Na podstawie nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług od 1 lipca 2018 r. zaczął obowiązywać mechanizm podzielonej płatności. Jest to swoista nowość w polskim porządku prawnym, która dodatkowo ma na celu przede wszystkich uszczelnienie systemu VAT i zapewnienie stałego wpływu podatku należnego do budżetu państwa. Dodatkowo resort finansów wskazuje, że mechanizm podzielonej płatności z założenia jest rozwiązaniem mającym zapewnić większe bezpieczeństwo podatkowe, pewność prowadzenia działalności gospodarczej oraz zachowanie zasad konkurencji. Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności ma obecnie charakter dobrowolny, w związku z czym ustawodawca przewidział katalog korzyści mających na celu zachęcenie podatników do stosowania tej metody. Poznaj zatem jakie są korzyści stosowania split payment.
Split payment – czyli płatność podzielona
Sama zasada działania mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że za sprzedany towar lub wykonaną usługę sprzedawca otrzyma od nabywcy płatność w dwóch kwotach na dwa oddzielne rachunki bankowe. Kwota należności netto wpływa na wskazany przez sprzedawcę rachunek bankowy, natomiast kwota podatku na dedykowany rachunek przeznaczony dla potrzeb rozliczenia podatku (rachunek VAT), przy czym dostęp do środków zgromadzonych na tym rachunku jest ograniczony. W rezultacie takie rozdzielenie kwoty należności ma zagwarantować i zapewnić wpływ podatku należnego do budżetu państwa.
Dodatkowo wskazać należy, że split payment co do zasady dotyczy wyłącznie transakcji pomiędzy podatnikami VAT i nie ma zastosowania w przypadku wykonywania czynności opodatkowanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Ponadto mechanizm podzielonej płatności jest stosowany wyłącznie w przypadku dokonywania rozliczeń w formie bezgotówkowej i z założenia może dotyczyć każdej należności niezależnie od kwoty. Mechanizm podzielonej płatności jest regulowany przez przepisy art. 108a–108d ustawy VAT.
Korzyści stosowania split payment
Jak już zostało wskazane na wstępie, mechanizm podzielonej płatności nie ma charakteru obowiązkowego. W rezultacie wyłącznie od decyzji podatnika zależy, czy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej skorzysta z tej instytucji. Aby zachęcić przedsiębiorców do wyboru płatności podzielonej, przepisy przewidują określone benefity. Zgodnie z założeniami podatnikom przysługują następujące korzyści:
-
odstąpienie od zasady solidarnej odpowiedzialności,
-
odstąpienie od nakładania dodatkowego zobowiązania podatkowego,
-
brak stosowania podwyższonych odsetek od zaległości podatkowych w VAT,
-
przyśpieszony zwrot nadwyżki VAT naliczonego.
Odstąpienie od zasady solidarnej odpowiedzialności
Generalną zasadą jest, że podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi odpowiada za prawidłowe i terminowe wpłacenie podatku należnego. Ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje jednak wyjątek od tej reguły. Jak bowiem stanowi art. 105a ustawy o VAT nabywca towarów opisanych w załączniku nr 13 do ustawy ponosi razem ze sprzedawcą solidarną odpowiedzialność za ewentualny brak wpłaty podatku należnego.
Powyższa zasada solidarnej odpowiedzialności nie będzie stosowana wobec podatników, którzy zdecydują się na stosowanie mechanizmu podzielonej płatności.
Odstąpienie od nakładania dodatkowego zobowiązania podatkowego
W przypadku wystąpienia nieprawidłowości we wpłacie podatku należnego lub też przy zwrocie nadwyżki podatku naliczonego czy też kwoty nadwyżki do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, organ podatkowy może nałożyć na podatnika dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 20%, 30% lub też 100% kwoty niewpłaconego podatku lub nienależnie wykazanej nadwyżki.
Korzyści stosowania split payment w tym zakresie są takie, że podatnik nie zostanie obciążony dodatkowym zobowiązaniem podatkowym w stosunku do tej faktury, którą uregulował z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Brak stosowania podwyższonych odsetek od zaległości podatkowych
Ordynacja podatkowa w art. 56b przewiduje podwyższoną stawkę odsetek od zaległości podatkowych, która wynosi aż 150% w stosunku do stawki podstawowej.
Również w tym przypadku podatnik korzystający z mechanizmu podzielonej płatności może uchronić się od uciążliwego przepisu. Przepis przewiduje jednak warunek, aby w stosunku do kwoty podatku wykazanej w deklaracji podatkowej, która następnie stałaby się zaległością podatkową, co najmniej 95% tejże kwoty wynikało z otrzymanych przez podatnika faktur z wykazanym podatkiem naliczonym z tytułu nabycia towarów i usług, które zostały zapłacone z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Przyśpieszony zwrot nadwyżki VAT naliczonego
W myśl art. 87 ustawy VAT podstawowy termin zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynosi 60 dni. Jeżeli jednak podatnik stosuje mechanizm podzielonej płatności i złoży wniosek o zwrot wspomnianej nadwyżki na rachunek bankowy przeznaczony do płatności VAT należnego, termin ulegnie skróceniu do 25 dni. Korzyści stosowania split payment w zakresie krótszego terminu zwrotu nadwyżki VAT mogą stać się kolejnym argumentem pomagającym w podjęciu decyzji o regulowaniu należności za pośrednictwem tego mechanizmu.