Komornik nie może egzekwować z wynagrodzenia kwot, które spowodują, że dłużnik pozostanie bez środków do życia. Przeciw zbyt wysokimi potrąceniami komorniczymi przepisy wyróżniają tzw. kwotę wolną od potrąceń. Czym jest kwota wolna od potrąceń i od czego zależy jej wysokość?
Czym jest kwota wolna od potrąceń?
Polskie prawo przewiduje ochronę dłużnika przed pozostawieniem go bez środków do życia. W tym celu powstała tzw. kwota wolna od potrąceń.
Egzekucja z wynagrodzenia nie może spowodować sytuacji w której pracownik nie będzie miał pieniędzy na zaspokojenie podstawowych potrzeb egzystencjonalnych. W myśl temu została wprowadzona do kodeksu pracy tzw. kwota wolna od potrąceń. Art. 87 kodeksu pracy definiuje czym jest owa kwota wolna od potrąceń, a więc:
§ 1. Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
1) minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
2) 75% wynagrodzenia określonego w pkt 1 - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,
3) 90% wynagrodzenia określonego w pkt 1 - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108.
§ 2. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty określone w § 1 ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
Od czego zależy ustalenie kwoty wolnej od potrąceń:
Kwota wolna od potrąceń zależy od trzech czynników:
Miejsca zamieszkania podatnika,
Rodzaju potrącenia,
Wymiaru pracy.
Kwota wolna od potrąceń pracownika pełnoetatowego
W przypadku egzekucji należności z wynagrodzenia pracownika pracującego na pełen etat, który jest zatrudniony dłużej niż rok oraz ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów i złożył pracodawcy PIT-2, wyniesie około 1286 zł. Przy czym, jeżeli pracownik nie mieszka w miejscowości, w której pracuje kwota wolna od potrąceń będzie wynosiła 1291 zł z racji tego, że miesięczne koszty uzyskania przychodu są wyższe niż koszty podstawowe ( 139,06 zł zamiast 111,25 zł ).
Kwota wolna od potrąceń pracownika pracującego w niepełnym wymiarze czasu
W takim przypadku kwoty wolne od potrąceń ulegają proporcjonalnemu zmniejszeniu. Do ich ustalenia niezbędne obliczenie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę stosownie do wymiaru czasu pracy pracownika. Kolejnym krokiem jaki trzeba w tym kierunku zrobić, jest dokonanie odliczeń składkowo-podatkowych.
Czy można zmniejszyć kwotę wolną od potrąceń?
Tak. Dzieje się tak w sytuacji, gdy pracownik zatrudniony jest tylko na część etatu. Nie ma to jednak zastosowania w przypadku nie przepracowania przez pracownika pełnego miesiąca. Innymi słowy, rozpoczęcie pracy w trakcie miesiąca, a także zakończenie pracy przed upływem pełnego miesiąca nie może stanowić czynnika mającego wpływa na obniżenie kwoty wolnej od potrąceń.