Kwota wolna od potrąceń jest mechanizmem służącym ochronie wynagrodzenia pracownika przed zbyt dużymi potrąceniami z wypłaty. Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej na ten temat.
Kwota wolna od potrąceń - jak ją wyliczyć?
Kwota wolna od potrąceń obowiązuje w przypadku:
-
potrąceń należności niealimentacyjnych,
-
zaliczek udzielonych pracownikowi,
-
nałożonych na pracownika kar pieniężnych z odpowiedzialności porządkowej,
-
potrąceń dobrowolnych.
Kwota wolna od potrąceń jest wyliczana na podstawie obowiązującego w danym roku wynagrodzenia minimalnego (w 2019 r. to kwota 2250 zł brutto). Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia w wysokości:
-
minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
-
75% powyższego wynagrodzenia - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
-
90% powyższego wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w Kodeksie pracy art. 108.
W przypadku dobrowolnych potrąceń dokonywanych na podstawie pisemnej zgody pracownika, kwotę wolną od potrąceń stanowi kwota:
-
minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa powyżej - przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
-
80% tej kwoty - przy potrącaniu innych należności.
Potrącenia dokonywane na poczet świadczeń alimentacyjnych nie korzystają z tej ochrony z uwagi na szczególne przeznaczenie tych świadczeń. W przypadku, gdy mamy do czynienia z egzekucją tych należności, funkcję zabezpieczającą pełni tylko górna granica potrąceń.
Kwota wolna od potrąceń - zestawienie od 1 października 2019 roku
Dla pracownika pełnoetatowego pracującego drugi i kolejny rok, który nie odprowadza wpłat na PPK z uwzględnieniem różnic wynikających z wysokości kosztów uzyskania przychodów oraz stosowania kwoty zmniejszającej podatek, kwoty wolne od potrąceń przedstawiają się następująco:
| Podstawowe koszty uzyskania przychodu i kwota zmniejszająca podatek | Podstawowe koszty uzyskania przychodów i bez kwoty zmniejszającej podatek | Podwyższone koszty uzyskania przychodów i kwota zmniejszająca podatek | Podwyższone koszty uzyskania przychodów i bez kwoty zmniejszającej podatek |
| 100% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych | |||
| 1 673,78 zł | 1 629,78 zł | 1681,78 zł | 1 637,78 zł |
| 90% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych | |||
| 1 506,40 zł | 1 466,80 zł | 1 513,60 zł | 1 474,00 zł |
| 80% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych | |||
| 1 339,02 zł | 1 303,82 zł | 1 345,42 zł | 1 310,22 zł |
| 75% wynagrodzenia minimalnego po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych | |||
| 1 255,34 zł | 1 222,34 zł | 1 261,34 zł | 1 228,34 zł |
Kwota wolna od potrąceń a praca na część etatu
Należy wziąć pod uwagę, że kwoty wymienione w tabeli ulegają proporcjonalnemu zmniejszeniu, jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy. Stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 7 stycznia 2014 r. opisuje że w tej sytuacji najpierw należy wyliczyć wysokość minimalnego wynagrodzenia uwzględniając wymiaru czasu pracy pracownika niepełnoetatowego, a dopiero w następnym kroku odliczyć obciążenia składkowo-podatkowe.
Przykład 1.
Pracownik zatrudniony jest na ½ etatu i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1200 zł brutto. 24.10.2019 r. pracodawca otrzymał pismo od komornika dotyczące należności niealimentacyjnych w wysokości 2000 zł. Pracownik wykonuje pracę poza miejscem zamieszkania, więc przysługują mu podwyższone koszty uzyskania przychodu (300 zł). Dodatkowo pracodawca w wynagrodzeniu uwzględnia kwotę wolną od podatku. Ile wynosi kwota wolna od potrąceń tego pracownika?
-
składki na ubezpieczenie społeczne:
-
składka emerytalna: 1200 x 9,76% = 117,12 zł
-
składka rentowa: 1200 x 1,5% = 18 zł
-
składka chorobowa: 1200 zł x 2,45% = 29,40 zł
-
łącznie - 164,52 zł
-
składka zdrowotna:
-
składka zdrowotna 9% do pobrania: (1200 zł - 164,52 zł) x 9% = 93,19 zł
-
składka zdrowotna do odliczenia od podatku: (1200 zł - 164,52 zł) x 7,75% = 80,25 zł
-
składka na ubezpieczenie zdrowotne obniżona do wysokości zaliczki: 735*17%-43,76 = 81,19 zł
-
zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych:
-
podstawa do obliczenia zaliczki: 1200 zł - (300 zł + 164,52 zł)= 735,48 zł ~ 735 zł
-
zaliczka na podatek dochodowy: (735 zł x 17%) - 43,76 zł = 81,19 zł
-
zaliczka po odliczeniu składki zdrowotnej: 81,19 zł - 80,25 zł = 0,94 zł ~ 1 zł
-
wynagrodzenie netto: 1200 zł - (164,52 zł + 81,19 zł + 1 zł) = 953,29 zł
Minimalne wynagrodzenia za pracę wynosi 2250 zł brutto w 2019 r. W przeliczeniu na ½ etatu - 1125 zł brutto. Po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy kwota wolna od potrąceń wynosi 900,45 zł. Wynagrodzenie netto pracownika wynosi 941,29 zł.
953,29 zł - 900,45 zł = 52,84 zł - takiego potrącenia można dokonać z wynagrodzenia.
