Ustawodawca obniżył stawkę podatku w pierwszym progu podatkowym dla podatników, którzy stosują opodatkowanie na zasadach ogólnych (skala podatkowa). Pierwotnie wynosiła ona 18%, w październiku 2019 roku obniżono ją do 17%, a od lipca 2022 roku stawka podatku w pierwszym progu podatkowym została obniżona do 12%. Sprawdzamy, jak kształtują się progi podatkowe 2023 w nowym stanie prawnym!
Od kiedy obowiązuje stawka podatku 12%?
Zgodnie z nowelizacją ustawy obniżona stawka podatku 12% stosowana jest do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 roku. Oznacza to, że pomimo wejścia w życie nowych przepisów Polskiego Ładu 2.0 dopiero od 1 lipca 2022 roku, przedsiębiorcy odczuli ich korzystny wpływ już w pierwszej zaliczce na podatek wyliczonej po zmianach. Przez pierwsze półrocze opłacali bowiem podatek dochodowy w wyższej kwocie 17%, w związku z czym nadpłacali podatek w miesięcznych lub kwartalnych zaliczkach w 2022 roku.
Przykład 1.
Pan Aleksander prowadzi firmę opodatkowaną skalą podatkową i płaci miesięczne zaliczki na podatek. Dochód narastająco od stycznia do czerwca 2022 roku wynosi 90 000 zł. Dotychczas pan Aleksander uiszczał zaliczki na podatek w I progu podatkowym zgodnie ze stawką 17%. Jaką stawkę podatku powinien zastosować w zaliczce za czerwiec?
Obliczając zaliczkę na podatek za czerwiec 2022 roku, pan Aleksander powinien zastosować stawkę 12%.
Przykład 2.
Pani Halina prowadzi firmę opodatkowaną skalą podatkową i płaci miesięczne zaliczki na podatek. Działalność była zawieszona od maja 2022 roku do grudnia 2022 roku. W styczniu 2023 roku pani Halina uzyskała dochód w wysokości 87 000 zł. Jaką stawkę podatku powinna zastosować przy obliczaniu podatku dochodowego?
Obliczając zaliczkę na podatek za styczeń 2023 roku, pani Halina powinna zastosować stawkę 12%.
Progi podatkowe 2023 - nowy schemat obliczania podatku
Sposób obliczania podatku dochodowego przedstawiony jest w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT. Według niego wyliczany jest podatek zarówno w zaliczkach opłacanych przez podatników w trakcie roku, jak i wynikający z zeznania rocznego, które składane jest po zakończonym roku.
Podstawa obliczenia podatku | Wysokość podatku | |
do | ponad | |
120 000 zł | 12% minus kwota zmniejszająca podatek | |
120 000 zł | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł | |
Z racji tego, że w 2022 roku obniżeniu uległa stawka podatku z 17% do 12%, zmieniła się również wysokość kwoty zmniejszającej podatek. Kwota ta to nic innego, jak wysokość podatku od kwoty wolnej od opodatkowania. Oznacza to, że kwota zmniejszająca podatek w 2023 roku wynosi: 3 600 zł, czyli 12% * 30 000 zł.
Ile realnie podatnik zaoszczędził na zmianach w 2022 roku?
Zmniejszenie stawki podatku w I progu podatkowym z 17% na 12% stanowiło realną korzyść dla podatników, ponieważ zapłacili oni mniejszy podatek dochodowy. Jak możemy przeczytać w uzasadnieniu do projektu zmian, jest to rekompensata za likwidację tzw. ulgi dla klasy średniej, która nie była przejrzystym i prostym narzędziem podatkowym.
Przed zmianą stawki podatku w I progu podatkowym schemat wyliczania zaliczki na podatek wyglądał następująco:
(Dochód – zapłacone składki społeczne nieujęte w kosztach) * 17% – 5 100 zł (kwota zmniejszająca podatek).
Od wyliczenia zaliczki za czerwiec lub II kwartał 2022 roku schemat wyliczenia zaliczki na podatek w I progu podatkowym wygląda tak:
(Dochód – zapłacone składki społeczne nieujęte w kosztach) * 12% – 3 600 zł (kwota zmniejszająca podatek).
Poniżej znajduje się omówienie na przykładach różnic w wysokości podatku dochodowego przed i po zmianach w zakresie stawki podatku dla I progu podatkowego.
Przykład 3.
Pan Łukasz prowadzi działalność opodatkowaną skalą podatkową. W czerwcu 2022 roku uzyskał dochód w kwocie 90 000 zł. Ile wynosiłaby zaliczka przed i po zmianach w stawce podatku dla I progu podatkowego?
Wysokość podatku przed zmianami to 10 200 zł, czyli 90 000 zł * 17% – 5 100 zł.
Wysokość podatku po zmianach to 7 200 zł, czyli 90 000 zł * 12% – 3 600 zł.
Dzięki obniżeniu stawki podatku z 17% na 12% pan Łukasz zapłaci zaliczkę na podatek za czerwiec 2022 mniejszą o 3 000 zł (10 200 zł – 7 200 zł).
Przykład 4.
Pan Krystian prowadzi działalność opodatkowaną skalą podatkową. W 2022 roku uzyskał dochód w kwocie 220 000 zł. Ile podatku zapłaciłby, gdyby nie wprowadzono zmian w ramach Polskiego Ładu 2.0, a jaką korzyść odczuje w związku ze zmianami?
Wysokość podatku przed zmianami to 47 300 zł, czyli 120 000 zł * 17% + (220 000 zł – 120 000 zł) * 32% – 5 100 zł.
Wysokość podatku po zmianach to 42 800 zł, czyli 120 000 zł * 12% + (220 000 zł – 120 000 zł) * 32% – 3 600 zł.
W związku z obniżeniem stawki podatku z 17% na 12% w pierwszym progu podatkowym pan Krystian zaoszczędzi w 2022 roku na podatki dochodowym aż 4 500 zł, czyli 47 300 zł – 42 800 zł.
Z racji tego, że podatek obliczany jest od dochodu (przychody – koszty) narastająco od początku roku, a następnie pomniejszany o należne zaliczki od początku roku, to podatnicy nie musieli czekać aż do końca roku, aby odczuć pozytywne skutki zmiany stawki podatku w I progu skali podatkowej. Ma to związek z tym, że nadpłacona kwota zaliczek na podatek obliczanych według stawki 17% została rozliczona w pierwszych zaliczkach na podatek ustalanych po zmianach od lipca 2022 roku.
- obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody przekroczyły kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz najniższej stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, czyli gdy dochody przekroczyły kwotę wolną od podatku w wysokości 30 000 zł;
- zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.
Przykład 5.
Pani Maria prowadzi działalność opodatkowaną skalą podatkową i opłaca kwartalne zaliczki na podatek dochodowy. W I kwartale uzyskała dochód w wysokości 45 000 zł, w II w kwocie 50 000 zł, w III kwartale na poziomie 10 000 zł, zaś w IV – w kwocie 30 000 zł. W sumie pani Maria w 2022 roku wypracowała dochód w wysokości 135 000 zł. Jaką korzyść podatkową przyniosły jej zmiany wprowadzone od lipca 2022 roku?
Pani Maria za I kwartał 2022 roku opłacała zaliczki na podatek na dotychczasowych zasadach, czyli w wysokości 17%. Za I kwartał podatek podlegający wpłacie to 2550 zł, czyli 45 000 zł * 17% – 5100 zł (kwota zmniejszająca podatek).
Za II kwartał podatek podlegający wpłacie to 5 250 zł, czyli (45 000 zł + 50 000 zł) * 12% – 3 600 zł – 2 550 zł.
Za III kwartał pani Maria zapłaci zaliczkę na podatek w kwocie 1200 zł, czyli (45 000 zł + 50 000 zł + 10 000 zł) * 12% – 3 600 zł – 2 550 zł – 5 250 zł.
Z racji tego, że dochód za 2022 rok wynosi 135 000 zł, pani Maria przekroczyła próg podatkowy. Oznacza to, że dochód do wysokości 120 000 zł opodatkowany jest stawką 12%, a wartość przekraczająca próg, czyli 15 000 zł, opodatkowana jest stawką 32%.
- Podatek w I progu podatkowym to 10 800 zł, czyli 120 000 zł * 12% – 3 600 zł.
- Podatek w II progu podatkowym to 4 800 zł, czyli (135 000 zł – 120 000 zł) * 32%.
Wysokość podatku dochodowego za 2022 rok to 15 600 zł, czyli 10 800 zł + 4 800 zł.
W związku z powyższym za IV kwartał podatek podlegający wpłacie wynosi 6 600 zł, czyli 15 600 zł – 2 550 zł – 5 250 zł – 1 200 zł.
Niewątpliwie obniżenie stawki podatku w I progu podatkowym z 17% na 12% trzeba ocenić pozytywnie. Natomiast nie należy zapominać o tym, że nie wszystkie inne, równie pozytywne, zmiany wprowadzone w ramach Polskiego Ładu 2.0 od lipca 2022 roku dotyczą podatników rozliczających się na zasadach skali podatkowej. Ustawodawca nie umożliwił im bowiem odliczania zapłaconej składki zdrowotnej, która – przypomnijmy – wynosi aż 9% dochodu.
Jak wyliczyć zaliczkę na podatek po zmianach Polskiego Ładu 2.0?
W systemie wFirma.pl zaliczka na podatek liczona jest automatycznie zgodnie z obowiązującymi przepisami. W związku z tym uwzględniana jest obniżona stawka podatku 12% w I progu podatkowym oraz nowa kwota zmniejszająca podatek w wysokości 3 600 zł. W celu obliczenia zaliczki na podatek należy przejść do zakładki: START » PODATKI » PODATEK DOCHODOWY » WYLICZ PODATEK.
