W celu zwiększenia atrakcyjności przedsiębiorcy często organizują akcje promocyjne polegające na przyznaniu nagród za punkty premiowe. Związane to może być np. z zamówieniem określonej ilości towaru. W poniższym artykule zastanowimy się, w jaki sposób powinna być opodatkowana nagroda za punkty premiowe. Odniesiemy się zarówno do sytuacji, gdy nagrodę otrzymuje sam przedsiębiorca, jak i do przypadku, gdy nagrodę otrzymuje pracownik przedsiębiorcy.
Nagroda za punkty premiowe przyznawane przedsiębiorcy
W pierwszej kolejności wskażmy, że zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 – w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Przytoczona powyżej regulacja nie zawiera żadnego ograniczenia podmiotowego, które uniemożliwiałoby objęcie jej zakresem osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Tym samym, nie wyklucza ona zastosowania zryczałtowanego podatku dochodowego do przychodów przedsiębiorców stanowiących nagrody i wygrane w konkursach organizowanych na zlecenie kontrahentów tych przedsiębiorców.
Należy wskazać, że sprzedaż premiowa związana z działalnością gospodarczą także jest objęta 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym przewidzianym w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, jednakże nagrody związane ze sprzedażą premiową otrzymane przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiące przychód z tej działalności, wyłączone zostały ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT.
Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.
Powyższe stanowisko zdaje się solidnie ugruntowane w orzecznictwie sądowym, czego przykładem może być wyrok NSA z 11 lutego 2021 roku (II FSK 3038/18): „Artykuł 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. ma zastosowanie do wszystkich nagród, zarówno tych mających związek z wykonywaną działalnością gospodarczą, jak i niemających. Nie ma żadnych podstaw, aby z zakresu znaczeniowego zwrotu frazeologicznego »wygrane w konkursach« wyłączyć nagrody związane z działalnością gospodarczą, co potwierdza wykładnia systemowa wewnętrzna przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazująca, iż art. 30 ust. 1 pkt 2 stanowi lex specialis w stosunku do zasad opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Dlatego uzyskanego spornego przychodu, jako niebędącego bezpośrednio związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie można kwalifikować do pozarolniczej działalności gospodarczej”.
Tak samo stwierdził też NSA w wyroku z 3 marca 2020 roku (sygn. akt II FSK 773/18).
Natomiast zupełnie inaczej do tej kwestii podchodzą organy podatkowe, które w sposób jednoznaczny wskazują, że taka nagroda stanowi wyłącznie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Wskażmy np. na treść interpretacji Dyrektora KIS z 14 grudnia 2021 roku (nr 0113-KDIPT2-3.4011.778.2021.2.SJ), gdzie możemy przeczytać, że nagrody uzyskane przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, z tytułu organizowanego przez wnioskodawcę konkursu – jeżeli osoby te uczestniczą w konkursie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą – stanowią przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Oznacza to, że w takim przypadku dochód (przychód) z tytułu wygranej przez podatnika nagrody podlega opodatkowaniu według tych samych zasad jak dochód podatnika z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
W związku z powyższym podatnicy uzyskujący dochody ze źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, sami dokonują opodatkowania otrzymanych nagród zgodnie z wybraną formą opodatkowania.
To powoduje, że na osobie przekazującej nagrodę za punkty premiowe w takim przypadku nie będzie ciążył obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT.
Tak samo też stanowi pismo z 1 marca 2022 roku wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (nr 0113-KDIPT2-3.4011.1107.2021.1.SJ).
Nagroda otrzymana przez pracownika od pracodawcy
Możemy mieć również do czynienia z przypadkiem, w którym nagroda za punkty premiowe dedykowana jest konkretnej osobie fizycznej będącej pracownikiem.
W związku z tym warto przeanalizować, jakie skutki podatkowe wywołuje przypadek, w którym pracodawca otrzymuje nagrodę, którą następnie przekazuje swojemu pracownikowi.
Przekazane pracownikowi nagrody stanowią dla niego przychód ze stosunku pracy, a dla pracodawcy takie przekazanie stanowi koszt podatkowy.
Ponadto należy podkreślić, że pracodawca rozpoznaje w takim przypadku przychód podatkowy w zakresie pozarolniczej działalności gospodarczej.
Natomiast po stronie pracownika pojawia się przychód ze stosunku pracy (który rozlicza pracodawca). Przychód ten pracodawca doliczy pracownikowi do wynagrodzenia przysługującego mu za dany miesiąc.
Pracownik w tym przypadku nie może skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT.
W rezultacie cała operacja będzie neutralna podatkowo dla przedsiębiorcy, ponieważ jednocześnie rozpoznaje przychód oraz koszt podatkowy.
Inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku pracownika, dla którego otrzymanie takiej nagrody w związku z punktami premiowymi wygenerowanymi dla pracodawcy będzie stanowić przychód ze stosunku pracy.
Przykład 1.
Pracownik pracujący w dziale handlowym wypracował punkty premiowe dla swojego pracodawcy, w związku z czym pracodawca otrzymał nagrodę rzeczową. Nagroda ta została następnie przekazana pracownikowi. W takim przypadku pracodawca rozpozna przychód w wartości otrzymanej nagrody i jednocześnie koszt podatkowy. Dla pracownika wartość nagrody stanowi przychód ze stosunku pracy, co oznacza, że nie znajdzie zastosowanie 10% zryczałtowany podatek określony w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT.
Zagadnienie opodatkowania nagród za punkty premiowe trzeba ocenić jako złożone i wielowątkowe, ponieważ kwestia ustalenia właściwego źródła przychodu oraz zasad opodatkowania uzależnione jest od okoliczności faktycznych związanych z przekazaniem nagrody. Warto także zwrócić uwagę na istniejące rozbieżności w określeniu zasad opodatkowania dostrzegalne w wyrokach sądowych oraz interpretacjach indywidualnych.
