1 lutego 2016 roku w życie wszedł podatek bankowy. Został on wprowadzony przez ustawę o podatku od niektórych instytucji finansowych z dnia 15 stycznia 2016 roku. W przypadku podatku bankowego nie należy sugerować się jego nazwą, nie ogranicza się on bowiem jedynie do banków. W związku z tym kogo dotyczy i kto musi uiszczać podatek bankowy? Odpowiadamy w artykule.
Podatek bankowy - kogo dotyczy?
Podatkiem bankowym zostały obłożone banki i firmy ubezpieczeniowe. Jego wysokość wynosi rocznie 0,44% wartości aktywów.
Jak stanowi art. 4 ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych, podatnikami podatku bankowego są:
banki krajowe,
oddziały banków zagranicznych,
oddziały instytucji kredytowych,
spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
krajowe zakłady ubezpieczeń,
krajowe zakłady reasekuracji,
oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów reasekuracji,
główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów reasekuracji,
instytucje pożyczkowe w rozumieniu art. 5 pkt 2a ustawy o kredycie konsumenckim.
Należy więc mieć na uwadze, że ustawa zawiera zamknięty katalog podmiotów, których dotyczy tenże podatek.
Jednak wątpliwości może wzbudzać art. 4 pkt 9 ustawy, który odnosi się do instytucji pożyczkowych. W praktyce gospodarczej często dzieje się bowiem tak, że podmioty, które nie prowadzą działalności w tym zakresie, udzielają pożyczek.
Czy zatem przedsiębiorca, który udzieli pożyczki, zobowiązany jest do zapłaty podatku bankowego? Aby rozwikłać tę kwestię należy wyjaśnić, co kryje się pod pojęciem instytucji pożyczkowej.
Instytucja pożyczkowa - co to takiego?
Definicja instytucji pożyczkowej została zawarta w art. 5 pkt 2a ustawy o kredycie konsumenckim. Zgodnie z nim instytucja pożyczkowa to kredytodawca inny niż:
bank krajowy, bank zagraniczny, oddział banku zagranicznego, instytucja kredytowa lub oddział instytucji kredytowej,
spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa,
podmiot, którego działalność polega na udzielaniu kredytów konsumenckich w postaci odroczenia zapłaty ceny lub wynagrodzenia na zakup oferowanych przez niego towarów i usług.
Poza odwołaniem się do powyższego artykułu, aby uzyskać odpowiedź na pytanie, kogo dotyczy podatek bankowy, należy mieć na względzie cel jego wprowadzenia. Otóż wprowadzenie podatku bankowego miało posłużyć opodatkowaniu banków i dużych instytucji o charakterze finansowym.
W związku z powyższym opodatkowanie podatkiem bankowym nie powinno dotyczyć przedsiębiorców, którzy nie prowadzą działalności polegającej na udzielaniu kredytów i pożyczek, a działania takie mają jedynie charakter jednostkowy.
Należy jednak mieć na względzie, że w kwestii tej nie została jeszcze wydana żadna interpretacja ogólna. Dlatego też kwestia podmiotów, które podlegają podatkowi bankowemu, może być przedmiotem sporów i wzbudzać niepewność podatników.
Limit aktywów jako wyznacznik
Pomocny w ustaleniu tego, kogo dotyczy podatek bankowy, może okazać się limit bankowy. Obowiązek podatkowy w tym przypadku zależny jest bowiem od wysokości aktywów.
Ważne! Podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, która wynika z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej ponad kwotę 200 mln zł. Jeśli limit ten nie zostanie przekroczony, to nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu podatku bankowego. |
Podatek bankowy a pożyczki udzielane pracownikom
Ministerstwo Finansów wydało jednak interpretację ogólną, zgodnie z którą podatek bankowy nie dotyczy pożyczek udzielanych przez pracodawców pracownikom ze środków obrotowych lub z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Jak stanowi interpretacja ogólna nr PK1.8201.1.2016 z 3 marca 2016 roku:
...z kręgu podatników wyłączono przedsiębiorstwa udzielające pożyczek pracownikom np. w ramach przepisów o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Jednocześnie, istniejące w ustawie o kredycie konsumenckim odwołanie do definicji kredytodawcy w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) precyzuje, że za kredytodawcę uważa się przedsiębiorcę, który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej, udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu.
Podatnik udzielający pożyczki własnym pracownikom nie spełnia więc powyższych wymogów, dlatego nie może zostać uznany za instytucję pożyczkową, która będzie podlegała podatkowi od niektórych instytucji finansowych.
Wprowadzenie podatku bankowego przyczyniło się do powstania wielu wątpliwości i z pewnością podatek ten będzie przedmiotem wielu sporów oraz wydawanych interpretacji. Dlatego też wydanie dokładnych regulacji związanych z podatkiem bankowym wymaga czasu.
