Jednoosobowa spółka z o.o. jako alternatywa dla JDG

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest obecnie najczęściej wybieraną formą prowadzenia działalności gospodarczej. Łatwość rejestracji, proste zasady działania oraz niskie koszty decydują o niezwykłej popularności tego rozwiązania. Jednak coraz większe uznanie wśród przyszłych przedsiębiorców znajduje również jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Warto zatem przyjrzeć się jej charakterystyce.

Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej

W celu założenia indywidualnej działalności gospodarczej należy wypełnić formularz CEIDG 1 i złożyć go wraz z załącznikami w urzędzie gminy. Przedsiębiorca może dokonać zgłoszenie w formie elektronicznej, podpisując go podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym. W razie braku tych urządzeń autoryzacyjnych przyszły przedsiębiorca może wypełnić wniosek online, jednak w terminie 7 dni od dokonania rejestracji online, będzie musiał osobiście uwierzytelnić dokument w urzędzie. Z rejestracją jednoosobowej działalności gospodarczej nie wiążą się żadne dodatkowe koszty, przedsiębiorca nie musi posiadać żadnego kapitału początkowego.

Jednoosobowa spółka z o.o. a rejestracja

Procedura rejestracji jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest znacznie bardziej skomplikowana. Przedsiębiorca także w tym wypadku ma dwie drogi działania. 

1. Pierwsza tradycyjna sprowadza się do sporządzenia umowy spółki – aktu założycielskiego – w formie aktu notarialnego, a następnie rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych
2. Druga umożliwia założenie działalności przez internet, przy wykorzystaniu wzorca umowy, za pośrednictwem systemu S24. Obie formy wymagają załączenia szeregu załączników. 

Wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. zobowiązany jest do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, który wynosi 0,5% kapitału zakładowego, poniesienia opłat sądowych (500 zł) oraz opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sadowym i Gospodarczym (100 zł). Zakładając spółkę za pośrednictwem systemu S24 opłaty sądowe i za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym wynoszą 350zł. Sama umowa spółki powinna spełniać ustawowe wymagania, w szczególności powinna określać: 

• firmę i siedzibę spółki;
• przedmiot działalności spółki;
• wysokość kapitału zakładowego;
• czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział;
• liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników;
• czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Księgowość i opodatkowanie 

Przedsiębiorcy prowadzący działalność na podstawie wpisu do CEIDG, których przychody nie przekraczają równowartości 2 000 000 euro, mogą korzystać z prowadzenia uproszczonej księgowości, tj. księgi przychodów i rozchodów, ryczałtu ewidencjonowanego a w szczególnych sytuacjach także karty podatkowej. Mogą prowadzić działalność samodzielnie lub przy wykorzystaniu programów online. Koszty prowadzenia takiej księgowości są znacznie niższe od kosztów prowadzenie pełnej księgowości, wymaganej dla jednoosobowej spółki z o.o. Z prowadzeniem spółki z o.o. wiążą się obowiązki składania sprawozdań finansowych.

Osoba fizyczna prowadząca indywidualną działalność gospodarczą jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, może ona dokonać wyboru firmy w jakiej zamierza rozliczać się z urzędem skarbowym, wyboru dokonuje spośród: zasad ogólnych, podatku liniowego bądź ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określającego stale stawki podatkowe.

 Z kolei spółka z o.o. posiada status osoby prawnej, dlatego jej dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Mali podatnicy i podatnicy rozpoczynając prowadzenie działalności w formie spółki z o.o. mogą korzystać z preferencyjnej stawki wynoszącej 9%. Jednak niezależnie od opodatkowania spółki, opodatkowaniu podlegają wypłaty z zysku spółki przysługujące wspólnikom. Potocznie, ujmując zjawisko to określane jest mianem podwójnego opodatkowania. 

Obowiązek opłacania składek

Prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej jest obowiązkowym tytułem do ubezpieczeń rentowych, emerytalnych oraz wypadkowych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Dobrowolnie przedsiębiorca może podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. Znacznie korzystniejsza jest sytuacja przedsiębiorcy, który po raz pierwszy od 60 miesięcy rozpoczyna działalność gospodarczą oraz nie świadczy w ramach niej usług na rzecz byłego pracodawcy, może on bowiem na zasadach określonych w ustawie Prawo przedsiębiorców skorzystać z ulg w opłacaniu składek: ulgi na start, prawa do opłacania składek w preferencyjnych wysokościach oraz „małego ZUSu plus”. Z punktu widzenia ponoszonych kosztów, w lepszej sytuacji znajdują się przedsiębiorcy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę i otrzymujący z tego tytułu co najmniej minimalne wynagrodzenie, wówczas z tytułu prowadzonej działalności obowiązkowe jest opłacanie jedynie składki zdrowotnej, podczas gdy pozostałe składki opłaca pracodawca.

Wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. w świetle przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych traktowany jest jak osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Jest więc obowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe. Dobrowolnie może podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. Wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. nie ma prawo do opłacania składek ZUS w niższej wysokości, jest zobowiązany do uiszczania składek na ZUS obliczonych od zadeklarowanej kwoty podstawy, która jednak nie może być niższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski.

Z uwagi na fakt, że jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest obowiązkowym tytułem do ubezpieczeń społecznych, na wspólniku ciąży także obowiązek zapłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. 

Zgodnie z art. 79 ust. 1 ustawy składka na ubezpieczenie zdrowotne dla wspólnika jednoosobowej spółki z o. o. wynosi 9% podstawy wymiaru. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego.

Z kolei w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność na podstawie wpisu do CEIDG podstawą wymiaru składki jest rzeczywisty dochód, co uprawnia do twierdzenia, że sytuacja wspólnika jednoosobowej spółki z o. o. jest znacznie korzystniejsza.

Wspólnik jednoosobowej spółki z.o.o. jest samodzielnym płatnikiem składek, koszty poniesione z tego tytułu nie mogą stanowić kosztów podatkowych spółki.

Odpowiedzialność za zobowiązania firmy

Właściciel indywidualnej działalności gospodarczej w związku z jej realizowaniem ponosi odpowiedzialność nieograniczoną. Odpowiada całym swoim majątkiem za wszelkie zobowiązania.

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiedzialność wspólnika jest ograniczona do wysokości wniesionych wkładów. Spółka stanowi odrębny od wspólnika byt prawny. Wierzyciele spółki mają prawo domagania się spełnienia ich zobowiązań wyłącznie z majątku tej spółki. Wyjątkowo na zasadach określonych w kodeksie spółek handlowych odpowiedzialność za zobowiązania spółki mogą ponosić również członkowie zarządu.

Wybór właściwej formy prowadzenia działalności nie powinien być dokonywany w oderwaniu od jej przedmiotu oraz indywidualnych cech przedsiębiorcy. Indywidulana działalność gospodarcza jest znacznie częściej wybieraną formą, z uwagi na jej znacznie mniejszy stopień sformalizowania. Wraz z rozwojem firmy ograniczenie osobistej odpowiedzialności wspólnika spółki z o.o. może wywierać znacznie bardziej doniosłe skutki i być bardziej opłacalne, rekompensując zwiększone koszty prowadzenia spółki oraz formalności związane z jej rejestracją. Nie ma jednak przeszkód, by przedsiębiorca z upływem czasu i ekspansją działalności zmienił jej formę prawną dokonując przekształcenia w jednoosobową spółkę z o. o. 

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2021 r. poz. 162 t.j.);
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1467 t.j);
• Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 t.j.);
• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 t.j.);
• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1009 t.j.);
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1285 t.j.).

Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.

Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.