Przedsiębiorcy z roku na rok wydają coraz większe kwoty na reprezentacje i reklamę. Od 1989 r. nastąpił także znaczny rozwój form reklamy, z której firmy korzystają. W ślad za tym zjawiskiem nastąpiło ukształtowanie się orzecznictwa w poszczególnych aspektach ujmowania różnych form reklamy i reprezentacji. Nie mniej sporo wątków tej tematyki budzi wiele wątpliwości, a przedsiębiorcy niejednokrotnie wahają się, czy skorzystać z jednej lub wielu z dostępnych form reprezentacji, czy z reklamy. Jedną z coraz popularniejszych oraz lubianych możliwości zareklamowania się przedsiębiorcy jest sponsoring. Jak zatem organizacja konkursu przez przedsiębiorcę powinna być rozliczona podatkowo w ramach powyższej umowy? Czy koszty konkursu finansowane przez firmę będą stanowiły koszty uzyskania przychodu?
Organizacja konkursu przez przedsiębiorcę - czym jest sponsoring
Jego istoty próżno szukać w regulacjach podatkowych, gdyż takowa nie istnieje. W tym miejscu z kolei można wspomóc się regułą funkcjonowania, na której opiera się jego istota zawartą w art. 3531 ustawy kodeks cywilny, która mówi, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Istotną charakterystyczną cechą sponsoringu jest obopólne wykonanie świadczenia przez strony umowy. Najczęściej funkcjonuje on w taki sposób, że sponsor przekazuje na rzecz sponsorowanego towary, nagrody, sprzęt, różnego rodzaju usługi bądź pieniądze na realizację skonkretyzowanych celów lub wytyczonych zadań albo na organizację konkursów. Strona otrzymująca powyższe świadczenie lub świadczenia zobowiązuję się w zamian do wykonania innego świadczenia przybierającego najczęściej postać usługi reklamowej. Ta cecha jest charakterystyczną podwaliną sponsoringu, odróżniającą go od innych form reklamy czy reprezentacji.
Wydatki występujące u sponsora
Organizacja konkursu przez przedsiębiorcę może generować różnego rodzaju wydatki. Warto przy tym pamiętać o kilku aspektach uzasadniających racjonalność ich ponoszenia. Jednym z nich jest faktyczne poniesienie, a nie jedynie zamiar poniesienia. Kolejną kwestią jest, iż wszelkie koszty konkursu związane z jego organizacją są powiązane z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy, i jednocześnie zostały właściwie udokumentowane dla celów dowodowych. Oprócz powyższych kwestii niezmiernie ważną rzeczą jest to, aby koszty konkursu nie były wyłączone z kosztów uzyskania przychodów. Ponadto wszelkie wydatki z tym związane, występujące u sponsora winny być powiązane z konkretnym, uzyskiwanym przez niego przychodem z działalności gospodarczej. Należy także pamiętać, że umowa sponsoringu winna określać wartość wszelkich obustronnych świadczeń występujących w przedmiotowej umowie.
Koszty sponsora a właściwość wzajemnego świadczenia
Niestety nie wszystkie koszty sponsor będzie mógł zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodów, bowiem może on ująć jedynie poniesioną część kosztów udokumentowanych, odpowiadającą równowartości świadczonej przez sponsorowanego usługi reklamowej, potwierdzonych wystawioną fakturą bądź rachunkiem sprzedaży tej usługi.
Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna z 30 października 2012 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu o sygn. ILPB3/423-283/12-2/JG, jak również interpretacja indywidualna z 14 kwietnia 2015r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu o sygn. ILPB3/4510-1-11/15-2/JG.
Koszty sponsora bez otrzymania świadczenia
W przypadku sponsoringu należy bezwzględnie pamiętać o jego właściwości podstawowej w postaci wzajemnego świadczenia przez obie strony umowy, umożliwiającego zaliczenie do jego kosztów uzyskania przychodów wartości przekazanych świadczeń do wysokości usługi reklamowej wyświadczonej przez sponsorowanego. W sytuacji gdy sponsor nie otrzyma w zamian żadnego świadczenia, to wydatki poniesione na nabycie towarów, przedmiotów, usług będą stanowiły przedmiot darowizny dla drugiej strony. W konsekwencji zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT przekazane świadczenia w ogóle nie będą stanowić u sponsora kosztów uzyskania przychodów.
Powyższą tezę potwierdza interpretacja indywidualna z 23 lipca 2012 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie o sygn. IPPB5/423-379/12-4/RS.
Warto podkreślić również, iż świadczenie wzajemne powinno być wycenione w sposób odzwierciedlający rzeczywistą wartość przedmiotu umowy sponsoringu.
Organizacja konkursu przez przedsiębiorcę a opodatkowanie podatkiem VAT świadczeń przekazanych przez sponsora
Sponsor, przekazując nabyte towary, przedmioty, usługi w ramach umowy sponsoringu powinien postępować tak, jak w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług. Oznacza to, że niniejsze przekazanie powinno być opodatkowane podatkiem VAT tak, jakby sponsor dokonywał sprzedaży towarów lub usług uwzględniając jednocześnie właściwą stawkę VAT dla przekazywanych świadczeń. Zatem obowiązek opodatkowania podatkiem VAT przekazanych świadczeń nastąpi na zasadach art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, czyli z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.
W przypadku gdy przedmiotem świadczenia na rzecz sponsorowanego są pieniądze, wówczas w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przedmiotowe pieniądze nie stanowią towarów, wobec czego operacja ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Potwierdzeniem powyższego jest interpretacja indywidualna z 10 grudnia 2014 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach o sygn. IBPP1/443-961/14/LSz.
Na koniec należy zaznaczyć, że w sytuacji gdy przedmiotem świadczeń wyświadczonych przez sponsora na rzecz sponsorowanego są rzeczy lub usługi, to sponsor ma prawo odliczyć w całości podatek VAT z faktur dokumentujących nabycie rzeczy lub usługi, pod warunkiem występowania ich związku ze sprzedażą opodatkowaną sponsora.
Stanowisko to potwierdza interpretacja indywidualna z 15 kwietnia 2016 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach o sygn. IBPP2/4512-6/16/IK.
Ponadto nabywane rzeczy lub usługi nie powinny zawierać się w katalogu art. 88 ustawy o VAT, który to katalog ogranicza możliwość odliczenia podatku VAT od niektórych transakcji.
