dokumentami wskazującymi, że dostawa towarów została dokonana na terytorium tego państwa, mogą być również inne dokumenty otrzymywane przez dostawcę w tego rodzaju dostawie, w szczególności:
korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;
dokument potwierdzający zapłatę za towar, a w przypadku gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie – inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania (patrz art. 22a ust. 9 ustawy o VAT).
Przepisy określają więc warunki, które muszą być spełnione, aby opodatkować WSTO w kraju konsumenta.
Dokumentacja WSTO a brak potwierdzenia wywozu towarów
W wielu przypadkach podatnik pomimo wysłania towaru, nie posiada dokumentów, że dotarły one do konsumenta. Czy dokumentacja WSTO jest niezbędna?
Przykład 4.
Spółka w grudniu 2021 roku dokonała transakcji WSTO na rzecz konsumenta z Francji. Pomimo wysłania towarów do konsumenta, spółka nie otrzymała dokumentów potwierdzających wysyłkę. Nie otrzymała ona dokumentów nawet przed 25 stycznia 2022 roku. Jak podatnik ma rozliczyć powyższą transakcję? Czy transakcję wykazujemy w tym przypadku w JPK_V7?
W sytuacji, gdy warunek otrzymania dowodów dostarczenia towarów do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów nie zostanie spełniony przed upływem terminu do złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy, podatnik nie wykazuje dokonanej dostawy towarów w ewidencji VAT.
Podatnik nie rozlicza więc tej transakcji i nie rozlicza jej w pliku JPK_V7. Powyższa transakcja będzie wykazywana w pliku JPK jako dostawa towarów poza terytorium kraju pod warunkiem, że przed upływem terminu do złożenia deklaracji za kolejny okres rozliczeniowy podatnik otrzyma dokumenty wskazujące, że wystąpiła dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów.
Biorąc pod uwagę powyższe, jeżeli warunek posiadania dokumentów nie został spełniony, dostawca nie wykazuje tej dostawy w ewidencji JPK za dany okres rozliczeniowy, lecz w następnym okresie rozliczeniowym. W tym przypadku, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres rozliczeniowy dostawca nie otrzymał dokumentów wskazujących, że dostawa towarów została dokonana na terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów, wykazuje tę dostawę w ewidencji JPK jako dostawę towarów na terytorium kraju.
Podsumowując, w przypadku WSTO mamy czas na zgromadzenie dokumentów. W przypadku gdy tych dokumentów nie zgromadzimy, będziemy musieli wykazać tę sprzedaż jako dostawę w kraju. Zatem dokumentacja WSTO jest niezbędna do rozliczenia wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość.
