Nagrody przyznawane w związku z udziałem w sprzedaży premiowej mogą dotyczyć nie tylko osób prywatnych, ale także podatników prowadzących działalność gospodarczą. W związku z tym pojawia się pytanie o sytuację podmiotu przyznającego nagrodę w ramach sprzedaży premiowej. Czy w takim przypadku trzeba płacić podatek od sprzedaży premiowej?
Kwestie podatkowe nagrody otrzymanej w ramach sprzedaży premiowej
Na początku wskażmy, że zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 – w wysokości 10% wygranej lub nagrody.
Przytoczona powyżej regulacja nie zawiera żadnego ograniczenia podmiotowego. W konsekwencji można na podstawie takiego wniosku przyjąć, że obejmuje ten przepis zarówno osoby prywatne, jak i osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Tutaj bardzo ważna jest także treść art. 41 ust. 4 ustawy o PIT, który podaje, że płatnicy są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy bądź wartości pieniężnych z tytułów określonych m.in. w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT.
Jeżeli zatem przyjmiemy, że wypłacona w ramach sprzedaży premiowej nagroda będzie zawsze kwalifikowana pod treść art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, to w takim przypadku na podmiocie wypłacającym będzie ciążył obowiązek płatnika, czyli podatek od sprzedaży premiowej od wypłaconej nagrody pobierze i odprowadzi do właściwego urzędu skarbowego podmiot wypłacający nagrodę.
Stanowisko sądów administracyjnych a podatek od sprzedaży premiowej
W ocenie sądów administracyjnych treść art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT w żaden sposób nie wyklucza zastosowania 10% podatku do przychodów przedsiębiorców stanowiących nagrody i wygrane w konkursach czy w ramach sprzedaży premiowej.
Artykuł 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT ma zastosowanie do wszystkich nagród, zarówno tych mających, jak i niemających związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.
Sądy podają, że analizowany przepis stanowi przepis szczególny w stosunku do zasad opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Gdyby ustawodawca z zakresu art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT chciał wyłączyć nagrody i wygrane otrzymane w konkursach związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez ich uczestników, uczyniłby to poprzez stosowną treść tego przepisu. Brak takiego zastrzeżenia oznacza, że związek konkursu z działalnością gospodarczą podatnika nie wpływa na sposób opodatkowania wygranej (nagrody).
To oznacza, że sprzedaż premiowa może dotyczyć zarówno przedsiębiorców, jak i osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i stosownie wpływa na obowiązki podmiotu wypłacającego nagrodę, który w takim przypadku staje się płatnikiem.
W wyroku NSA z 3 marca 2020 roku (II FSK 773/18) możemy przeczytać, że sprzedaż premiowa związana z działalnością gospodarczą jest objęta zryczałtowanym podatkiem dochodowym przewidzianym w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, jednakże nagrody związane ze sprzedażą premiową otrzymane przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiące przychód z tej działalności, wyłączone zostały jedynie ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT, nie zaś z zakresu zastosowania art. 30 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.
Przykład 1.
Podatnik będący przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą otrzymał nagrodę pieniężną w ramach prowadzonej przez organizatora sprzedaży premiowej. Zgodnie ze stanowiskiem sądów taka nagroda powinna zostać zakwalifikowana do przychodu z innych źródeł, zatem do opodatkowania zastosowanie znajdzie 10% podatek wynikający z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT. To zaś oznacza, że organizator pobierze podatek od sprzedaży premiowej od podatnika i wpłaci go do właściwego urzędu skarbowego. Natomiast podatnik tego rodzaju przychodu nie wykazuje w księgach podatkowych prowadzonej działalności gospodarczej.
Zupełnie odmienne stanowisko organów podatkowych
Okazuje się jednak, że zupełnie odwrotnie do przedstawionego problemu podchodzą organy podatkowe, które w wydawanych interpretacjach konsekwentnie wskazują, że przychód z tytułu otrzymanej nagrody należy bezwzględnie zaliczyć u przedsiębiorcy do pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przywołajmy np. treść interpretacji Dyrektora KIS z 14 grudnia 2021 roku (nr 0113-KDIPT2-3.4011.778.2021.2.SJ). W piśmie tym wskazano, że nagrody uzyskane przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, z tytułu organizowanego konkursu – jeżeli osoby te uczestniczą w konkursie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą – stanowią przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy).
Oznacza to, że w takim przypadku dochód (przychód) z tytułu wygranej przez podatnika nagrody podlega opodatkowaniu według tych samych zasad jak dochód podatnika z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Brak jest bowiem uzasadnienia do wyłączenia ze źródła przychodów, jaką stanowi pozarolnicza działalność gospodarcza, gratyfikacji w postaci nagrody konkursowej za najlepsze osiągnięcia w konkursie, w sytuacji, gdy dane czynności wykonywane są w ramach działalności zarobkowej prowadzonej we własnym imieniu i na własny rachunek.
W związku z powyższym, podatnicy uzyskujący dochody ze źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, sami dokonają opodatkowania przekazanych przez organizatora nagród (zgodnie z wybraną formą opodatkowania).
W ocenie fiskusa powoduje to, że na organizatorach nie ciąży, określony w art. 41 ust. 4 ustawy o PIT, obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu wygranych w konkursach otrzymanych przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
Takie samo stanowisko zaprezentował Dyrektor KIS w interpretacji z 23 grudnia 2021 roku (nr 0112-KDWL.4011.170.2021.1.TW).
Przykład 2.
Podatnik będący przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą otrzymał nagrodę pieniężną w ramach prowadzonej przez organizatora sprzedaży premiowej. Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych taka nagroda stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, zatem podatnik opodatkowuje nagrodę samodzielnie zgodnie z wybraną formą opodatkowania dla działalności. Organizator nie pełni funkcji płatnika i nie znajduje tu zastosowania 10% stawka zryczałtowanego podatku.
Przedstawione zagadnienie stanowi kolejny przykład zupełnie rozbieżnego podejścia organów podatkowych oraz sądów administracyjnych do danego zagadnienia prawnopodatkowego. Trzeba liczyć na szybkie wydanie interpretacji ogólnej przez MF, która dostosuje stanowisko organów podatkowych do ugruntowanego stanowiska sądów administracyjnych.