Uczestniczenie przez klientów w programie lojalnościowym wiąże się z przekazywaniem towarów w zamian za określone działania, np. zebranie pewnej liczby punktów za zakupy. W związku z tym zastanowimy się, jak przekazywanie towarów w ramach programów lojalnościowych prezentuje się pod względem prawa podatkowego. Problem ten przeanalizujemy zarówno na gruncie podatku VAT, jak i podatku PIT.
Przekazywanie towarów w ramach programów lojalnościowych na gruncie podatku VAT
Jeżeli uczestnik programu lojalnościowego uzbiera określoną liczbę punktów, to otrzymuje od sprzedawcy darmowy produkt. W konsekwencji na gruncie podatku VAT dochodzi do nieodpłatnego przekazania towaru.
Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy VAT, opodatkowaniu podlega przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
W konsekwencji, jeżeli sprzedawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem towarów, to przy nieodpłatnym przekazaniu klientowi w ramach programu lojalnościowego powstaje konieczność uregulowania podatku VAT należnego od takiego przekazania.
Przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia – jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.
Jeżeli zatem przy nieodpłatnym przekazaniu będziemy mieli do czynienia z towarem, który spełnia definicję prezentu o małej wartości, to takie działanie nie spowoduje konieczności zapłaty podatku VAT przez sprzedawcę.
Natomiast w innym przypadku sprzedawca będzie zobligowany do odprowadzenia podatku VAT od przekazanego towaru. W takiej sytuacji należy zastosować art. 29a ust. 2 ustawy, który to stanowi, że podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie nieodpłatnego przekazania towarów.
W świetle powyższego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – co do zasady – podlega każde nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Wyjątek stanowi przekazanie towarów stanowiących prezenty o małej wartości (lub próbki).
Nie jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług przekazanie klientom towarów, których jednostkowa cena nabycia, a gdy nie ma ceny nabycia – jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazania towaru, nie przekracza 20,00 zł.
Nie jest również opodatkowane przekazanie prezentów, których wartość mieści się w przedziale od 20,01 zł do 100,00 zł, jednak pod warunkiem prowadzenia dodatkowej ewidencji osób otrzymujących towar. Spełnienie zatem którejkolwiek z powyżej wskazanych przesłanek pozwala na nieopodatkowanie nieodpłatnych przekazań. Natomiast jeżeli wartość przekazanego towaru w ramach programu lojalnościowego przekracza 100,00 zł, podatnik ma obowiązek opodatkować wartość przekazanego towaru.
Podkreślić należy, że ustawa zakłada, iż jeżeli wartość jednostkowa wydawanego towaru nie przekracza 20 zł, jego wydanie nie będzie podlegać opodatkowaniu niezależnie od tego, komu zostały wydane towary i czy podatnik prowadzi ewidencję otrzymujących klientów.
Przekazywanie towarów w ramach programów lojalnościowych na gruncie podatku PIT
Wydatek na nabycie towaru, który następnie jest przekazywany klientom w ramach programu lojalnościowego, spełnia warunek do uznania go za koszt uzyskania przychodów w działalności gospodarczej sprzedawcy.
Mimo że towar jest przekazywany nieodpłatnie, to jednak sama czynność wykazuje związek przyczynowo-skutkowy z prowadzoną działalnością, towary przekazywane w ramach programu lojalnościowego stanowią bowiem zachętę dla klientów do przystępowania do tego rodzaju programów, co zwiększa zyski przedsiębiorcy.
Natomiast z perspektywy osoby fizycznej otrzymującej towar za udział w programie lojalnościowym będziemy mieli do czynienia z przychodem podatkowym.
Jak bowiem wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 11 grudnia 2019 roku (nr 0114-KDIP3-2.4011.523.2019.2.E), wartość nagród przyznanych w ramach akcji promocyjnej osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji na sprzedawcy jako podmiocie przyznającym nagrody nie będzie ciążyć obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od ich wartości, co potwierdza treść ww. art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak na sprzedawcy będzie ciążył obowiązek informacyjny polegający na sporządzeniu informacji o wysokości przychodu (PIT-11).
Nie oznacza to jednak, że zawsze należy z tego tytułu odprowadzić podatek, ponieważ może znaleźć zastosowanie zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem wolna od podatku dochodowego jest wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.
Dla zastosowania powyższego zwolnienia niezbędne jest zatem, aby:
nagroda otrzymana przez klienta była związana ze sprzedażą premiową towarów lub usług;
jednorazowa wartość nagrody nie przekroczyła kwoty 2000 zł;
nagroda nie została otrzymana przez klienta w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.
Powyższe zwolnienie może znaleźć zastosowanie także do programów lojalnościowych, co potwierdził np. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 5 września 2014 roku (nr ITPB2/415-579/14/MM).
Podsumowując, przekazywanie towarów w ramach programów lojalnościowych wywołuje skutki podatkowe zarówno w zakresie podatku VAT, jak i podatku PIT. Sprzedawcy powinni szczególną uwagę zwrócić na regulacje ustawy o podatku od towarów i usług, w tym przypadku może bowiem pojawić się konieczność zapłaty podatku należnego od nieodpłatne przekazanie towaru.
