Podatnik prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych może w ramach przedsiębiorstwa dokonywać czynności polegających na skutecznym przeniesieniu praw autorskich. W związku z tym pojawia się pytanie, jaka jest właściwa stawka podatkowa jeśli chodzi o przenoszenie praw autorskich.
Sposób ustalenia właściwej stawki ryczałtu dla świadczonych usług
Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne działalność usługowa to pozarolnicza działalność gospodarcza, której przedmiotem są czynności zaliczone do usług zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU).
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zależą od tego, z jakiego rodzaju działalności podatnik uzyskuje przychody. Zostały one określone w art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ponadto zauważyć należy, że możliwość opłacania oraz wysokość stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzyskanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zależy wyłącznie od faktycznego rodzaju świadczonych w ramach tej działalności usług. Zatem konieczne jest każdorazowe przypisanie rodzaju wykonywanych czynności do określonego grupowania PKWiU. Przy czym klasyfikacji tej do określonego symbolu PKWiU dokonuje sam podatnik.
Dalej zauważmy, że na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, jeżeli podatnik obowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów prowadzi działalność, z której przychody są opodatkowane różnymi stawkami określonymi w ust. 1, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności, pod warunkiem że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności.
Zatem w sytuacji prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym według różnych stawek ryczałt od przychodów ewidencjonowanych na podstawie prowadzonej ewidencji przychodów ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności, pod warunkiem że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności.
Przenoszenie praw autorskich - stawka ryczałtu
Dokonując analizy katalogu stawek określonych w art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku, możemy zauważyć, że nie wyszczególniono stawki stricte dla przeniesienia praw autorskich. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że przeniesienie praw autorskich jest przeważanie elementem składowym innych usług.
Przykładowo wskażmy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. y ustawy dla usług kulturalnych i rozrywkowych (PKWiU dział 90) stawka podatku wynosi 15% przychodu. Przykładowo w PKWiU 90.03.11.0 Usługi świadczone przez autorów, kompozytorów, rzeźbiarzy i pozostałych artystów (z wyłączeniem artystów wykonawców) wymieniono:
- usługi świadczone przez indywidualnych artystów, takich jak: kompozytorzy, rzeźbiarze, malarze, rysownicy, rytownicy, artyści uprawiający kwasoryt itp.;
- usługi świadczone przez indywidualnych pisarzy wszystkich dziedzin, włączając fikcję literacką, literaturę popularnonaukową itp.;
- usługi świadczone przez niezależnych dziennikarzy;
- usługi w zakresie renowacji dzieł sztuki.
W przypadku powyższego grupowania nie jest wykluczone, że w ramach usług indywidualnych artystów dojdzie również do rozporządzenia prawami autorskimi poprzez ich przeniesienie. W takiej sytuacji nie należy jednak samego przeniesienia praw autorskich traktować odrębnie. Całość uzyskanego przychodu należy opodatkować jedną stawką podatkową.
Przykład 1.
Artysta malarz prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zawarł umowę o wykonanie dzieła w postaci namalowania obrazu. Umowa przewiduje również przeniesienie na nabywcę prawa autorskiego. Jakie stawki podatku powinien zastosować malarz-artysta?
Dla całości otrzymanego wynagrodzenia podatnik powinien zastosować jedną stawkę podatku, tj. 15% zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. y ustawy.
Tak też stwierdził Dyrektor KIS w interpretacji z 5 października 2023 roku (nr 0112-KDSL1-2.4011.221.2023.4.PR), wskazując, że dla usług polegających na wykonaniu dzieła (w postaci audycji telewizyjnej), gdzie umowa przewiduje wypłatę wynagrodzenia za wykonanie dzieła oraz za przeniesienie praw autorskich, do opracowanych adaptacji/scenariuszy należy stosować jedną stawkę podatkową, tj. 15%.
Stawka ryczałtu dla działalności wytwórczej obejmującej utwory
W ramach posiadanych praw autorskich przedsiębiorca może również prowadzić działalność wytwórczą. W tym przypadku dobrym przykładem będzie kazus podatnika – autora książki, który zajmuje się także działalnością wydawniczą oraz sprzedażą (dystrybucją) książek.
W kwestii zastosowania właściwej stawki podatku należy wskazać, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 5,5% od przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton.
Zatem przychody z działalności wytwórczej podlegają opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych według stawki 5,5%, o ile dany rodzaj działalności nie jest objęty innymi stawkami przewidzianymi w art. 12 ww. ustawy.
Przez działalność wytwórczą, stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 4 powoływanej ustawy podatkowej, należy rozumieć działalność, w której wyniku powstają nowe wyroby, w tym również sprzedaż wyrobów własnej produkcji, prowadzoną przez podatnika.
Jak zauważył Dyrektor KIS w interpretacji z 26 lipca 2021 roku (nr 0112-KDIL2-2.4011.343.2021.2.IM), w przypadku działalności gospodarczej dotyczącej sprzedaży książki w formie drukowanej i elektronicznej (e-book), którą podatnik sam wydał (i do której posiada prawa autorskie), mamy do czynienia z działalnością wytwórczą i uzyskane przychody powinny być opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych według stawki 5,5%.
Należy jednak podkreślić, że w przypadku działalności wydawniczej nie mamy do czynienia z przenoszeniem praw autorskich. Autor książki, który sprzedaje jej pojedyncze egzemplarze, zachowuje bowiem prawa autorskie.
Reasumując, przeniesienie praw autorskich może mieć miejsce również w zakresie działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W tym przypadku nie obowiązuje jedna stała stawka podatkowa – wysokość stawki będzie determinowana głównym przedmiotem działalności (w którego ramach dochodzi do przeniesienia praw autorskich) i będzie różna w zależności od danych okoliczności faktycznych.
